Hoe school en kerk verbinden?
Enquete en inspiratiemniddag NKSR
In 2010 verscheen het rapport ‘School en kerk verbinden’ van de commissie Van der Donk. Deze door de Nederlandse Katholieke Schoolraad en de Bisschoppenconferentie ingestelde verkenningscommissie kwam met een aantal aanbevelingen om de katholieke school en de kerk meer bij elkaar te betrekken en het Algemeen Reglement voor het Katholiek Onderwijs (ARKO) te herzien.
Eind vorig jaar besloot de Bisschoppenconferentie om van een algehele herziening van het ARKO voorlopig af te zien. De andere thema's van het rapport Van der Donk werden echter niet vergeten en dat leidde tot een enquete en een studiemiddag op vrijdag 30 augustus in Maarssen.
De bisschoppen hebben besloten voorlopig het oude ARKO, dat zo'n vijfentwintig jaar oud is, te handhaven, maar wel de aanbeveling van 'School en Kerk verbinden" over te nemen om de erkenningstaak terug te leggen bij de bisschoppen waar die volgens het canoniek recht hoort te liggen en de bisschop-referent te delegeren om namens de bisschoppen die taak uit te voeren. In gevallen die niet in het ARKO zijn voorzien, wordt een verzoek om erkenning van een school aan de diocesane bisschop voorgelegd, voordat de bisschop-referent de goedkeuring verleent. Omdat ik sinds maart 2012 referent voor het onderwijs ben, vervul ik dus deze taken.
Om beter te kunnen zien welke mogelijkheden er zijn om school en kerk bij elkaar te betrekken, heeft de NKSR in de week vóór de genoemde studie- en inspiratiemiddag een enquete gehouden in het onderwijsveld, waaraan door 742 personen is deelgenomen. Het gaat om schoolleiders, bestuursleden, leraren en onderwijsbegeleiders die de vragen hebben beantwoord. Hieruit bleek dat van de respondenten in het primair onderwijs de meeste scholen (85,8 %) wel contact hebben met de kerk (vooral met de pastoor, de pastoraal werker of iemand anders van de parochie). In het voortgezet onderwijs is dat minder, maar zeker niet afwezig. Het contact beperkt zich in de meeste gevallen tot enkele keren per jaar, maar er was ook een school bij waar de pastoor wekelijks les gaf. De overgrote meerderheid van de respondenten was tevreden met de frequentie van het contact zoals het is.
Op de inspiratiemiddag kwamen deze resultaten kort aan de orde. Vertegenwoordigers van een heel aantal bij het onderwijs betrokken organisaties waren hier aanwezig. Prof. dr. E. Kimman s.J. - die als gespreksleider optrad - leidde de thematiek en de aanbevelingen van het rapport Van der Donk kort in, waarna die werden besproken in kleinere groepen. Uit deze gesprekken is een drietal aanbevelingen voortgekomen dat de dialoog tussen vertegenwoordigers van school en kerk wil bevorderen (elkaar uitnodigen, leren kennen, het onderling contact is een belangrijke basis voor vertrouwen en samenwerking) en de inspiratie vanuit de kerk naar het onderwijs wil bevorderen. Ook uit de enquete bleken belangstelling vanuit de kerk voor het onderwijs, inspiratie en - in mindere mate - begeleiding op gebied van identiteit op prijs te worden gesteld. Concreet werd op de inspiratiemiddag nog de suggestie gedaan een 'dag voor het katholiek onderwijs' in te stellen.
Binnen het bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad worden de aanbevelingen binnenkort doorgesproken en verder uitgewerkt.