Kapittel van De Voorzienigheid

Nieuwe Overste en Raad gekozen

Woens­dag­mid­dag 7 juni was ik bij de slot­mid­dag van het kapit­tel van de zusters van de Voor­zienighied, één van de dio­ce­sane con­gre­ga­ties van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam. Die mid­dag wer­den de alge­meen overste en de algemene |raad gekozen, tezamen bestaande uit vier zusters. Na het geslaagde keuzekapit­tel vier­den we de Eucha­ris­tie maar eerst bracht ik nog een bezoek aan de begraaf­plaats van de zusters, waar trouwens ook twee bis­schop­pen begraven zijn.

Overste en Raad

Wie vormen het nieuwe "bestuur van de Con­gre­ga­tie"? Het zijn zuster Riet Hendriksen als alge­meen overste en de zusters Ellen Terpstra, José Höhne-Sparborth en Mathea Leve­ring als leden van de Raad. Van harte felici­teer ik hen en wens hen veel zegen toe voor de toe­komst die met het afnemend aantal zusters (er zijn er nu nog 24) en een groot bezit voor uit­dagingen stelt. De zusters wor­den hierin geholpen door een Beheers­stich­ting, in het bestuur waar­van naast enkele zusters ook betrokken des­kun­dige leken zitten.

Afscheid

Dit betekent dat zr. Johanna Kete­laar afscheid neemt als alge­meen overste. Twin­tig jaar heeft zij in het bestuur van haar Con­gre­ga­tie gezeten, de eerste acht jaar als Raadzuster, de laatste twaalf jaar als alge­meen overste. Het is alleszins be­grij­pe­lijk dat zij zich niet meer ver­kies­baar stelde na zoveel jaren van bestuur­lijke inzet, waarvoor we haar harte­lijk hebben gedankt.

Begraaf­plaats

De begraaf­plaats van Bosbeek is eigen­lijk meer dan een begraaf­plaats. De namen van alle zusters van de Con­gre­ga­tie zijn daar vereeuwigd, waar zij ook geleefd hebben of begraven zijn. Daar­naast liggen behalve vele zusters er ook de bis­schop­pen Huibers en Zwart­kruis begraven.En ook mgr. Stie­ger ligt er, een pries­ter en vica­ris die vroe­ger ook veel bekend­heid genoot (onder meer als predi­kant) en rector was van het huis. Ik werd er rondgeleid door de vers gekozen alge­meen overste.

Eucha­ris­tie

In de kapel van Bosbeek vier­den we ver­vol­gens de Eucha­ris­tie. Daar mocht ik het nieuwe bestuur presen­te­ren dat aan het einde van de vie­ring een woordje deed bij monde van de alge­meen overste. In de preek stond ik naar aan­lei­ding van Jo 15,9-17 stil bij de ver­an­der­de situatie van de zusters: niet meer de grote werken en instituties zijn in de han­den van zusters, maar die zijn ook niet het be­lang­rijk­ste. Het be­lang­rijk­ste is de liefde en die uit zich ook in het kleine gebaar. Om dit te illustreren ver­telde ik het oude verhaal van de man die een kerk op een heuvel liet bouwen maar op de gedenksteen de naam van een onbekende aantrof, die de paar­den hooi en water had gegeven, die de stenen had­den moeten sjouwen. Het kleine gebaar waar liefde uit spreekt, is van groot belang. Het gaat niet om het ik en de pres­ta­tie, maar veel meer om het hart waaruit de dingen wor­den gedaan. Dat gold ook voor Jezus: "niemand heeft groter liefde dan wie zijn leven geeft", dat is wat de Heer heeft gedaan.

Nog een welkom en afscheid

Na afloop van de vie­ring was er nog een gezellige receptie waar ik ook afscheid kon nemen van mw. Ellen van Dam die het bestuur van de beheers­stich­ting en het Maria Stroot­fonds gaat verlaten wegens maximum termijnen en zr. Monica Raassen kon begroeten die haar zetel gaat over­ne­men.

De preek werd iets anders dan ik had voor­be­reid omdat ik door een misverstand op een ander evan­ge­lie had gerekend. Hier­on­der volgt de niet-uit­ge­spro­ken homilie, met ele­menten van wat wel is gezegd.

Homilie

DE BRON WAARUIT JE LEEFT

EUCHARISTIEVIERING BIJ HET KAPITTEL VAN DE ZUSTERS VAN DE GODDELIJKE VOORZIENIGHEID

Een kwestie

Sadduceeën komen bij Jezus,
ze komen met een “casus”,
een kwestie bij Jezus.
Ze redeneren heel vernuf­tig en knap
om al redenerend te kunnen bewijzen
dat zij­zelf gelijk hebben en Jezus niet.

Dwaalspoor

Jezus noemt het een dwaalspoor
waar ze op zitten,
want het is men­se­lijk gere­deneer
dat het be­lang­rijk­ste uit het oog verliest:
de Schrift en Gods macht.
En juist dat is de grootste dwaling
die mensen kan over­ko­men:
dat zij gevangen zitten in men­se­lijk gere­deneer
en de kracht van het geloof en de macht van God
uit het oog verliezen.

Dat is nog steeds wel zo
ook op het terrein van die dis­cus­sie
die de Sadduceeën
met Jezus willen aan­gaan.
Mensen zeggen: dood is dood.
Dat is de uit­komst van het redeneren
binnen louter men­se­lijk per­spec­tief.
Er is geen leven na dit leven,
er is geen opstan­ding van de doden,
geen hemel en geen oor­deel,
dat is wat de mensen zeggen,
net als de Sadduceeën toen.

Pres­ta­ties?

Mensen gaan uit van men­se­lijke pres­ta­ties;
voor hen zijn de zusters van waarde geweest
toen zij grote in­stel­lingen had­den
en zorg­den voor zieken en ver­waar­loosde jeugd
en tal van andere zaken.
Maar vanuit ons geloof in het eeuwig leven
gel­den heel andere maatstaven:
voor God gel­den niet je pres­ta­ties,
maar tellen je geloof, je liefde en je toe­wij­ding.
Het is voor God zelfs niet zo
dat de mooie werken en de in­stel­lingen tellen;
voor Hem telt het kleine gebaar
en telt de prijsgave van jezelf.
Het gaat om de liefde.

God heeft ons dan ook niet willen verlossen
door iets groots en gewel­digs te doen,
maar door heel klein en een­vou­dig te wor­den,
door onder ons als mens te komen, Jezus Christus,
niet door een prach­tig werk tot stand te brengen
en bij­voor­beeld een mooi gebouw neer te zetten,
maar door iets te onder­gaan,
door lij­den en kruis:
door liefde tot het uiterste...

De werken van De Voor­zienig­heid

Dat heeft ons veel te zeggen.
De Con­gre­ga­tie van de zusters van de Voor­zienig­heid
heeft veel moois tot stand gebracht,
goede werken verricht.
Dat blijft overeind staan
ook al zijn er daarna ook moei­lijk te plaatsen,
niet te begrijpen
feiten aan het licht geko­men.
We mogen hopen en bid­den
dat het goede wat is gedaan
uit liefde tot God,
uit liefde voor de mensen, jong en ouder,
mensen in een kwets­ba­re positie,
die aan de zorgen van de zusters waren toe­ver­trouwd,
dat al dit goede
vrucht mag dragen
in het leven van deze mensen
en zo in de wereld van vandaag.

Als een boom

We kunnen het goede dat we doen
niet meten.
Het goede is als een boom
die zijn wor­tels overal heen uitstrekt;
je ziet ze niet
want die wor­tels blijven ge­woon­lijk
onder de grond verborgen;
en die boom geeft schaduw
en zijn zaadjes waaien op de adem van de wind
naar plaatsen die we niet kennen.
Zo is het ook met het goede dat we doen.
De uit­wer­king ervan kennen we
maar zeer ten dele,
het meeste blijf verborgen voor onze ogen.

Als je het geloof maar niet verliest...

Maar als je het geloof verliest
in dat goede dat zich verspreidt,
het geloof in de een­vou­dige
liefde van God voor het kleine gebaar,
in het lij­den dat in stilte wordt gele­den
en in het gebed dat samen in de getij­den
of in de stille binnen­ka­mer van ons hart
wordt gezegd,
als je dat geloof verliest,
dan blijft het men­se­lijk gere­deneer over
dat altijd gelijk denkt te hebben,
maar de God­de­lijke logica is vergeten.

Dat gebeurde die Sadduceeën
over wie we in het evan­ge­lie hoor­den.
Zij vergaten het bovenna­tuur­lijke, het won­der,
dat God een God van leven­den is...

Leiding ervaren

Maar de God­de­lijke logica
is die van de Voor­zienig­heid:
alles is in Zijn God­de­lijk plan verborgen
en als we ons daaraan over­ge­ven,
gaan we steeds meer die lei­ding ervaren.
Het ver­trouwen in de Voor­zienig­heid
vraagt om overgave:
God weet het beter,
ik mag mij aan Hem over­ge­ven,
onze grootste kracht
is de kracht van het ver­trouwen.

Beste zusters,
van harte wens ik U die genade toe:
de kracht van het ver­trouwen,
dat we inder­daad ons­zelf toe­ver­trouwd mogen weten
aan de God­de­lijke Voor­zienig­heid.