Zoeken

Dinsdag 10 oktober was de maandelijkse bisschoppenvergadering in Den Bosch. We spraken daar natuurlijk over vele dingen, maar er was ook aandacht voor de bisschoppensynode die in Rome plaats vindt. "Luisteren" is daar een centraal woord. In de homilie bij de Eucharistieviering stond ik daar bij stil en we hebben de Eucharistie gevierd met de gebedsteksten voor de synode en voor het welslagen daarvan gebeden. Ook ging onze aandacht uit naar de vreselijke situatie in Israël en Gaza.

Zondagmiddag 15 mei vond in de Haarlemse kathedraal de afsluiting plaats van de diocesane fase van het synodaal proces dat paus Franciscus in gang heeft gezet, ter voorbereiding op de Bisschoppensynode die in 2023 in Rome zal worden gehouden. Tijdens de vesperviering heb ik een reflectie gegeven op de verslagen van de gesprekken die in ons bisdom hebben plaats gevonden.

De Chrismamis was een prachtig feest. Wat was het mooi om zoveel priesters en diakens bijeen te zien en een kathedraal vol met gelovigen uit alle delen van ons bisdom, waaronder vormelingen en mensen die in de Paasnacht of in ieder geval binnenkort worden gedoopt.

Vrijdag 17 december was de kerstviering voor de medewerkers van het bisdom. Onder andere omstandigheden ging die na de gebedsviering verder met een kerstborrel, maar dat kon nu natuurlijk niet. Wel konden de medewerkers "Kerst in de crypte" bekijken. Zangtrio de "sorelle", afkomstig uit het kathedrale koor, luisterde de viering op en tijdens de viering heb ik mijn kerstwensen uitgesproken:

Zondag 17 oktober was er ’s middags een fraai gezongen Gregoriaanse Vespers in de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam in aanwezigheid van het kathedraal kapittel, de dekens, verantwoordelijken voor de diocesane fase van het Synodaal proces, priesters, diakens, catechisten en seminaristen en andere gelovigen. Wat is de bedoeling van dit Synodaal proces?

Op 17 oktober wordt in alle bisdommen van de wereld het Synodaal proces geopend van consultatie ter voorbereiding op de Bisschoppensynode van 2023 die over synodaliteit zal gaan. Vorige week vond de opening in Rome plaats met een avond van reflectie en gebed en de zondagse Eucharistieviering. In ons bisdom is dit synodaal proces geopend met de hoogmis in de kathedraal en op dezelfde dag - 17 oktober - om 17.00 uur met de vespers in de Sint Nicolaasbasiliek.

Zondag 10 oktober zal paus Franciscus het synodale proces openen en een week later wordt in ieder bisdom in de wereld een diocesane fase geopend van consultatie en gesprek over de thema's van de bisschoppensynode van 2023 over synodaliteit. Hoe zal die consultatie in het bisdom Haarlem-Amsterdam vorm krijgen?

Woensdag 30 juni kwam de priesterraad bijeen voor vergadering, dit keer in Almere. Die avond vergaderde de Diocesane Pastorale Raad in het bisschopshuis, donderdagmiddag - na de Stafvergadering - kwamen de dekens daar bijeen. Het was goed iedereen na lange tijd weer ontmoeten. Waarover spraken zij?

Op zondag 4 maart was er weer een familiedag in Heiloo. Heel wat gezinnen met hun kinderen waren bij O.L. Vrouw ter Nood voor bezinning, onderling contact en een heilige Mis.Op deze zondag heb ik een inleiding gehouden over het eerste deel van Amoris Laetitia, het document van paus Franciscus over huwelijk en gezin.

Paus Franciscus heeft voor oktober 2018 een gewone algemene bisschoppensynode bijeengeroepen over de jongeren, hun geloof en het onderscheiden van hun roeping. Onlangs verschenen de ‘Lineamenta’, een voorbereidend document vanuit Rome, dat laat zien de leefwereld van de jongeren goed te begrijpen. Donderdagavond 8 juni bespraken zeventien jongeren een aantal van de vragen die bij dat document zijn gevoegd.

Een priester of seminarist kan niet volstaan met het aan­vaarden van het celibaat als iets wat er nu een­maal bij hoort. Het is een levens­keuze die nauw samen­hangt met de betekenis van het priester­schap. De Kerk heeft de celibaats­ver­plich­ting van de priesters door de eeuwen heen bewaard.

Het kerkelijk wetboek stelt dat wie uit schuldige nalatigheid op onwettige wijze een handeling van kerkelijke macht of bediening of taak stelt of nalaat met schade voor een ander, moet worden gestraft. Wie misbruik maakt van een taak of kerkelijke macht, moet eveneens worden gestraft naar gelang de ernst van zijn handelen of nalaten. Dat geldt voor ieder die kerkelijke verantwoordelijkheid draagt, ook voor een diocesane bisschop.

Op vrijdag 8 april is het pauselijk document verschenen dat geschreven is naar aanleiding van de laatste bisschoppensynodes over huwelijk en gezin: de postsynodale apostolische exhortatie Amoris Laetitia, gedateerd op 19 maart van dit jaar. Het is een van de omvangrijkste pauselijke documenten ooit.

Op 22 januari was er een inspiratiedag voor alle pastorale krachten in het kader van het jaar van barmhartigheid in het diocesaan centrum bij O.L. Vrouw ter Nood in Heiloo. De ruim vijftig deelnemers maakten een programma mee waarin plaats was voor het vieren van de Eucharistie, ontmoeting met elkaar, uitwisseling en een getuigenis van een echtpaar dat de bisschoppensynode over het gezin had meegemaakt en van twee broeders van een nieuwe gemeenschap die in het centrum van Brusselwerkzaam zijn.

De bisschoppensynode is afgesloten en er is in zeer korte tijd een eindverslag gereed gekomen dat in al zijn onderdelen op tweederde meerderheid van de stemmen van de synodevaders kon rekenen. Het document wordt aangeboden aan de paus en - anders dan eerder was gezegd - bestaat nu het vermoeden dat er wellicht toch een pauselijke apostolische exhortatie over huwelijk en gezin zal komen.

In de kerk van de HH. Cyriacus en Franciscus in Hoorn (de koepelkerk) mocht ik op zondag 4 oktober een feestelijke H. Mis vieren bij gelegenheid van een feestdag ter ere van Maria van Hoorn en de heilige Franciscus, mede-patroon van de kerk.

Voor gezinnen is het geen gemak­ke­lijke tijd: veel relaties lopen stuk, er zijn veel een-ouder­gezinnen. Gezinnen hebben vaak over­volle programma’s waar­door het moeilijk is tijd te vinden voor elkaar; kinderen groot brengen is een opgave, ook finan­cieel. Veel mensen trouwen niet meer. Het gezin en het huwelijk staan dus flink onder druk. Paus Franciscus leeft mee en wil dat de hele kerk zorg heeft voor mensen die het verdriet ervaren van gebroken relaties.

Bij uitgeverij De Boog in samenwerking met Betsaida is “De hoop van het gezin” verschenen. Het gaat om de spraakmakende dialoog die de Spaanse uitgever (BAC) Carlos Granados heeft gehouden met de prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, kardinaal Gerhard-Ludwig Müller over de thema's van de bisschoppensynode over het gezin, die dit najaar in gewone zitting bijeen zal komen.

Onderwerp van de Synode over Huwelijk en Gezin is aller­eerst de roeping en zending van het gezin, maar in de marge van dit thema is veel gesproken over de barm­har­tig­heid waarmee mensen in levens­situaties die kerkelijk niet geordend zijn, tegemoet getreden moeten worden en over mogelijke 'oplossingen' voor hun situatie, waardoor zij kunnen biechten en communiceren.

Uitzendingen over de katholieke kerk zijn niet altijd waar je die verwacht. Ook redelijk open en positieve programma's over kerk en katholieken zijn soms te vinden bij omroepen waar je die niet zo direct zou denken aan te treffen.

De buitengewone bisschoppensynode over het gezin blijft veel aandacht trekken van de pers. Op woensdag 22 oktober komt het EO programma Arena met een debat. Uitgangspunt is de stelling “De RKKerk moet homo’s en gescheiden mensen gelijke rechten geven”. Op de website kun je stemmen “eens” of “oneens”. Ik zou geneigd zijn om “eens” te stemmen, maar de foto erbij toont het uitreiken van de heilige communie. Is het mogen communiceren dat “gelijke recht” dat de Kerk aan homoseksuelen en hertrouwd gescheidenen moet geven?

Zondag 19 oktober wordt de buiten­gewone bisschoppen­synode in zekere zin afge­sloten met de zalig­ver­klaring van paus Paulus VI. Volgend jaar zal met het thema van huwelijk en gezin worden verder gegaan in een ‘gewone bisschoppen­synode’, nadat eerder al een consis­torie - een vergade­ring van de kardinalen - over dit onder­werp was gehouden. De synode heeft een slot­bood­schap uitge­bracht en kardinaal Eijk heeft over zijn ervaringen gesproken. De synode en de paus, zo onder­streepte hij, hebben geen verandering van de leer voor ogen.

Zondag 28 september was ik voor de heilige Mis in Uithoorn waar diaken mr. Jo Huijgens afscheid nam na zeven jaar in de parochies van Uithoorn, Nes en de Kwakel te hebben gewerkt, waar ik in die jaren vaste assistent was. Het was een gelegenheid om tevens iets te zeggen bij de bisschoppensynode die volgende week gaat beginnen. Want wat wil de synode bereiken? Zal de leer van de Kerk worden veranderd of gaat het daar niet over?

Van 5-19 oktober van dit jaar wordt een buitengewone bisschoppensynode over het gezin gehouden, die een jaar later van 4-25 oktober 2015 zal worden gevolgd door een algemene bisschoppensynode over hetzelfde thema. Doel van de synode is het de schoonheid en de waarde van het huwelijk naar voren te brengen.

Aan het einde van de bisschoppenvergadering van 17 juni werd de Nederlandse uitgave van de Apostolische Exhortatie “Evangelii Gaudium” van paus Franciscus gepresenteerd. Perschef Anna Kruse bood de bisschoppen een exemplaar aan. Het is voor € 15,50 (incl. porto) te bestellen.

Op De Tiltenberg werd op vrijdag 12 april een studiedag gehouden voor priesters, diaken, pastoraal werkers, catechisten en cateche­tische mede­werkers van het bisdom. Behalve de Eucharistie­viering, middag­gebed, lunch en uit­wisseling in groepen, waren er twee lezingen. Tegen de vijftig deelnemers maakten de dag mee.

Op het feest van Christus Koning, 25 november, werd in Westbeemster gevierd dat de Beemsterpolder dit jaar 400 jaar bestaat en dat het vorig jaar 375 jaar geleden was dat de katholieke parochie - toen nog 'statie' geheten - werd opgericht. De feestelijke Eucharistieviering werd opgeluisterd door de Beemsterfanfare en het gemengd koor van de parochie.

Zaterdag 6 oktober hield het Gezelschap van de Stille Omgang zijn jaarvergadering in de Goede Herderkerk te Amsterdam. Uit het hele land waren vertegenwoordigers van de afdelingen samengekomen om de heilige Eucharistie te vieren, te luisteren naar een lezing van prof. dr. H. Witte en te spreken over het verloop van de Stille Omgang 2012 en de plannen voor 2013. Het thema voor 2013 wordt: 'Ik geloof in Gods liefde, daar ga ik voor'(Credo, pugno). Die laatste woorden - in het Nederlands: 'Ik geloof, ik strijd'- waren het motto van priester dr. Herman Schaepman (1844-1903).

Een priester of seminarist kan niet volstaan met het aanvaarden van het celibaat als iets wat er nu eenmaal bij hoort. Het is een levenskeuze de nauw samenhangt met de betekenis van het priesterschap. De Kerk heeft de celibaatsverplichting van de priesters door de eeuwen heen bewaard.