Vrouwen van Bethanië kiezen nieuw bestuur

Nieuwe Richtlijnen van Congregatie voor de Religieuzen

Op woens­dag 15 juli was ik aanwe­zig bij de Algemene Ver­ga­de­ring (kapit­tel) van de Vrouwen van Bethanië waar ik de keuze van het nieuwe bestuur heb voor­ge­zeten en de H. Eucha­ris­tie heb mogen vieren. De Vrouwen van Bethanië is een dio­ce­saan dio­ce­saan reli­gi­eus instituut van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam, één van de stich­tingen van de legenda­rische pater Jacques van Ginneken s.J.. Voor het bestuur van deze dio­ce­sane in­sti­tu­ten en het finan­ciële beheer heeft de Con­gre­ga­tie voor de Reli­gi­euzen in Rome onlangs nieuwe regels gegeven om een goede lijn aan te geven voor de situaties waarin de eigen reli­gi­euzen niet alle taken meer kunnen vervullen. De Vrouwen van Bethanië hebben deze Richt­lij­nen bestu­deerd en de eerste stpapen gezet om die te gaan verwer­ke­lijken.

Over de spiri­tua­li­teit en de ge­schie­de­nis van de Vrouwen van Bethanië is iets meer te lezen in de navolgende homilie, die ik tij­dens de Eucha­ris­tie heb gehou­den.

Homilie

Beste Vrouwen van Bethanië,

Het is me een vreugde
om samen met U deze heilige Eucha­ris­tie te vieren
tij­dens Uw Algemene Ver­ga­de­ring.

Dankzeg­ging en paas­mys­te­rie

Eucha­ris­tie vieren is dank zeggen
met en in en door Jezus Christus,
wiens Paas­mys­te­rie wij hier vieren:
het mysterie van Zijn lij­den, sterven en verrijzen
waardoor wij zijn verlost.
Het is in feite dit paas­mys­te­rie
dat in Bethanië centraal werd gesteld
toen Jezus daar met Maria en Martha sprak,
toen Hij er Lazarus opwekte uit de dood
en Zijn voeten wer­den gezalfd
met kost­ba­re nardusbalsem.
Daar­mee staan het Paas­mys­te­rie
en de vie­ring daar­van in de heilige Eucha­ris­tie
centraal in Uw reli­gi­eus instituut
dat het geheim van Bethanië wil leven.

Martha of Maria?

Het is in een geest van dankzeg­ging
dat wij deze Eucha­ris­tie vieren,
omdat wij geloven en ver­trouwen
dat God met ieder van ons
een heilzame bedoeling heeft
en dat Hij ieder van ons
een taak en een zen­ding heeft toe­bedeeld.
Wij zitten hier aan de voeten van de Heer,
zoals Maria in Bethanië
en luis­te­ren naar wat Hij te zeggen heeft
aan de Vrouwen van Bethanië
en aan ieder van U per­soon­lijk.
In dat luis­te­ren, in die con­tem­pla­tie
horen we ook
op welke wijze Jezus verlangt
dat wij Martha zijn,
want onze con­tem­pla­tie, ons inner­lijk luis­te­ren
moet lei­den tot inzet.
Maria die aan de voeten van de Heer zat,
heeft het beste deel gekozen,
zei Jezus toen Martha kwam klagen.

"Paarsen" en "witten"

Bij de Vrouwen van Bethanië,
zo heb ik begrepen,
wer­den dan ook de con­tem­pla­tieve “paarsen”
lang hoger inge­schat dan de actieve “witten”,
tot het on­der­scheid in 1959 werd afgeschaft
en het besef begon te over­heer­sen
dat wij allen - zoals Jezus zelf -
ge­roe­pen zijn om actief in de con­tem­pla­tie
en con­tem­pla­tief in de actie te zijn.
Ons gebed staat nooit los
van een zen­ding die God ons heeft toe­ver­trouwd
en die zen­ding is altijd iets voor anderen.

Laten we dus gerust Martha zijn,
als we de bron, dat zitten en luis­te­ren
aan de voeten van de Heer
maar niet vergeten.

Als je ouder wordt...

De volgende bezoeken van Jezus in Bethanië,
waarover ons het 11e en het 12e hoofd­stuk
van het Johannese­van­ge­lie verhalen,
ver­wij­zen dus naar het sterven van Jezus,
naar Zijn ver­rij­ze­nis
en naar de hoop op eeuwig leven,
naar ons leven in geloof
en ons uitzien naar de eeuwig­heid.

Mis­schien is voor U
het Bethanië van het Johannes-evan­ge­lie
meer actueel gewor­den,
nu U merkt dat U ouder wordt
en de krachten ver­zwak­ken.
Het Martha-zijn heeft een andere dimensie gekregen,
zo lees ik ook in Uw per­soon­lijke ver­slagen;
voor velen van U
krijgt de inzet voor het evan­ge­lie
meer een dimensie van het geven van gees­te­lij­ke steun,
van een aanbie­den van pijn en beper­king
voor een intentie,
van in liefde verbon­den zijn met mensen,
van zijn wie U bent en zoals U bent,
open voor anderen met een luis­te­rend oor.
Dat is een wezen­lijk ge­tui­ge­nis.

In de geest van de roe­ping

Daar­naast zijn er nog steeds apos­to­lische ini­tia­tie­ven
die uit­gaan van Vrouwen van Bethanië,
in de geest van de eigen roe­ping
om niet-katho­lie­ken een weg te wijzen,
om oecu­me­nische relaties te bevor­de­ren,
theo­lo­gische en spi­ri­tu­ele vor­ming te bie­den
en het evan­ge­lie in deze wereld
meer kansen te geven;
en er is de open­heid
om door te ver­wij­zen naar anderen,
die mis­schien op kunnen pakken
wat U zelf niet of niet meer kunt,
een beetje zoals Maria deed op de bruiloft van Kana
toen zij de bedien­den naar Jezus doorverwees.
Daar­mee geeft U een dui­de­lijk sig­naal
dat het niet om de eigen groep gaat,
maar dat U wilt staan
in de brede, we­reld­wijde ge­meen­schap van de Kerk
met haar talrijke cha­risma’s.
Als U ziet
dat er min­der Vrouwen van Bethanië zijn
en dat de ge­mid­del­de leef­tijd zeer hoog is,
moet dat toch geen reden
tot pessi­misme te zijn.
Wij zijn vaak geneigd te zien
wat niet goed gaat of niet meer werkt,
wij zijn geneigd om achterom te kijken,
terwijl God al iets nieuws be­gon­nen is.

De Geest blijft waaien...

Als Uw missie voltooid is,
zal die door anderen wor­den voort­ge­zet,
met weer andere cha­risma’s mis­schien,
want iedere tijd ont­vangt van de Geest
wat die tijd nodig heeft.
Onze kracht is ons ver­trouwen
in de Geest van God
die over de wereld waait
en nieuwe horizonten opent.

95, 85, 70 jaar...

Graag wil ik op dit moment
even stil­staan bij enkele bij­zon­dere gebeur­te­nissen:
Vorig jaar mocht U gedenken
dat 95 jaar eer­der
een begin werd gemaakt met de Vrouwen van Bethanië,
over twee jaar zal het 85 jaar gele­den zijn
dat U als reli­gi­eus instituut werd opgericht.
Dit jaar is het zeven­tig jaar gele­den
dat de stichter de Jezuïet pater Jacques van Ginneken overleed.
Met hem ben ik meer in aanra­king geko­men
toen ik rector van De Tilten­berg was,
het huis van een andere stich­ting van hem,
de Vrouwen van Nazareth.
Ik wil vandaag de enorme apos­to­lische ijver gedenken,
waar­mee hij zich wilde inzetten
voor mis­sio­ne­ring en beke­ring
van een Neder­land dat hij al dui­de­lijk zag verhei­densen.
Hij wilde nieuwe metho­den, nieuwe inzet, nieuwe mensen.
Omwille van die “nieuw­heid”
die hij zo sterk be­klem­toonde,
heb ik vandaag - om hem te eren -
het Misformulier geno­men
van Maria als nieuwe vrouw.

En 50 jaar: het concilie

Een volgend jubileum dat wij dit jaar gedenken
is dat vijf­tig jaar gele­den
het tweede Vati­caans concilie werd af­ge­slo­ten,
dat zoveel be­lang­rijke stappen heeft gezet
om de Kerk te helpen haar zen­ding te leven
in de wereld van deze tijd.
Een geest van dialoog, van open­heid, van contact,
van het zoeken naar verbin­ding en communio
is daar­mee over de Kerk geko­men .
Na­tuur­lijk wil ik in dit ver­band
heel bij­zon­der het werk noemen
dat de Vrouwen van Bethanië
voor het concilie hebben gedaan,
met name in de Foyer Unitas,
die voor niet-katho­lie­ken in die jaren
het be­lang­rijk­ste ori­ën­ta­tie­punt was,
maar waar ook veel concilie­va­ders elkaar troffen
voor uit­wis­se­ling en ver­die­ping.
Foyer Unitas heeft erg “in the picture” gestaan,
maar er waren veel meer
zeer waarde­volle ini­tia­tie­ven,
in en buiten Neder­land.
We zijn dank­baar
voor de vele vrucht­ba­re apostolaten
die de Vrouwen van Bethanië
op zich hebben geno­men.

Dank U allen voor uw dienst­baar­heid
en voor Uw inzet
voor Jezus Christus
voor het evan­ge­lie,
voor de Kerk!

We kijken tenslotte ook even naar de toe­komst.
U heeft in deze dagen
al een en ander gehoord van de Richt­lij­nen
die de Con­gre­ga­tie voor de Reli­gi­euzen onlangs heeft gegeven
voor bestuur en beheer in Dio­ce­sane reli­gi­euze in­sti­tu­ten
en die zijn voor­be­reid door een werk­groep uit KNR en Bis­schop­pen.
U heeft zich als eerste van onze Dio­ce­sane In­sti­tu­ten
in de afgelopen dagen al voor­be­reid
op de aanpas­singen in beheer en bestuur
en daar zullen we graag met U ver­der over spreken.

Van harte wens ik U Gods rijkste zegen toe,
opdat U “vol van God” en vol ver­trouwen ver­der mag gaan. Amen!