Witte Donderdag in Lutjebroek
De plechtigheid van Witte Donderdag heb ik dit jaar in Lutjebroek gevierd, waarover ik op de basisschool al leerde vanwege de heldhaftige zouaaf Pieter J. Jong die daarvandaan komt. Lutjebroek heeft een mooie Neogothische kerk (zie foto) en onder meer een goed herenkoor dat de viering verzorgde. Daarbij heb ik onderstaande homilie gehouden.
Homilie
Kleine dingen hebben vaak veel te zeggen: een eenvoudig gebaar, een hartelijk woord, een kleine attentie, iets waardoor je laat zien, een teken geeft, dat je er voor iemand wilt zijn, dat je niet je eigen “ik”, je eigen glorie en aanzien op een troon wilt zetten, maar dat je er wilt zijn om te dienen.
In de gewone menselijke omgang komen we dat dagelijks tegen.
Wat maakt het een verschil hoe iemand zijn positie bekleedt: de één onderstreept heel erg dat hij de baas is, het voor het zeggen heeft, dat hij alleen het recht heeft om dit of dat te doen, een ander doet dat juist helemaal niet.
En vaak heeft degene die het minste op zijn strepen staat het meeste gezag.
Nu geldt dat niet alleen voor wie wat hoger op de ladder staat, ook iemand die zogenaamd wat lager geplaatst is kan heel erg op zijn rechten staan en weinig met zijn plichten bezig zijn.
Maar je ziet hoe goed het doet als iemand eenvoudig en dienstbaar is.
Wat is er wereldwijd niet positief gereageerd op die kleine tekens die onze nieuwe paus Franciscus heeft gegeven.
Het zijn helemaal geen grote dingen: dat hij gewoon zijn oude schoenen draagt, zijn oude, heel eenvoudige mijter gebruikt, naast de kardinalen in de bus gaat zitten, gewoon in de bank in de kerk gaat zitten, heel eenvoudig, bijna gemoedelijk spreekt en opkomt voor de armen.
Het zijn kleine dingen, maar dat wat eruit spreekt, dat spreekt de mensen aan.
Vanavond, op deze Witte Donderdagavond, gedenken we dat Jezus Christus onze Heer datzelfde heeft gedaan: Hij kiest voor de eenvoud om zo bij ons te zijn, Hij kiest voor de eenvoud als een voorbeeld voor ons.
Het eerste is natuurlijk dat de Heer op deze avond de voeten van Zijn leerlingen wast: een slavenwerkje, zeker iets dat volgens de gangbare normen niet paste bij een Rabbi en Leraar en al helemaal niet - naar de opvatting van mensen - bij de Zoon van God! Maar de Heer knielt neer in Zijn onderkleed, heel eenvoudig en nederig en wast de voeten van degenen die juist Hem eerbied zouden moeten betuigen.
Het is een voorbeeld, zo zegt Hij erbij, zo moeten jullie ook doen! Wees een dienstbare mens, blaas niet hoog van de toren, sta niet op je strepen, vraag niet om eer, geef jezelf, laat de liefde spreken uit wat je zegt en doet.
Daarna nam Jezus het brood en de wijn, ook dat gebeurt op deze avond, waarop Hij het paasmaal met Zijn leerlingen vierde: de instelling van de heilige Eucharistie vond plaats.
Bij de maaltijden vervult het brood vaak een onbetekenende rol.
Als we in een restaurant gaan eten, wordt er een schaaltje brood bij de eigenlijke maaltijd gezet.
dat brood telt niet echt mee, het is meer voor erbij, je kunt het nemen of niet.
Maar bij het paasmaal dat de Joden vierden was met dat onbetekenende stukje brood ook nog de herinnering aan het paaslam en de uittocht uit Egypte verbonden, waarover we in de eerste lezing hebben gehoord.
Dat stukje brood heeft Jezus uitgekozen, tezamen met de beker wijn om voor altijd bij ons te zijn en de herinnering aan Zijn lijden en sterven levend te houden.
Als je straks de heilige communie ontvangt: het is Jezus de Heer, het lichaam van Christus.
Maar wat ontvang je eigenlijk: een klein stukje brood, onbetekenend voedsel, het stelt niets voor.
Dus God zelf kiest het meest gewone uit, het meest alledaagse, om heel eenvoudig bij ons te zijn.
Hij komt niet naar ons toe als een koning, Hij dwingt je niet op de knieën, beveelt je niet om dit of dat te doen, er is geen voorgeschreven protocol, alle eerbied moet echt uit jezelf komen, het gaat Hem alleen om de liefde van je hart.
Hij komt heel eenvoudig en open naar je toe en Hij hoopt dat je dit voorbeeld wilt volgen, dat je Hem met een eenvoudig hart wilt ontvangen, vol liefde en geloof.
Hij dwingt je niet, Hij verlangt alleen naar onze liefde.
Naast de oproep tot dienstbaarheid en naastenliefde, naast de grote gave van de heilige Eucharistie, heeft de Heer ons nog een sacrament gegeven op deze avond, doordat Hij Zijn apostelen heeft opgedragen dit voort te zetten en de Eucharistie als gedachtenis aan Hem te blijven vieren: Dat sacrament is het priesterschap, het gewijde ambt, waar ook het diaconaat toe behoort, maar vanavond valt bijzonder het licht op het priesterschap door de instelling van de Eucharistie.
Laten we daarom vanavond ook bijzonder bidden om jonge mensen die hun leven geheel aan Christus willen toewijden, laten we bidden om roepingen tot het priesterschap zodat de gedachtenis van Jezus’ lijden, sterven en verrijzen onder ons gevierd kan blijven worden.
En laten wij allemaal proberen Jezus na te volgen in Zijn liefdevolle dienstbaarheid en proberen zoals Hij er voor onze naasten te zijn. AMEN.
