Het lege graf.... hoe we kijken
Een menselijke blik, een wetenschappelijke kijk of een zien met de ziel...
Op Paaszondag heb ik de hoogmis mogen vieren in de parochiekerk van Schalkwijk (Haarlem), waar een uitstekend dames- en herenkoor een prachtige Mis van Haydn zong. Veel mensen kwamen na afloop ook nog even koffie drinken. Onder de aanwezige gelovigen was een familie van Pakistaanse christenen die in Nederland leven. Met hen sprak ik over het tragische lot dat veel christenen daar treft.
Ik kijk met plezier op de viering terug. De gedachtenis aan het doopsel door de besprenkeling met het in de Paasnacht gewijde water, de Paassequentie Victimae..., de Paaskaars en de versiering, maar vooral de Eucharistie en de innerlijke vreugde om dit hoogfeest van de verrezen Heer, maakten de viering tot een inspirerend gebeuren.
Veel mensen kwamen ook nog even koffie drinken. Onder de aanwezige gelovigen was een familie van Pakistaanse christenen die in Nederland leven. Met hen heb ik nog even gesproken over het tragische lot van de katholieken en de christenen in het algemeen in Pakistan. We moeten voor deze mede-gelovigen in die uiterst moeilijke omstandigheden blijven bidden...
Homilie
Hij zag en geloofde....
Paaswens
Van harte een zalig Pasen aan U allemaal,
dat er vreugde in Uw hart mag zijn
en de vrede die Jezus
op deze dag van Pasen
aan Zijn leerlingen heeft gewenst.
Vrede zij met U!
Die vrede waar Jezus het over heeft,
wil niet op de eerste plaats zeggen
dat we geen ruzie moeten maken,
al is dat natuurlijk al een heel goede zaak.
De vrede waar Jezus het over heeft
gaat over iets meer en iets diepers:
dat er harmonie mag zijn in onszelf,
met God en onze medemensen.
Je bent een wonder!
Er is harmonie in onszelf
als we onszelf kunnen aanvaarden zoals we zijn
en onszelf kunnen zien als een gave,
een cadeau.
Tieners kijken in de spiegel,
ze zien een pukkel hier
en een pukkel daar,
hun mond staat scheef
en hun oren zijn te groot,
kortom: ze zijn helemaal niet
tevreden met zichzelf.
Dat kan gebeuren
en het hoort een beetje bij die leeftijd,
maar het is ook wel heel erg goed
om daar weer over heen te groeien,
een beetje meer zeker te worden van binnen
en naar jezelf te kijken
als een wonder.
Ik ben een wonder!
U bent een wonder!
Wij allemaal zijn wondertjes van Gods schepping.
Een beetje zonnig kijken...
Misschien hebt U best wel veel mee gemaakt
en was Uw leven niet gemakkelijk
en toch: er waren mooie dingen en die zijn er nog;
als we steeds blijven proberen
die mooie dingen te zien,
als we onze zegeningen tellen
en God bedanken voor Zijn grote en kleine cadeaus,
dan is of komt er harmonie in ons leven,
een dankbaarheid om het bestaan.
Op een grijze, grauwe dag
lijkt alles lang zo mooi niet
als wanneer een zonnetje schijnt.
Toch is de werkelijkheid dan niet anders,
alles om ons heen is er nog net zo
als op die zonnige dag.
Het komt er dus best wel op aan
de dingen, ons leven, de toekomst
een beetje zonnig te bekijken.
De Schepping
Toen ik vorige week door de duinen liep
en de prachtige natuur bewonderde
of ook toen ik weer eens een TV-programma zag
over piepkleine insecten
en uitgelegd kreeg hoe ieder onderdeel van zo’n beestje
weer een eigen, belangrijke functie heeft,
hoe mooi het in elkaar zit
en hoe alles in de natuur op elkaar is afgestemd,
dan vraag ik me verwonderd af
hoe het eigenlijk mogelijk is
dat iemand niet gelooft in een Schepper,
in een geestelijk wezen, een goddelijk brein
dat met alles een bedoeling heeft gehad.
De schepping is uiteindelijk
knapper en schoner gemaakt
dan het mooiste schilderij!
Hoe we kijken
Maar het komt er dus heel erg op aan
hoe wij kijken:
zie je het of zie je het niet?
Ik woonde onlangs een lezing bij
van iemand die met allerlei proefjes
en leuke voorbeelden
duidelijk maakte dat wij heel vaak geneigd zijn
iets niet te zien of zelf in te vullen wat we zien.
We corrigeren bij het kijken
allerlei zaken
naar onze menselijke maat.
Zo zien we bijvoorbeeld in een tekst
onverwachte woorden
over het hoofd.
Je moet zorgvuldig kijken, open,
zien met de ogen van je ziel
om het wonder te ontdekken.
Drie manieren van kijken
Dat gebeurt in het evangelie
van deze Paasmorgen.
Het gaat bij alle mensen in het evangelie
om het zien.
Ze zien allemaal wel precies hetzelfde,
maar uiteindelijk ook weer niet:
Maria Magdalena komt naar het graf van Jezus,
ze ziet dat de steen is weggerold
en ze rent in paniek naar de apostelen:
het lichaam van Jezus is verdwenen,
iemand heeft het dus weggehaald!
Er wordt dus een menselijke conclusie getrokken
vanuit die weggerolde steen.
Dan komt de apostel Simon Petrus.
Hij inspecteert de boel zorgvuldig,
hij ziet de zwachtels, de zweetdoek en alles,
heel precies zoals het is.
Zijn zien is een soort wetenschappelijk zien,
hij verricht een onderzoek,
hij kan conclusies trekken en een rapport opmaken
maar hij komt niet verder dan slechts wat hij ziet.
Tenslotte komt die andere leerling,
die volgens de traditie de apostel Johannes is.
Ook hij ziet en... hij geloofde.
En dat geloven is een innerlijk verstaan
dat Jezus uit de doden is verrezen.
Dat is een dieper zien, hij ziet de betekenis,
hij ziet het waarom...
Hij ziet méér!
Een vonk die overspringt...
Ik hoop dat we dit allemaal weleens hebben meegemaakt:
soms valt er ineens een bijzonder licht
op de dingen van ons leven.
Vorige week zat ik met een groep jongeren te praten
over het thema:
“Zalig de zuiveren van hart
want zij zullen God zien”.
Het is een zin uit de zaligsprekingen van Jezus
en die was het thema van de Jongerendag dit jaar.
Ik vroeg die jongeren op een gegeven moment
of zij God weleens hadden gezien,
Zijn aanwezigheid weleens hadden ervaren.
Daar kwamen mooie reacties uit voort.
Sommige jongeren hadden God ontmoet
in een aanbidding,
een ander in een ontmoeting met een dakloze,
weer een ander in een samenzijn met familie
op een bijzondere dag,
enzovoorts.
Het was eigenlijk steeds een vonk die oversprong,
een andere manier van kijken en beleven,
die te maken had met vreugde, vrede
en een diepe innerlijke harmonie,
een zien met de ziel.
Hij zag en geloofde...
... geloofde dat Jezus
uit de doden was opgestaan.
Als je niet gelooft....
Als je niet gelooft in een leven na de dood
- en dus ook niet gelooft in de verrijzenis van Jezus -,
wordt de dood een groot zwart gat,
de stekker wordt eruit getrokken
en je bent er niet meer.
Dat was het, einde verhaal.
Dat maakt het leven op aarde
natuurlijk ook heel anders
voor iemand die niet gelooft.
Hoe ouder we worden,
hoe meer we gaan sukkelen,
hoe dichter we komen bij die fatale dag
waarop de bijl valt
en het allemaal voorbij is.
Het leven is dan een neergang, een afgang.
Wat we leuk of aardig vinden
is dan een soort doekje voor het bloeden:
we zijn in feite aan het doodgaan,
maar we zoeken toch nog wat afleiding.
Voor wie gelooft...
Voor iemand die gelooft
dat het leven een geschenk is
en een zin en een doel heeft,
is dat anders:
het leven is een opgang
een reis naar een doel,
naar iets moois,
naar nieuw leven, vreugde en vrede,
naar een diepere harmonie.
Dat maakt het lijden en de dood
tot een doorgang,
tot iets waar je doorheen moet
om bij dat mooie te komen.
Zo heeft Jezus het ons voor-geleefd,
zo mogen wij het beleven,
daar mogen wij vreugde uit putten
en hoop en vertrouwen.
Ja, de Heer is verrezen,
Hij leeft en zegent ons,
Hij gaat ons voor
naar het licht en de vrede,
naar het huis van de Vader..
Dus laten we doen,
zoals de apostel Paulus ons vandaag aanbeveelt,
ook als we weleens in de put zitten:
kijk naar het hemelse,
niet naar het aardse,
naar de toekomst
en niet alleen
naar het heden en verleden,
want Christus is verrezen!
Amen.