Arsacal
button
button
button
button


Biografie Mgr. Dr. Jan Hendriks

Biografie Mgr. Dr. Jan Hendriks
(foto: Ramon Mangold)

Johannes Wil­li­brordus Maria Hendriks wordt geboren te Leidschen­dam op 17 no­vem­ber 1954 in een katho­lie­ke familie als zoon van Wim en Nelly Hendriks-Van Heiningen. Zijn vader († 2013) is tuin­der en veiling­be­stuur­der. Hij volgt het klein-semi­na­rie (later: dio­ce­saan college) Leeuwenhorst te Noordwijkerhout, waaraan hij in 1973 eind­exa­men gymnasium α doet. Daarna stu­deert hij aan Katho­lie­ke Theo­lo­gische Hoge­school te Am­ster­dam, waar hij de propedeuse doet, en aan het Groot-semi­na­rie Rolduc te Kerkrade, waar hij zijn pries­ter­lijke vor­ming voltooit. Aan­slui­tend doet hij zijn pas­to­rale jaar in de St. Petrus­paro­chie te Leiden.

Pries­ter­wij­ding

Op 24 maart 1979 wordt hij daar door de toen­ma­lige bis­schop van Rotter­dam, mgr. dr. A.J. Simonis, tot diaken gewijd en op 29 sep­tem­ber 1979 in de Rotter­damse ka­the­draal tot pries­ter. Gedurende twee jaar is hij daarna werk­zaam als kape­laan in de H. Familie­paro­chie te ‘s Gravenhage (H. Familie).

Rome

Van 1981-1986 ver­volgt hij zijn studies aan de Pau­se­lijke Gre­go­ri­aanse Uni­ver­si­teit (Pontificia Università Gregoriana [PUG]) waar hij in 1983 het licentiaat in het canoniek recht behaalt, in 1984 het Diploma in ju­ris­pru­den­tie verkrijgt en in 1986 summa cum laude pro­mo­veert tot doctor in het canoniek recht. Tevens behaalt hij aan deze Uni­ver­si­teit summa cum laude het diploma van de ‘Hogere school voor Latijnse let­te­ren’.

Docent

Sinds 1983 is hij docent aan ver­schil­lende pries­ter­oplei­dingen: van 1983-2008 aan het Groot­semi­narie Rolduc en van 1987-2002 aan het Sint-Jans­cen­trum te ’s-Hertogen­bosch. Van 1990-1993 is hij bovendien visi­ting professor aan het MEDO-instituut (Mater Ecclesiae Domesticae) te Kerkrade en van 2001-2011 docent aan de Fontys hoge­school, eerst te Am­ster­dam, later te Utrecht. Aan deze in­sti­tu­ten doceert hij canoniek recht, cursussen over katho­liek onder­wijs, het tweede Vati­caans concilie en ker­ke­lijke do­cu­menten.

Van 1987-1997 is hij tevens pastoor van de Sint Barnabas­paro­chie te Haas­trecht (bisdom Rotter­dam). Daarna krijgt hij de lei­ding van de pries­ter­oplei­ding in het bisdom Haar­lem. Van 2005-2008 is hij daar­naast Admini­strator van de St. Urbanus pa­ro­chie te Dui­ven­drecht. Daarna was hij assis­tent in ver­schil­lende pa­ro­chies.

Tilten­berg

In 1997 wordt hij vice-rector en studieprefect, in 1998 rector van het groot­semi­narie van het RK Bisdom van Haar­lem-Am­ster­dam (De Tilten­berg) te Vo­ge­len­zang. Tevens is hij directeur van het Sint Boni­fa­tius-instituut dat in De Tilten­berg is geves­tigd en dat in 2008 door de H. Stoel is opgericht als Hoger Instituut voor Gods­dienst­we­ten­schap­pen. Aan beide in­sti­tu­ten is hij als docent verbon­den.

Sinds 2001 tot aan zijn aantre­den als dio­ce­saan bis­schop (1 juni 2020) was hij lid van het Ka­the­draal Kapit­tel en het consultoren­col­lege van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam en vanaf 2002 ( was hij gekozen lid van de pries­ter­raad. In 2003 wordt hij tot Consultor van de Con­gre­ga­tie van de Clerus (Romeinse Curie) te Rome benoemd (tot 2022). In 2005 benoemt paus Bene­dic­tus XVI hem tot ‘Mon­seig­neur’ (kape­laan van zijne hei­lig­heid de paus).

Recht­bank en visi­ta­tie

Naast deze taken is hij van 1994-1998 rechter aan de ker­ke­lijke recht­bank van Roermond, van 1996 tot 2012 voor­zit­ter van het dio­ce­saan bureau voor geschillen van het bisdom Rotter­dam en van 2001 tot heden rechter aan het offi­cia­laat van het bisdom Haar­lem (eerste en tweede instantie). Ook is hij redactielid van het tijd­schrift Recht, Religie en Samen­le­ving (uit­ge­ve­rij Larcier, Brussel). In 2017 wordt hij door paus Fran­cis­cus benoemd tot lid (rechter) van de hoogste ker­ke­lijke recht­bank in Rome, de Apos­to­lische Signatuur. In 2018 wordt hij door de Con­gre­ga­tie voor de reli­gi­euzen in Rome tot Apos­to­lisch visitator van het monasterium in Halle (België) en in 2019 tot Apos­to­lisch visitator van de broe­ders van liefde in België benoemd.

Publi­ca­ties

Hij publi­ceert ruim twin­tig boeken en meer dan hon­derd artikelen vooral op gebied van spiri­tua­li­teit, canoniek recht en het tweede Vati­caans concilie. Zijn boeken omvatten onder meer: "Doe maar wat Hij u zeggen zal" (Adveniat, Baarn, 2019), "Getuigen van het Licht"(Adveniat, Baarn, 2020) en Waar je hart vol van is (Adveniat, Baarn, 2021) drie delen met over­we­gingen rond de lezingen van de ABC-jaren, “Maria. Inlei­ding tot de katho­lie­ke leer over de Moeder van de Ver­los­ser” (Van Gorcum, Assen, 2008) en de beide delen “Het celi­baat van de pries­ter” (2008) en “Ker­ke­lijke do­cu­menten. Inlei­ding en repertorium” (2010), die in de reeks Tilten­bergstudies van het semi­na­rie verschijnt. In 2011 verschijnt van zijn hand: “Ker­ke­lijk recht. Hand­boek voor de pas­to­rale praktijk” (Colomba, Oegst­geest, 2011). Over het tweede Vati­caans concilie publi­ceerde hij het com­men­taar op de do­cu­menten "Vaticanum II en ver­der..." (2e druk, Columba, oegstgeest, 2006).

Benoe­ming tot hulp­bis­schop

Op 25 ok­to­ber 2011 wordt bekend gemaakt dat Paus Bene­dic­tus XVI hem heeft benoemd tot hulp­bis­schop (auxilia­ris) van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam en tot titulair bis­schop van Arsacal in Numidië (een oud, maar nu verdwenen bisdom in het hui­dige Algerije). Als hulp­bis­schop is hij door mgr. dr. J.M. Punt, bis­schop van Haar­lem-Am­ster­dam tot vica­ris-generaal benoemd met ingang van 1 januari 2012.

Wapen­spreuk

Als wapen­spreuk heeft hij de woor­den gekozen die Maria bij de bruiloft van Kana tot de bedien­den sprak, wijzend op haar Zoon: “Doe maar wat Hij u zeggen zal” (“Quodcumque dixerit vobis, facite”, Jo 2,5).

Signatura Apostolica en Coad­ju­tor

Op 1 ok­to­ber 2017 benoemt paus Fran­cis­cus hem tot lid en rechter van de Apos­to­lische Signatuur (Signatura Apostolica), de hoogste recht­bank van de RK Kerk, die in Rome in het Palazzo della Cancelleria zetelt (herbenoe­ming 2022). Op 22 de­cem­ber 2018 volgt de benoe­ming tot bis­schop-coad­ju­tor van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam, waar­mee hij wordt aangewezen als toe­koms­tig bis­schop van dat bisdom.

Apos­to­lisch Visitator

De Con­gre­ga­tie voor de In­sti­tu­ten van Gewijd Leven, die binnen de Romeinse Curie namens de paus het toe­zicht op de reli­gi­euze in­sti­tu­ten uitoefent, heeft hem in 2018 benoemd tot Apos­to­lisch Visitator van het Monasterium te Halle (België) en in 2019 tot Apos­to­lisch Visitator van de Neder­landse en Belgische regio's van de Broe­ders van Liefde; daarna voor het­zelfde instituut van de Broe­ders van Liefde tot Apos­to­lisch Delegaat.

Bis­schop­pen­con­fe­ren­tie

Binnen de Bis­schop­pen­con­fe­ren­tie is mgr. Hendriks referent voor katho­liek onder­wijs en gedele­geerde van de bis­schop­pen voor de erken­ningstaken van onder­wijsin­stel­lingen, uit te oefenen binnen de NKSR. Tevens is hij voor­zit­ter van de juri­dische com­mis­sie van de Bis­schop­pen­con­fe­ren­tie.

Bis­schop van Bisdom Haar­lem-Am­ster­dam

Op 1 juni 2020 heeft paus Fran­cis­cus het ont­slag aanvaard dat door Mgr. dr. Jos Punt om ge­zond­heidsre­denen was aan­ge­vraagd. Mgr. dr. Jan Hendriks volgt hem met ingang van die­zelfde datum op als bis­schop van Haar­lem-Am­ster­dam. Mgr. Hendriks is de 12e bis­schop van Haar­lem-Am­ster­dam na de re­for­ma­tie, de 14e sinds de oprich­ting van het bisdom in 1559.
Op 30 de­cem­ber 2020 bereikte hij overeenstem­ming met de Con­gre­ga­tie voor de Ge­loofs­leer over de vere­ring van de Vrouwe van alle Volkeren.
Op 1 ok­to­ber 2021 werd hij benoemd tot ere-kanun­nik van het Sint Baafskapit­tel te Gent.

Constan­tijnse Orde

Op 30 januari 2023 werd hij benoemd tot rid­der groot­kruis en tot prior van de Neder­landse dele­ga­tie van de Constan­tijnse Orde (H. Mili­tai­re Constan­tijnse Orde van sint Joris) door resp. Z.K.H. prins Karel van Bourbon de beide Siciliën, groot­mees­ter, en Z. Em. Kar­di­naal Renato Raffaelle Martino, Groot-Prior.