Maria van Hoorn en Franciscus feest in Hoorn

27e zondag door het jaar B

In de kerk van de HH. Cyriacus en Fran­cis­cus in Hoorn (de koepel­kerk) mocht ik op zon­dag 4 ok­to­ber een fees­te­lij­ke H. Mis vieren bij gelegen­heid van een feest­dag ter ere van Maria van Hoorn en de heilige Fran­cis­cus, mede-patroon van de kerk.
Het beeld van Maria van Hoorn uit ongeveer 1470, is eeuwen­lang zoek geweest, maar in 2007 verworven door het Westfries museum, waar het heel het jaar te bewon­de­ren is. Éénmaal per jaar komt het beeld naar de kerk, aan het begin van de ok­to­ber­maand wanneer tevens het feest van Fran­cis­cus wordt gevierd. Een ander mid­del­eeuws beeld van Maria is iedere dag toe­gan­ke­lijk in de kerk. In het mooie stilte­cen­trum - een fraaie Maria­ka­pel die iedere dag open is - kan men een kaarsje opsteken. Hier staat een 'Nood Gods', ook wel Pietá genoemd: een beeld van een zittende Maria, die haar dode zoon op haar schoot houdt.

Na­tuur­lijk werd ook stil gestaan bij de bis­schop­pen­synode over het gezin, die vandaag in Rome begint.

Homilie

Broe­ders en zusters,

Deze zon­dag is aan alle kanten bij­zon­der
en ik ben dus blij dat we die samen kunnen vieren.

Twee beel­den: kracht en lij­den

We hebben vandaag het mid­del­eeuwse beeld
van Maria van Hoorn in ons mid­den,
dat in de Mid­del­eeuwen tot de re­for­ma­tie
in Hoorn bij­zon­dere ver­ering genoot
en enkele jaren gele­den weer is ontdekt
en is terug geko­men.
Dit beeld toont ons Maria
die ons haar Zoon geeft.
Maria straalt hier kracht en ver­trouwen uit,
zij draagt een kroon
en onder haar voeten is de maan.
Die kracht heeft zij niet van zich­zelf,
Maria is een gewone, arme vrouw;
het is de Heer
die op Zijn kleine dienst­maagd heeft neergezien.
Daar­naast is hier dat andere,
even­eens Mid­del­eeuwse, Maria beeld,
dat nu in het stilte­cen­trum staat,
waar zoveel mensen binnenlopen
om even een kaarsje op te steken.
Hier zien we de andere kant van Maria:
het is een vrouw die lijdt en bedroefd is
om de dood van haar god­de­lijke Zoon.
Zij draagt haar dode kind op haar schoot
en dat doet pijn.
De oude Simeon had haar ooit voorspeld
dat een zwaard door haar ziel zou gaan
en die voorspelling is hier uitge­ko­men.
Tege­lijker­tijd is er een kracht
in die ziel van Maria,
die maakt dat zij standvas­tig bleef,
naast haar Zoon bleef staan,
hoe lelijk Hij ook
door anderen werd afge­schil­derd
- als een boef, een mis­da­diger en een godslaste­raar -
en dat zij haar ver­trouwen bleef hou­den
in de zen­ding van haar Zoon
om de mensen te verlossen.
Zij bleef in Hem geloven,
wat er ook gebeurde.

Een kaarsje voor Maria

Is het dan iets om je over te verbazen
dat zoveel mensen door de eeuwen
voor het beeld van Maria hebben stil­ge­staan,
er een kaarsje hebben opgestoken,
er een intentie aan hebben toe­ver­trouwd?
Zelfs toen het beeld van Maria van Hoorn verdwenen was
en dat andere beeld, de Pietà,
na de bouw van deze kerk
een tijd bij zusters in Hoorn
ergens in hun klooster kwam te staan,
waren er mensen en families uit de stad
die regel­ma­tig geld gaven aan de zusters
om in hun naam een kaarsje bij Maria op te steken.

Dicht bij ons

Ik denk dat we allemaal heel goed kunnen begrijpen
dat mensen naar Maria gaan
om bij haar hun zorgen neer te leggen,
om op haar voor­spraak te bid­den
voor alle intenties,
want Maria staat heel dicht bij ons.
Want ook al heeft zij
zo’n twin­tig eeuwen gele­den geleefd,
ook al was zij de moe­der van God,
wat zij heeft mee­ge­maakt,
hoe zij er mee heeft moeten worstelen,
hoe zij eron­der gele­den heeft
en hoe zij ge­pro­beerd heeft ondanks alles
het ver­trouwen te bewaren,
kracht te vin­den en standvas­tig te zijn,
dat is gewoon van alle tij­den,
dat is precies wat wij allemaal ook moeten doen:
het is iets wat iedere vader of moe­der ervaart
die zorgen heeft over een kind of een klein­kind;
het is iets wat je voelt
als je verdriet hebt
over een dier­ba­re die je moet missen,
het is iets wat op je weg komt
als er door ziekte, werkloos­heid, een schei­ding
of op wat voor manier ook
een kruis komt op je levensweg.
Het helpt dan altijd gewoon men­se­lijk al
wanneer we kijken naar anderen die het min­der hebben,
naar mensen die slechter af zijn als wij,
zoals bij­voor­beeld nu de vele vluch­te­lingen
waarover we horen.
Als we onder ogen zien
hoeveel mensen moeten lij­den,
kan ons dat helpen
om ons­zelf niet op te sluiten
in ons eigen verdriet.
Maar als we naar Maria kijken
komt daar nog een aspect bij:
het aspect van het ver­trouwen,
dat er Iemand is die over ons waakt,
dat we - wat er ook gebeurt -
uit­ein­delijk in Gods han­den zijn.

Een goede thuisbasis

Het evan­ge­lie zegt ons vandaag
dat we als kin­de­ren moeten wor­den.
Een kind kan nog niet alles begrijpen,
maar als het goed is
- je hoopt dat voor ieder kind -
heeft het een lieve papa en mama
waardoor het kind veilig en geborgen is
en met ver­trouwen kan leven.
Dat is voor een kind eigen­lijk het aller­be­langrijkste.
Je hoeft als ouders nooit jaloers te zijn
op ouders die veel geld hebben
en hun kin­de­ren op hockey, paardrij­den
én vioolles kunnen doen
en het mee kunnen nemen op de duurste vakanties,
want dat is het niet
wat een kind gelukkig maakt.
Je bent juist gelukkig
als je je geluk kunt vin­den
in een­vou­dige dingen.
En voor een kind
en eigen­lijk voor ieder mens
is liefde en geborgen­heid,
een goede thuisbasis
vele malen be­lang­rijker
dan al dat andere.
Een kind is een­vou­dig,
het leeft dan ergens onge­com­pli­ceerd,
een onbe­zorgde jeugd,
dat zou je ieder kind willen wensen.
Ieder kind, ieder mens
onder­vindt na­tuur­lijk ook weleens afwij­zing,
we wor­den allemaal ook weleens niet zo goed behandeld,
maar als een kind een goed thuis heeft,
scheelt dat gewoon heel erg veel.
We kunnen allemaal veel aan
als we een goed thuisfront hebben.

Gods gezin

Zo staan ook wij tegen­over de hemelse Vader:
als we het hart hebben van een kind,
onge­com­pli­ceerd, een­vou­dig, vol ver­trouwen,
gedragen door Gods liefde,
een goede band met God en met Maria
dan dragen we een grote inner­lijke kracht met ons mee.
En zeker, er komen ook dan
best wel moei­lijke tij­den,
maar met die schat van het geloof en ver­trouwen in je hart,
bezitten we een groot kapi­taal!
Laten we dus doen als Maria
en naar haar toe­gaan
om ons door haar te laten sterken
in die geest van het kind­schap.

"Herstel mijn kerk"

We vieren vandaag na­tuur­lijk ook
het feest van de heilige Fran­cis­cus,
mede-patroon van uw kerk.
Fran­cis­cus kreeg in een visioen
deze woor­den te horen:
“Herstel mijn kerk”.
Hij had dat eerst heel let­ter­lijk begrepen
en begon een kerkje op te knappen,
het kerkje van San Damiano,
dat we in Assisi nog steeds kunnen gaan zien.
Ook de paus zag in een droom
hoe Fran­cis­cus een scheef gezakte kerk
weer recht wist te krijgen.
Later begreep Fran­cis­cus
dat zijn opdracht bre­der was:
het ging niet alleen om een gebouw,
hij werd ge­roe­pen
om een gees­te­lij­ke impuls te geven,
om te werken aan de geloofsop­bouw;
hij moest zich inzetten
om de kerk als geloofs­ge­meen­schap
te her­stel­len,
daar ging het uit­ein­delijk om.

Herstel en geloofsop­bouw

Ik weet dat er in deze pa­ro­chie velen zijn
die zich inzetten voor het “herstel van de kerk”.
Som­mi­gen doen dat in let­ter­lijke zin
door te werken voor het behoud en herstel
van deze kerk
en de andere mooie kerk­ge­bouwen van de nieuwe pa­ro­chie.
De be­trok­ken­heid en inzet
zijn een teken dat de kerk hun ter harte gaat.
Dat is zeker be­lang­rijk en goed,
maar het zal na­tuur­lijk ook en vooral gaan
om de opbouw van de geloofs­ge­meen­schap:
dat we een verwel­ko­mende ge­meen­schap zijn
waar nieuwe mensen
zich thuis kunnen voelen,
dat we vuur en over­tui­ging in ons hart hebben
om van ons geloof blijk te geven,
door wie wij zijn, door onze woor­den en daden,
door onze open­heid voor anderen,
heel bij­zon­der voor de zwaksten
in onze samen­le­ving.
Zonder gelovig vuur en en­thou­sias­me
zal een kerk een hol gebouw zijn,
een museum, een monu­ment van het verle­den.
Zoek de Heer,
neem toe in kracht,
houdt het vuur van de Geest
in U bran­dend.

Paus Fran­cis­cus en de synode

Tenslotte denken we vandaag ook even
aan paus Fran­cis­cus,
die zijn naam­dag viert
en vandaag de algemene synode
over huwe­lijk en gezin zal openen.
Het evan­ge­lie van vandaag ging erover:
wat God verbon­den heeft,
zal de mens niet schei­den.
Eigen­lijk mogen we dit ook wel
als een bede verstaan
dat er in huwe­lijk en gezin
een goede, vaste basis mag zijn
van liefde en trouw,
waar jonge mensen gelukkig en voorspoe­dig
op kunnen groeien.
Niet voor niets is het huwe­lijk een sacra­ment,
dat wil zeggen een genade
en een beeld en teken
van de liefde en trouw
die God aan ons heeft belooft:
Ik zal er zijn voor jou,
in voor- en te­gen­spoed.
Laten we daarom vandaag ook bid­den,
op de voor­spraak van Maria van Hoorn,
om Gods zegen voor de synode in Rome,
dat die veel vruchten mag dragen.

En laten wij allen bid­den en vragen
dat wij bij Maria
steeds weer kracht en troost mogen vin­den
om onze levensweg te gaan
met geloof en ver­trouwen.
Amen.