Wat te doen als God je geen blik waardig keurt?

De Kananese vrouw, 20e zondag door het jaar A

Zondag 20 au­gus­tus ging het evan­ge­lie over de Kananese vrouw die door Jezus wordt afgewezen, zo lijkt het. Ik was deze zon­dag in Mon­nic­ken­dam waar ik de heer Cor van Eekelen tot bui­ten­ge­woon be­die­naar heb aan­ge­steld. Hij heeft de cursus gevolgd die daarvoor op het Sint Boni­fa­tius­in­sti­tuut wordt gegeven. Met assis­tentie van diaken Henk Bak heb ik er de Eucha­ris­tie gevierd in de kerk van de HH. Nicolaas en Antonius.

Open kerk

De kerk is in de zomermaan­den gedurende de dag open­ge­steld, vrij­wil­li­gers fun­geren als kerkewacht. Er wordt veel gebruik gemaakt van deze gelegen­heid om de kerk te bezoeken. In een soort log­boek hou­den de vrij­wil­li­gers bij hoeveel mensen er komen, dat zijn er iedere dag vele tien­tal­len! Mon­nic­ken­dam is dan ook een stadje dat door heel wat toe­risten wordt aan­ge­daan.

Het koor had offi­cieel nog vakantie, maar er waren toch heel wat koorle­den geko­men om van de Mis iets moois te maken.

Grietje Schouten

Aan het einde van de preek heb ik nog enige uitleg gegeven over de aan­stel­ling tot bui­ten­ge­woon be­die­naar. Die is er een uiting van dat we zorg­vul­dig en met eerbied willen omgaan met de heilige communie, omdat het de Heer zelf is die daarin tot ons komt. Ik heb in dit ver­band herinnerd aan Grietje Schouten die tij­dens haar leven vanuit Marken naar Mon­nic­ken­dam kwam om naar de H. Mis te gaan. Zij was katho­liek gewor­den door de erva­ring van de aanwe­zig­heid van de Heer in de Eucha­ris­tie, toen zij in het sanatorium lag en een pries­ter op haar zaal de heilige communie naar een zieke kwam brengen.

HOMILIE

We krijgen het niet...

Dit kan ons zeker allen gebeuren:
we bid­den om iets
om hulp of ge­zond­heid voor iemand,
om uit­komst in moei­lijke omstan­dig­he­den
en we krijgen het niet,
tenminste: we krijgen niet wat we vragen.
Soms lijkt het of God geen ant­woord geeft,
het blijft stil aan de andere kant van de lijn,
zodat je je afvraagt:
Is Hij er wel
of: is Hij er wel voor mij?
Iemand kan zeker het gevoel krijgen
zelf niet goed genoeg te zijn,
door God niet ge­waar­deerd te zijn,
geen blik door Hem waar­dig gekeurd te wor­den.
Wat dan?

Stalken

Dit is ongeveer de erva­ring
van de Kananese vrouw
in het evan­ge­lie van vandaag:
zij loopt achter Jezus aan,
blijft Hem achter­volgen
en Hij zwijgt in alle talen.
De apos­te­len vin­den
dat het op “stalken” begint te lijken
en willen dat zij wordt weg­ge­stuurd,
maar ook dat doet Jezus niet.

Afgewezen

Zij blijft luid roepend
achter Hem aan lopen.
Is zij niet goed genoeg?
Je zou het wel denken.
Zij is een Kananese, dat wil zeggen:
een hei­dense vrouw,
niet van het huis van Israël.
Ook het ant­woord
dat Jezus aan de leer­lin­gen geeft,
doet dat denken:
Jezus komt voor de verloren schapen
van het huis van Israël,
dus niet voor haar.
En de woor­den waar­mee Jezus de vrouw afwijst
klinken nog iets straffer:
Zij krijgt geen hulp
want het brood van de kin­de­ren
moet niet aan de hon­den wor­den gegeven.
Is dat geen dui­de­lijke afwij­zing?
De vrouw wordt met dieren vergeleken!

God die zwijgt, geen ant­woord geeft;
de Heer die je afwijst als onwaar­dig,
die Kananese vrouw
beleeft iets heel herken­baars.

Zij volhardt

Toch is daar na­tuur­lijk iets meer
over te zeggen,
dat zij afgewezen wordt,
is niet het hele verhaal.
Die Kananese vrouw
laat zich in ieder geval niet afschrikken,
zij gaat door, met kracht en over­tui­ging,
zij laat zich niet afschrikken,
zij volhardt.

Voor allen...

Laat ik eerst een ant­woord geven
op het gevoel niet goed genoeg te zijn
en er niet bij te horen.
In de eerste lezing voorspelde de profeet Jesaja
dat God er voor ie­der­een zal zijn:
“Mijn huis zal wor­den genoemd:
een huis van gebed
voor alle volken”.
Als Jezus de tempel in Jeru­za­lem reinigt
en alle verkopers van offerdieren en offer­geld
eruit jaagt,
zal Hij die woor­den van Jesaja herhalen:
Mijn huis... voor alle volkeren (vgl. Mc. 11, 17; Mt. 21, 13).
En Jezus zal sterven
uit liefde voor de zon­daars,
voor ie­der­een.
Daar­mee heeft God, heeft Jezus
een dui­de­lijk teken gegeven:
God houdt van iedere mens,
wie je ook bent of wat je ook doet,
God houdt van je.

Woedend weg?

Het enige dat ons mensen in de weg zit,
is eigen­lijk de hoogmoed,
dat we ons opsluiten in ons eigen gelijk,
ons hoofd niet willen buigen.
Die Kananese vrouw in het evan­ge­lie
had bij­voor­beeld
na die dui­de­lijke afwij­zing
woe­dend weg kunnen lopen,
bele­digd
over wat haar was aan­ge­daan.
Wie is die Jezus wel
om haar met een hond te ver­ge­lij­ken?
Maar dat deed zij niet,
het ging niet om haar ego,
niet om haar gekwetste trots,
zij bleef een­vou­dig en volhar­dend
vol ver­trouwen ver­der smeken.
Zij liet zich niet van de wijs brengen
door het afwijzende ant­woord.

Monnik

De heilige Bene­dic­tus schrijft in zijn regel
wat er gedaan moet wor­den
als iemand aan het klooster aanklopt
om in te tre­den en monnik te wor­den.
De monnik die open doet
moet met harde en onvrien­de­lijke woor­den
zeggen dat die persoon die aanklopt niet binnen mag.
Als die kan­di­daat dat vier of vijf dagen
gedul­dig blijkt te verdragen
en toch volhoudt,
wordt hij pas binnen gelaten,
want zo’n moge­lijke roe­ping voor het klooster
moet eerst op de proef wor­den gesteld.

Beproefd

Zo gaat het ook wel een beetje met ons:
we wor­den beproefd, getest,
en we moeten door­gaan, vol­hou­den, volhar­den,
niet afhaken
en niet te gauw de moed verliezen.

Nee, geen mens wordt door God afgewezen,
maar mensen lopen vaak weg van God
uit moedeloos­heid of kwaad­heid
omdat God zwijgt
en ze denken nooit ant­woord te krijgen
of omdat God iets zegt of vraagt
waar zij zich niet in kunnen vin­den.

Gewoon door­gaan, volhar­den

Maar je kunt beter
- met al je zon­den mis­schien,
met alles wat er gebeurd is,
met alles wat er mis­schien
tussen God en jezelf in is komen te staan -
gewoon door­gaan, volhar­den, niet opgeven
en blijven roepen en smeken, zoals die vrouw:
“Heer, help mij!”
Laat God niet in de steek,
zodat Hij je kan bereiken;
Dan laat Hij jou niet in de steek.