Ursulinen van Bergen vieren 125 jaar

Zater­dag 8 juli vier­den de zusters Urulinen van Bergen dat hun Con­gre­ga­tie 125 jaar gele­den werd opgericht. Honder­den zusters hebben zich met name voor het katho­liek onder­wijs ingezet in heel het oude bisdom Haar­lem, dat de provincies Noord- en Zuid-Holland en een groot deel van Zeeland omvatten. Nu zijn er nog zeven­tien zusters.

De ge­mid­del­de leef­tijd is 92 jaar. Toch zit de pit er nog in. Dat was te merken aan de krach­tige samenzang tij­dens de Eucha­ris­tie en de gezellige sfeer bij koffie en borrel daarna, waarbij twee feest­lie­de­ren weer­den gezongen. Er is een­heid en ver­bon­den­heid en de zusters zijn nu weer samen in één huis, in Bergen. Ook de reli­gi­euze geest krijgt aan­dacht, niet alleen door de lau­den en vespers, maar bij­voor­beeld ook door een gebeds­dienst waarin alle overle­den zusters wer­den her­dacht.
De dag had een klein rouwrandje, want prcies op deze dag werd pastoor Gerard Koning uitgevaren, die goed bekend was met de Con­gre­ga­tie en één jaar de admini­strator of Com­mis­sa­ris (alge­meen be­stuur­der) ervan was, toen er in eigen gele­de­ren bij de zusters niet voldoende bestuurs­kracht meer was. Na­tuur­lijk hebben we speciaal aan pastoor Gerard Koning gedacht in het gebed van deze Mis. Bij de uit­vaart was de vica­ris-generaal aanwe­zig en werd een bood­schap van mij voor­ge­le­zen.

Na de Eucha­ris­tie­vie­ring was ik bij de fees­te­lij­ke ont­moe­ting met de zusters en de mede­wer­kers

Homilie

EEN DAG VAN DANKBAARHEID

Pastoor Smeeman

Beste zusters, beste diaken Post en U allen,

Met vreugde ben ik hier vandaag aanwe­zig
om met U het 125 jarig bestaan te vieren
van de Con­gre­ga­tie van de Ursulinen van Bergen.
Met volle mede­wer­king van de bis­schop van Haar­lem
is de Con­gre­ga­tie in 1898 gesticht
door pastoor Smeeman van Mon­nic­ken­dam,
met als doel de pa­ro­chies te helpen aan onder­wijs­krachten.

Schoolstrijd

Want in 1868 had­den de Neder­landse bis­schop­pen
een Mande­ment gegeven over het onder­wijs
waarin zij voor katho­lie­ke scholen pleitten;
dat werd het begin van de zoge­naamde “Schoolstrijd”
om gelijkbe­rechti­ging voor onder meer de katho­lie­ke scholen.
Daarbij waren vooral veel relgieuzen nodig.

Lerling blijven

Duizen­den kin­de­ren,
vooral meisjes uit de kop van Noord-Holland,
kregen hun vor­ming van Ursulinen van Bergen.
In Monniken­dam, waar de con­gre­ga­tie begon,
staat een beeld dat naar die ge­schie­de­nis ver­wijst
en dat zegt dat je altijd leer­ling moet blijven.
Ook de zusters hebben zich zelf zo gezien:
steeds weer blijven leren,
zich blijven ont­wik­ke­len, was hun doel.
De zusters Ursulinen van Bergen
hebben in Noord- en Zuid-Holland
een grote en be­lang­rijke rol gespeeld
in het ver­zorgen van goed, katho­liek onder­wijs.

Het doel

Want het doel van de nieuwe Con­gre­ga­tie werd:
‘de hoogste eer aan God te geven
door zich toe te leggen op eigen heili­ging en volmaakt­heid
en met al haar krachten mee te werken
aan het heil van de even­mens,
vooral door de chris­te­lijke opvoe­ding der jeugd.’

Vorming van de hele mens

Het ging de zusters dus niet op de aller­eerste plaats
om het leren van weetjes.
Het ging vooral om vor­ming en opvoe­ding
en dus om vor­ming van de hele mens,
zodat de leer­lin­gen goede en verant­woor­de­lijke
chris­te­nen en bur­gers zou­den zijn.
Na­tuur­lijk klinken de woor­den,
in de Con­sti­tu­ties van toen
nu een beetje geda­teerd,
maar de kern is nog even be­lang­rijk:
‘Hebt ach­ting voor de kin­de­ren’, staat daar
‘en houdt van hen allen evenveel.
Behandelt hen altijd met goed­heid
en niet als hunne Oversten,
maar als hunne moe­ders.’
Een Ursuline van Bergen
zou volgens de Con­sti­tu­ties
de kin­de­ren met een moe­der­lijke liefde
tegemoet tre­den.

H. Angela Merici

In feite kregen de zusters in de Con­sti­tu­ties
hier de raad mee
die de H. Angela Merici,
stichteres van het eerste Gezel­schap van St. Ursula
in het zes­tien­de-eeuwse Brescia in Italië,
had gegeven aan haar mede­werksters.
Het was zaak ervoor te zorgen
dat de kin­de­ren het leren fijn von­den
en met plezier hun school­werk deden.
De lessen moesten aan­trek­ke­lijk en bevatte­lijk zijn.
Om vrucht­baar te werken onder de kin­de­ren,
zo kreeg U, beste zusters, te horen,
zul je zelf de deug­den moeten beoefenen
waartoe je anderen on­der­richt en opleidt.
Je bent zelf de methode!

Vernieuwend

Uw con­gre­ga­tie stond erom bekend
vernieuwend te zijn,
bij­voor­beeld in huishoud­on­der­wijs en zwak­zin­nigen­zorg.
In 1923 startte bovendien het missie­werk in Oeganda en Kenia.

Zaadjes

Vandaag is het vooral een dag
om dank­baar op dit alles terug te kijken.
Wat heeft U als Ursulinen van Bergen
mooie en bete­ke­nis­volle dingen gedaan!
Na­tuur­lijk, het ligt al weer vele jaren achter U.
Maar het waren allemaal zaadjes die U hebt uitgestrooid
en die door de gene­ra­ties heen
vruchten dragen tot op de dag van vandaag.

Wat blijft...

Het evan­ge­lie dat we vandaag hebben gelezen,
roept op tot een zekere onbe­zorgd­heid
en tot ver­trouwen.

Ja, het is een oproep tot ver­trouwen:
de Heer zorgt voor ons,
bekommer je maar om wat wer­ke­lijk be­lang­rijk is,
om wat van waarde blijft,
wat eeuwig is
en als we dat doen,
zijn we eigen­lijk weer terug
bij de bron:
die dag dat de goede God
U, ons bij de hand geno­men heeft
en ons ge­roe­pen heeft
om een mooie weg te volgen
van dienst­baar­heid
en toe­wij­ding aan het rijk van God;
die roe­ping blijft, altijd,
met de basis van de drie geloften,
waardoor U Jezus op een bij­zon­dere manier
wilt navolgen.

Dit is uw leven, dat is uw zijn als reli­gi­eus.
Ik dank U voor Uw gebed en ver­bon­den­heid
en voor Uw reli­gi­euze leven.
Van harte wens ik U daarvoor
Gods zegen!

En proficiat met dit 125 jarig bestaan van Uw Con­gre­ga­tie!