Zoeken

Er is de laatste tijd weer het nodige gebeurd in onze samenleving en in de grote wereld. Hoe gaan we hier mee om als gelovige mensen? In de homilie van deze zondag (33e zondag door het jaar B) stond ik erbij stil. Ook werden zeventien gelovigen uit verschillende parochies tot buitengewoon bedienaar van de heilige communie aangesteld.

Donderdagavond 10 oktober vierde Armeniërs met hun ambassadeur Z. Exc. Viktor Biyagov de onafhankelijkheidsdag van Armenië. We hebben een bijzondere band met het land en de Armeens Apostolische kerk

Sinds 1930 bestaat (weer) de traditie dat de kapittels van Gent en Haarlem-Amsterdam elke twee jaar een uitwisseling hebben, de ene keer in het bisdom Gent, de andere keer in Haarlem. Dat was aan de orde in het weeekend van 5-6 oktober. De afvaardiging van het Haarlemse kapittel werd dit keer hartelijk ontvangen in Gent. Naar aanleiding van het evangelie (Lc. 14, 25-33) en het leven van Bavo stonden we in de viering stil bij de vraag: Wat maakt het de moeite waard om te (blijven) leven?

Vrijdagmiddag 13 september vond in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem de plechtige investituur plaats van tien nieuw benoemde Ridders en Dames van de Constantijnse Orde, in aanwezigheid van onder meer de Grootmeester van de Orde, Prins Carlo van Bourbon der Beide Siciliën en kardinaal Willem Eijk.

In het weekend van 7-8 september vond de voorbereiding op de investituur plaats van de nieuwe leden van de Constantijnse Orde. Naast een geestelijk en vormend aspect had het weekend ook de bedoeling dat de nieuwe leden elkaar en de orde beter leerden kennen. Hun missie is: getuigen en dienen. Daarover hield ik de conferentie waarvan U hier de tekst kunt lezen.

De afgelopen week tot zaterdag 27 juli nam ik deel aan de priesterretraite onder leiding van pater Marc Lindeijer s.J. Die retraite stond in het teken van Thérèse van Lisieux, over wie paus Franciscus vorig jaar op 15 oktober de mooie Apostolische Exhortatie "C'est la confiance" (Dat is het vertrouwen) heeft uitgegeven.

Maandag 10 juni was ik in het Redemptoris Mater seminarie in Nieuwe Niedorp voor een gesprek met een groep pastoors, gesprekken met verschillende priesters en een viering van de jubilea. Deken Samuel Marcantognini was 25 jaar priester. Verschillende andere priesters mogen 5, 10, 15 of 20 jaar priesterschap herdenken en ik was 12½ jaar bisschop op deze dag. Een dag van dankbaarheid.

In de O.L. Vrouwekerk aan de Keizersgracht in Amsterdam heb ik de H. Mis van Sacramentsdag gevierd met aansluitend de processie door de straten van Amsterdam. In de volle kerk met zang van het Sint Alphonsuskoor vierden we het feest van de Eucharistie, het Sacrament waardoor Jezus de Heer ons sterkt op onze pelgrimstocht door het leven.

De audiëntie bij paus Franciscus is een bijzonder en onvergetelijk moment geweest. De toespraak die de paus hierbij heeft gehouden, vindt U hieronder in een Nederlandse vertaling. Tijdens de audiëntie werd de "Fratelli tutti"-tulp aangeboden en zong het koor Diga Maris van de Sint Nicolaasbasiliek van Amsterdam.

Op zondag 5 mei, bevrijdingsdag en zesde zondag van Pasen, waren we voor een feestelijke Eucharistieviering bijeen in de kerk van de Friezen (officieel: SS. Michele e Magno). Deze dagen staan we bijzonder stil bij verbondenheid en vriendschap. Bevrijdingsdag nodigt ons uit om "Fratelli tutti" te zijn! Een verslag van deze bijzondere dag.

In de ochtend van 4 mei werden het koor van de Sint Nicolaasbasiliek en een afvaardiging uit Amsterdam in audiëntie ontvangen door paus Franciscus. Verslag van een mooie ervaring!

Zaterdag 20 april namen we afscheid van pastoor Jan Vriend in de Sint Jansbasiliek van Laren. Veel goede woorden werden daar gesproken en na het "In paradisum" sloot de viering af met het Sint Janslied. Heel passend, want door de verering van Johannes de Doper heeft de overleden pastoor zich van harte ingezet. Maar dat niet alleen.

Op de derde zondag van Pasen was de TV Mis vanuit de kathedraal met zang van het Kathedrale koor. In de preek stonden we stil bij geloofstwijfels. Voor veel mensen is het moeilijk om te geloven. En zo gek is dat niet.

Ook op eerste Kerstdag was het feestelijk in de kathedraal. Opnieuw was de kathedrale basiliek nagenoeg vol en zong het kathedrale koor. "Ik voelde me even in de hemel", zei een mevrouw me tijdens het kerstwensen na afloop. En zo was het ook. Het evangelie ging over het Licht dat door de geboorte van Jezus in de wereld is verschenen, het begin van het Johannes evangelie. Maar wat geeft ons licht? En hoe kan dat licht in je leven schijnen?

Op het feest van Christus Koning wordt in alle bisdommen de Jongerendag gevierd. Dit jaar waren we daarvoor in Heemskerk. In de Mis die in de Mariakerk werd gevierd, stonden we stil bij het evangelie over schapen en bokken (Mt. 25, 31-46). Wanneer ben je een bok, wanneer een schaap?

De verkiezingen van de leden van de tweede kamer komen er aan, op 22 november is het zover. Daar wil ik U wel iets over schrijven. Nee, ik ga U geen stemadvies geven. Maar wel wil ik aandacht vragen voor de waarden die we als kerk vanuit de katholieke sociale leer belangrijk vinden. In de sociale leer staan de mens - iedere mens - en diens onschendbare waardigheid centraal. Die mens als sociaal persoon, verbonden met anderen, vormt de basis van de samenleving.

Op zaterdag 28 oktober vierden we in de Sint Martinuskerk in Bovenkarspel de priesterwijding van Wim Zürlohe in een feestelijke viering. In de homilie van de H. Mis stonden we natuurlijk stil bij het priesterschap en de betekenis van de Eucharistie. Want wat vieren we dan eigenlijk?

Zondag 27 augustus was ik in Banneux, de bedevaartplaats ter ere van Maria, de Maagd der armen. Daar was een bedevaart uit het bisdom Haarlem-Amsterdam. Zondagochtend hebben we de internationale Mis gevierd en ’s middags de ziekenzegen. Hoe kun je je geloof belijden in deze tijd?

De basiliek op de Sacro Monte di Varese is aan het laatste glorievolle geheim gewijd: de kroning van Maria in de hemel. Vandaar dat het er feest is op de gedenkdag van Maria koningin. De dag ervoor bezochten we het huis van de zalige Pier Giorgio Frassati.

Woensdagochtend mocht ik de drie catechese-ochtenden openen met als thema: integrale ecologie.

Zondag 18 juni vierden we in Alkmaar de herdenking van de Franciscanen en "wereldheren" die in 1572 en 1573 zijn vermoord uit haat tegen het katholieke geloof. Een dag om extra te bidden om vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid, de vier V's die burgemeester Anja Schouten in haar toespraak noemde.

Zondag 4 juni werd in het sfeervolle heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo de gebedsdag gehouden ter ere van Maria Moeder en Vrouwe van alle Volken, een devotie die ons bijzonder te binnen brengt dat alle mensen van welk ras, taal of afkomst zij ook zijn, tot het grote mensengezin behoren waarover Maria als Moeder van ons allen waakt door haar voorspraak en bemiddeling in dienst van Jezus haar Zoon. Een klein verslag van een mooie en druk bezochte dag.

Zondag 14 mei is in de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam het 55 jarig bestaan gevierd van de Gemeenschap van Sant' Egidio. Mgr. Hans van den Hende was hoofdcelebrant in de Eucharistie en legde in zijn homilie de band tussen het feest om de inzet van Sant’ Egidio voor de armen met het evangelie en de opdracht om de verrezen Heer in woord en daad te verkondigen.

In het Eye Filmmuseum in Amsterdam is woensdagavond 19 april de Armeense genocide herdacht met toespraken van onder meer Don Ceder (Christenunie) en de Armeense ambassadeur, Z.Exc. dr. Tigran Balayan en de film "Aurora's Sunrise". Een indrukwekkende avond.

De middag van eerste Paasdag heb ik bij de zusters van Moeder Teresa doorgebracht. Na de heilige Mis was er de maaltijd die de zusters geven aan armen en daklozen. Samen met de vrijwilligers bedienen zij de mensen met een heerlijke maaltijd (ik heb zelf niet alleen meegeholpen maar ook geproefd!).

Maandag 3 april kwamen de jonge priesters bijeen voor het programma van de voortgezette vorming en een gesprek met de bisschop. Voor mij altijd weer een mooi moment om te horen van hun ervaringen en met hen en de seminaristen de heilige Mis te vieren. De Willibrordlezing werd deze keer gehouden door Marianne Visser van Klaarwater die vertelde over haar oom pater Bernard van Klaarwater.

Zaterdag 25 maart, Hoogfeest van de aankondiging van de Heer (Maria Boodschap), was in Heiloo een feestelijke Eucharistieviering in de Bedevaartkapel én de opening van de buitententoonstelling van zeven kunstwerken, één voor elke scheppingsdag. Leo Fijen was dagvoorzitter. Uit ons bisdom gingen verder priesters, parochianen, jongeren naar de Missionaire parochie-dag in Veenendaal.

Opnieuw gedenk ik twee dierbare overledenen: de priester Luis Weel en de heer Djanny Bracke, beiden met een grote inzet voor Christus, Maria, de Kerk en de armen.

Op de eerste zondag van de Veertigdagentijd stonden we stil bij bekoringen en beproevingen. De eerste mensen gingen daarmee de mist in: een doorgaande lijn van kwaad en zonde begon die tot in onze dagen doorgaat en feitelijk in elke mens aanwezig is. Daarom moeten we weerstand bieden... Maar van wie komen die beproevingen en bekoringen?

Zondag 29 januari was ik in Ilpendam waar bij gelegenheid van het Sint Sebastianusfeest het 150 jarig bestaansfeest van de kerk werd afgesloten. We lazen uit het evangelie de zaligsprekingen (Mt. 5, 1-12a): zalig de armen van geest, zalig de treurenden, zalig die hongeren en dorsten naar gerechtigheid, zalig die die beschimpt en vervolgd worden... Hoezo zijn die zalig?

Zaterdag 28 januari vond tijdens de Evensong de installatie plaats van de nieuwe deken van Amsterdam, drs. Eric Fennis, die pastoor is van de binnenstadsparochie waar de St. Nicolaasbasiliek toe behoort.

Als je in de stal kijkt zie je een tafereel vol vrede en vreugde. Maar kan dat wel? Want die stal is sober en tochtig, geen fijne plaats om je kind te krijgen. Is dat wel reëel? Ik denk het wel, daarover ging het in de homilie van de TV-mis, zie hieronder ook. Na de Hoogmis was er afscheid van onder meer enkele prominente betrokkenen bij het kathedrale koor

Zondag 13 november werd het Ad Limina bezoek besloten met een Eucharistieviering in de Friezenkerk, waarin de bisschoppen concelebreerden met hun voorzitter, mgr. Hans van den Hende. Maar tevoren had ik nog even een korte ontmoeting met de paus...

Op 1 november, daags voor Allerzielen, gedenken we alle heiligen; niet alleen degenen die heilig verklaard zijn, maar ook die mensen die misschien in het verborgene een leven hebben geleid naar Gods wil, voilgens de zaligsprekingen die we op deze dag in het evangelie horen.

Deze zondag hoorden we Jezus de parabel vertellen van de onrechtvaardige rechter (Lc. 18,1-8). Jezus vertelt dit verhaal om aan te geven dat je het bidden niet moet opgeven. Dat valt niet mee als je er weinig voldoening aan beleeft of maar geen antwoord krijgt. Is het dan niet te begrijpen dat je het bidden maar opgeeft?

Zaterdag 17 september was de Inspiratiedag Caritas in Heiloo, waarvoor bijzonder de PCI’s (Parochiële caritas instellingen) waren uitgenodigd. Het was voor het eerst weer dat deze dag sinds de Corona-pandemie kon worden gehouden. Noden zijn er genoeg: de toenemende armoede in onze samenleving, de migranten en vluchtelingencrisis, de stikstofcrisis en de zorg voor klimaat en milieu... Maar hoe krijgen we Caritas meer op de kaart?

Donderdagmiddag was de bisschop van Galle in Sri Lanka op bezoek. Hij vertelde onder meer over de moeilijke situatie in zijn land.

Vrijdag 13 mei werd om 10.30 uur de Uitvaartmis gevierd voor mgr. Joop Stam, oud-deken van Amsterdam, oud-proost van het kathedraal kapittel, oud-pastoor van de Sint Nicolaasbasiliek, tot voor kort rector van de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein en nog steeds actief in die kerk en elders. Een wijze priester en raadsman voor velen, beminnelijk en eenvoudig...

De Eucharistieviering tijdens de Willibrorddag in het seminarie van Heiloo was extra feestelijk. We vierden de aanstelling tot lector van Stefan Doss en Eric Venneker en de admissio (opname onder de wijdingskandidaten) van Emil de Jesús Serpa de la Ossa. Jaider Chantre Sanchez legde de geloofsbelijdenis en de eed van trouw af. Hij wordt zaterdag na Pinksteren tot priester gewijd.

Donderdag 31 maart hebben we een bisdomstaf-vergadering gehouden met alle gedelegeerden. Het was door Corona lange tijd niet fysiek mogelijk geweest, maar gelukkig konden we elkaar nu weer ontmoeten. Dit keer stonden we bijzonder stil bij de ontwikkelingen op het vlak van reorganisatie van kerken en parochies, financiën en dergelijke. Aan het begin van de bijeenkomst heb ik een inleiding gehouden over de hobbels en blokkades op de weg naar een missionaire kerk.

Op de eerste zondag van de veertigdagentijd was de TV Mis uit de kathedraal. We stonden stil bij de beproevingen van Jezus in de woestijn. Zijn die fundamenteel ook niet de bekoringen waarmee wij moeten worstelen?

Op Aswoensdag wordt in de katholieke kerk bijzondere aandacht besteed aan de situatie in de Oekraïne, op verzoek van paus Franciscus die deze vastendag daaraan heeft gewijd. We stonden daarbij stil in de Eucharistieviering in de kathedraal (zie onder), maar we hebben ook aan andere rampgebieden gedacht en natuurlijk aan de vergankelijkheid van het aardse bestaan. Velen waren gekomen om het askruisje te ontvangen en zo de vastentijd in te gaan

De zaligsprekingen, wie heeft er niet van gehoord? Toch roepen die wel vragen op. Want waarom worden de armen en de lijdenden zalig genoemd? Die mensen moeten toch juist geholpen worden om hun armoede en lijden achter zich te kunnen laten? We stonden hierbij stil in de homilie van deze zondag.

Op vrijdag 11 februari werd in een van de zalen van het Afas-stadion in Alkmaar het tienjarig bestaan gevierd van de Stichting Miss IQ die schoolmeubilair verscheept naar Curacao en Aruba om de scholen en kinderen die daar in armoede leven, te helpen. De oprichtster, mw. Ruth Groenewoud, werd bij deze gelegenheid Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Zondagmiddag 23 januari heb ik in de Mariakerk in Heemskerk pastoor Ruben Torres geïnstalleerd als pastoor pastoor van Wijk aan Zee, Velsen Noord, Beverwijk, Uitgeest, Castricum, Bakkum en Heemskerk: het samenwerkingsverband de heilige Familie. Met steun van de andere priesters en de diakens, het kerkbestuur en al de vrijwilligers wil hij een luisterende priester zijn, er voor God en voor de mensen zijn.

Deze zondag stond ik natuurlijk ook stil bij het gebeuren dat deze week heel Nederland schokte: het misbruik bij The Voice. In de preek (hieronder) en aan het eind van dit bericht ga ik er op in. Zondag 23 januari was ik in Ilpendam voor de viering van het Patroonsfeest (de heilige Sebastianus wordt op 20 januari gevierd maar een patroonsfeest wordt gewoonlijk verplaatst naar de zondag) en voor het uireiken van onderscheidingen.

Op Nieuwjaarsdag wensen we elkaar een goed, voorspoedig, gezond, gelukkig jaar toe: "Zalig Nieuwjaar"! Deze eerste dag biedt ook alle aanleiding om elkaar vreugde en vrede toe te wensen. Een nieuwjaarsboodschap.

Vrijdagmiddag 24 december zijn er vóór 17.00 uur in verschillende katholieke kerken kleine, beperkte vieringen gehouden voor het kerstfeest, vaak voor kinderen, maar er was ook een kerk waar de deuren open stonden voor een speciaal kerstfeest, aangepast aan de corona-situatie: het kerstfeest voor de vrienden van Sant' Egidio in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam.

Van harte wens ik iedereen een zalig kerstmis! Op eerste kerstdag werden in de kathedraal en in de kerken van de regio verschillende extra Missen gevierd om toch zoveel mogelijk mensen de gelegenheid te geven een kerstviering bij te wonen nu het maximum kerkbezoekers tot vijftig is beperkt.

De Nachtmis van kerstmis was voor alle priesters en ook voor mij toch weer een vreemde gewaarwording, ook al is dit het tweede jaar met Coronapandemie-maatregelen. Een lege kathedraal, maar wel verbonden met vele mensen doordat NH Nieuws de nachtmis uitzond en verschillende malen herhaalde. De teksten kunt U hieronder nalezen, daar vind U ook een link naar Kathedraal TV waar U de fraaie opnamen van het team van NH Nieuws kunt terugzien.

Zondag 5 december was het dan toch zover: de reliek van St. Nicolaas werd geplaatst in de Sint Nicolaasbasiliek bij het Centraal Station in Amsterdam en het Sint Nicolaasjaar werd geopend met een feestelijke Eucharistieviering. Op radio en TV was er veel aandacht voor.

Op de eerste zondag van de Advent was de TV-Mis van de KRO vanuit de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem met zang van de Bavo-cantorij onder leiding van magistra cantus Sanne Nieuwenhuijsen met de titulair organist dr. Ton van Eck aan het orgel.

Op woensdag 17 november bracht ik een bezoek aan de zusters Augustinessen van Heemstede, die naar Huize Sint Agnes in Egmond aan Zee zijn verhuisd. We vierden de Eucharistie en er was een ontmoeting, waarbij ik werd toegesproken door de oudste zuster van de Congregatie.

Zaterdagochtend was ik in het Heiligdom van O.L. Vrouw ter Nood waar in het Diocesaan missionair centrum een speciale dag werd gehouden ter afsluiting van de landelijke roepingenweek.

Op 17 oktober wordt in alle bisdommen van de wereld het Synodaal proces geopend van consultatie ter voorbereiding op de Bisschoppensynode van 2023 die over synodaliteit zal gaan. Vorige week vond de opening in Rome plaats met een avond van reflectie en gebed en de zondagse Eucharistieviering. In ons bisdom is dit synodaal proces geopend met de hoogmis in de kathedraal en op dezelfde dag - 17 oktober - om 17.00 uur met de vespers in de Sint Nicolaasbasiliek.

Zaterdag 11 september was ik in Amsterdam - na een vormselviering voor Sanne in de kapel van de Tiltenberg - in de Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht, waar het Legioen van Maria zijn honderdste verjaardag vierde.

Dinsdag 31 augustus was een vertegenwoordiging van Couples for Christ (CFC) op bezoek in het bisschopshuis. CFC is erop gericht het christelijk gezinsleven te vernieuwen en te sterken. De oorspronkelijk uit de Filippijnen afkomstige gemeenschap is sins 1998 in ons bisdom actief.

Voor de weekbrief ‘Vluchtelingen van Lesbos’ schreef ik een gebed dat aansluit op het thema ‘Naar een steeds groter wij’ dat paus Franciscus heeft gekozen voor de 107^e editie van de Wereld­dag voor Mi­gran­ten en Vluch­te­lingen. Het is tevens een mooie opmaat voor de bijeenkomst in de Mozes & Aäronkerk op zaterdag 25 september.

God en je naaste liefhebben is de kern van christen-zijn. Maar wat betekent dat concreet? Hoe kun je God vinden? En wat voor houding vraagt het van je als je de naastenliefde centraal wilt stellen? Een concrete aanwijzing en voorwaarden daarvoor vinden we in het evangelie dat deze zondag in de kerken is gelezen (Mc. 6, 30-34).

Zondag 11 juli was ik in de kerk van de H. Martelaren van Gorcum in Amsterdam voor de installatie van pater Marianus Jehandut SVD van de parochies van het samenwerkingsverband Clara - Franciscus van Amsterdam Oost en Zuid-Oost. In deze bijzondere viering stond we tevens stil bij de aanslag in diezelfde stad op Peter R. de Vries en we hebben voor hem en zijn familie en vrienden gebeden.

Op zondag 25 april, zondag van de Goede Herder, wordt in heel de katholieke kerk roepingenzondag gevierd met gebed om roepingen voor het priesterschap en het kloosterleven. In de kathedraal was priesterstudent Richard Numan aanwezig om daarover een getuigenis te geven. We hebben ook voor de overleden oud-vicaris-generaal mgr. Martin de Groot gebeden...

Op tweede Paasdag vond in Bovenkarspel de diakenwijding plaats van Wim Zurlohe die ook als diaken in West-Friesland Zuid Oost werkzaam zal blijven. In een prachtig met bloemen versierde H. Martinuskerk vond de wijding plaats, natuurlijk met alle beperkingen qua aantal aanwezigen, qua afstanden enzovoorts die bij deze Corona-tijd 'normaal' zijn.

Een Gebed op Pasen...

Op woensdagavond was ik bij de ontmoeting van de kandidaten voor het permanent diaconaat in ons bisdom, die vanwege de pandemie nog digitaal was. Na het samen bidden van de Vespers heb ik deze inleiding gehouden over de roeping en vorming tot het diaconaat, waarna we met elkaar hebben gesproken en ieder een getuigenis van zijn eigen roeping gaf. Rector Luc Georges is vice-rector geworden van de opleiding en zal daar samen met vicaris Bruggink verantwoordelijk voor zijn.

Op Aswoensdag openden we de Veertigdagentijd met het ontvangen van het Askruisje. Dat ging dit jaar wat anders dan anderen jaren.

Vaak horen we woorden of hebben we ervaringen die ons weinig of niets zeggen, het ene oor in, het andere uit, maar soms laat een woord, een ervaring ons niet meer los. Maar hoe weet je of het van God komt? Het is niet zo dat wie het hardste schreeuwt ons het meest te zeggen heeft. Op de vierde zondag door het jaar stonden we stil bij het "woord met gezag" en het geschreeuw van de onreine geest.

Op de eerste dag van het jaar vieren we de octaafdag van kerstmis, het hoogfeest van Maria, moeder van God. Tevens is het Wereldvredesdag. Een pleidooi voor een wereld die meer één en verbonden is.

De nachtmis in de kathedraal was voor een lege kerk vanwege de maatregelen door de corona-pandemie. Plebaan mgr. Bart Putter concelebreerde, samen met kapelaan Johannes van Voorst tot Voorst. De Sorelle zongen prachtig en titulair organist dr. Ton van Eck bespeelde het orgel. En vele mensen waren verbonden via Kathedraal TV. Zalig Kerstmis!

Op het museumplein in Amsterdam vond zondag 15 november een van de demonstraties plaats die door Europe Must Act zijn georganiseerd om aandacht te vragen voor het trieste lot van de vluchtelingen in mensonterende, overvolle vluchtelingenkampen. Ik was daar samen met de stadsdiaken van de katholieke kerk voor Amsterdam Colm Dekker om mijn steun te betuigen.

Zondag 25 oktober was de TV-Mis vanuit de Haarlemse kathedraal. De ‘sorelle’, een zanggroep van vier personen, hebben fraai gezongen en titulair organist dr. Ton van Eck heeft orgel gespeeld. Diaken Philip Weijers assisteerde. In de heilige Mis is gebeden voor diaken John Versteeg die zaterdagochtend onverwacht is overleden na een herseninfarct.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Zondag 20 september werd de H. Corneliskerk in Limmen weer voorlopig in gebruik genomen. De kerk die op 3 mei 2018 aan een hevige brand ten prooi viel, is helemaal hersteld en ziet er weer als nieuw uit. Er moeten nog werkzaamheden gebeuren, maar de kerk is al bruikbaar en daarvoor is vanmorgen het altaar gezegend in afwachting van de kerkwijding.

Op de 21^e zondag door het jaar horen we Petrus zijn geloof belijden: Gij zijt de Christus... Jezus stelt hem aan als steenrots waarop Hij de Kerk bouwt, ook al was die Petrus uit zichzelf niet zo'n enorm sterke figuur. Een dag om te bidden voor onze paus Franciscus (zoals de paus ons steeds weer vraagt).

Op 20 juli heeft de Congregatie voor de Clerus in Rome een document uitgegeven over de parochie: de Instructie van 27 juni 2020 "De pastorale conversie van de parochiegemeenschap in dienst van de zending van de kerk om te evangeliseren". De Instructie vraagt van allen die zich inzetten voor de parochie om die aan te passen aan de eisen van deze tijd: meer digitaal, rekening houdend met de mobiliteit van mensen en met een sterk missionaire geest.

We moeten allemaal wel leren omgaan met teleurstellingen; het leven loopt vaak anders dan gedacht of verwacht en soms ervaren we tegenwerking, geen waardering en zien we weinig vrucht. Op deze zondag mogen we iets leren van het geduld van God, die de wereld vol ziet staan met onkruid, waarbij de tarwe soms bijna niet meer opvalt (Mt. 13, 24-43).

Op zaterdag 4 juli is Paul Bindels (* 1970) in de kathedraal tot priester gewijd. Het was niet mijn eerste priesterwijding maar wel mijn eerste als diocesaan bisschop; en Deo volente volgen er dit jaar nog vier! Het was weer de eerste heilige Mis in de kathedraal met meer dan honderd gelovigen, allemaal wel op corona-afstand.

Zondag 14 juni, Sacramentsdag, werd de TV-Mis vanuit de kathedraal uitgezonden. Voor het eerst zag ik de gebarentolk ‘in het echt’ zijn werk doen. Knap en bijzonder om te zien. Het kathedrale koor was met enkele cantores aanwezig voor een feestelijke heilige Mis. Voor het eerst werd de heilige communie uitgereikt en dat ging bijzonder goed. Ik vermoed dat we na de corona-crisis kritiek zullen krijgen dat de priester de heilige Hostie zomaar met zijn handen uitreikt en niet met de ‘tenacula’, zo eerbiedig vond ik het gaan!

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Bij het aantreden als bisschop van Bisdom Haarlem-Amsterdam heb ik een brief geschreven. Door de bijzondere omstandigheden vanwege het coronavirus wil ik mij graag middels deze brief tot u richten.

Maandag 1 juni om 12.00 uur werd in Rome en elders het ontslag bekend gemaakt van Mgr. Jozef Punt als bisschop van Haarlem-Amsterdam en van het Militair Ordinariaat (legerbisschop). Mgr. Everard de Jong volgt hem als legerbisschop op en voor mij begint daarmee de taak als bisschop van Haarlem-Amsterdam, maar dat was al eerder bekend.

Donderdagmiddag 28 mei vierde zuster Magnifica Dijkman haar zilveren professiefeest in de uiterste bescheidenheid van deze Corona-periode, in een eenvoudige Eucharistie, alleen met de eigen zusters. Maar daardoor was het des te meer een feest met de Heer.

Diaken Colm Dekker, verantwoordelijke van Sant’ Egidio, stadsdiaken van de katholieke kerk in Amsterdam heeft op Paaszaterdag in het Algemeen Dagblad een oproep gedaan om mensen zonder papieren in deze Coronacrisis een verblijfstatus te geven. Dat is veiliger voor hen en voor de samenleving.

Paus Franciscus heeft bij gelegenheid van het feest van Onze Lieve Vrouw van Guadalupe (12 december) in de Sint Pieter een preek gehouden ‘voor de vuist weg’, waarin hij onder meer sprak over de vraag of het wenselijk is om tot een nieuwe dogmaverklaring te komen, met name een vijfde dogma over Maria’s medewerking aan de verlossing. Op vrijdag 3 april 2020 heeft de paus dit herhaald in het preekje dat hij bij de ochtendmis in Santa Marta hield: er is één Verlosser en die titel moet niet herhaald worden. Het is duidelijk dat paus Franciscus het gebruik van de titel ‘medeverlosseres’ niet ziet zitten. Hoe moeten we hier mee omgaan?

Vele mensen laten me weten hoe indrukwekkend ze de gebedsviering met de paus hebben gevonden op het lege Sint Pietersplein, bij de icoon van Maria, Salus Populi Romani, bij het Kruis uit de San Marcello al Corso dat gebruikt is tijdens de pestepidemie in de zestiende eeuw, bij het heilig Sacrament, met de indrukwekkende stilte en de sacramentele zegen Urbi et Orbi tot besluit. Hieronder vindt U de tekst van de prachtige overweging van de paus.

Vanuit de Dekenaten en parochies zijn allerlei reacties gekomen op onze vraag: Hoe gaan de parochies en de pastorale mensen met de Corona-crisis om? Welke initiatieven worden er genomen nu publieke vieringen, bijeenkomsten, catechese en veel huisbezoek geen doorgang kunnen vinden? Graag doen we weer verslag, om elkaar te inspireren...

Op de derde dag van het Noveengebed zijn we in verbinding met Sant' Egidio in Amsterdam. Daar in de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein beleeft de Gemeenschap van Sant' Egidio gemeenschap en verbondenheid met de armen in gebed, vriendschap en dienstbetoon. Maar hoe gaat dat in tijden van crisis? Bidt mee met het Noveengebed, samen met Sant’ Egidio en hoor hun verhaal.

Veel mensen vragen zich af: Waar word je nu echt gelukkig van? Zondag 1 maart was de TV Mis uit de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem met zang van het kathedrale koor en in de viering stonden we stil bij die vraag (zie onder).

Zaterdag 29 februari kwamen de catechisten bijeen in het bisschopshuis bij de kathedraal in Haarlem. Het was voor mij een goede gelegenheid om te luisteren naar hun ervaringen, ons te bezinnen op de roeping tot catechist en te bespreken hoe we de taak en de roeping van de catechist meer onder de aandacht kunnen brengen bij de priesters en diakens, in de opleiding en natuur bij mogelijke kandidaten!

Op Aswoensdag vierden we de heilige Mis in de kathedraal met het herenkoor dat overwegend Gregoriaans zong. Die zang geeft een ingetogen sfeer, die bij Aswoensdag past. Het askruisje dat we ontvangen is een teken van een keuze die we maken en een werkelijkheid die we ons realiseren: alles gaat voorbij...

Paus Franciscus heeft op woensdag 12 februari om 12.00 uur de Apostolische Exhortatie Querida Amazonia bekend gemaakt. Het uitgebreide document is geschreven naar aanleiding van de bisschoppen-synode voor Amazonië die van 6 tot 27 oktober is gehouden. Het document gaat in op vele aspecten van dit grote gebied: sociaal, cultureel, ecologisch en natuurlijk de kerkelijke aspecten. De paus heeft een droom en die droom blijft niet beperkt tot Amazionië..!

Van 22 tot 25 januari heb ik deelgenomen aan een bisschoppenontmoeting in Sintra (Portugal), niet ver van Lissabon. Met ruim honderd bisschoppen van de gehele wereld volgde ik een programma van lezingen en gesprek over onderwerpen die betrekking hadden op het belang van geloof en rede voor de ontwikkeling van een meer rechtvaardige samenleving.

Zondag 19 tot woensdag 22 januari was ik in Domein Menas voor de buitengewone vergadering van de Broeders van Liefde. Menas is een domein van vijftien hectare met de gebouwen waar de broeders vroeger hun noviciaatsopleiding kregen en hun geloften aflegden. Nu functioneert het gewoonlijk als als huis voor ontmoeting, stilte en bezinning, maar de broeders maken er zelf ook gebruik van om bijeen te komen.

In de bidweek voor de eenheid van de christenen was ik voor de viering van de Eucharistie in de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam, waar de Gemeenschap van Sant’ Egidio is. Voor de eerste keer was de TV-Mis uit deze kerk. Dat was even spannend: In deze kerk is normaal nooit een Eucharistieviering in de ochtenduren, maar aan het eind van de middag. Zouden er nu wel mensen komen?

Op kerstavond was ik eerst bij de maaltijd van het kerstfeest voor de armen van Sant' Egidio in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam en daarna voor de beide nachtmissen met ons kathedrale koor in de kathedraal (zie hieronder de preek). Voor Sant' Egidio was het niet de enige activiteit op die dag: het aantal vrijwilligers dat met Sant' Egidio verbonden is, breidt zich uit en dat is aanleiding om meer te doen...

Zondagmiddag 1 december was ik in de O.L. Vrouw geboortekerk in Uitgeest waar een concert werd gegeven ter ere van mantelzorgers en vrijwilligers. Een mooie gelegenheid om mijn waardering uit te spreken voor hun inzet!

Vrijdag 22 november heb ik deelgenomen aan een ontmoeting van Europese bisschoppen, die was georganiseerd door de Gemeenschap van Sant’ Egidio in Rome. Een twintigtal bisschoppen was daar uitgenodigd om met elkaar van gedachten te wisselen aan de hand van een inleiding van prof. Andrea Riccardi, stichter van de Gemeenschap van Sant’ Egidio.

De onderwijsstakingen beheerste het nieuws van 6 november. Maar Verus, organisatie voor katholiek en christelijk onderwijs had al lang geleden op die dag de identiteitsdag georganiseerd ‘Duurzaam leren, duurzaam leven’, rond thema's van de Encycliek Laudato Si’. Ik heb de dag geopend met een bezinning.

In de Mozes en Aäronkerk, toevertrouwd aan de gemeenschap van Sant’ Egidio, vond op zondagmiddag 3 november de jaarlijkse herdenkingswake plaats voor de vluchtelingen die omgekomen zijn onderweg naar Europa. Velen van hen vonden de dood in de Sahara of in de Middellandse Zee...

In de kapel van het Begijnhof werd deze zondag ‘kerkproeverij’ voor jongeren gehouden. ‘Kerkproeverij’ is een activiteit waarbij kerkgangers mensen uitnodigen die niet gewend zijn naar de kerk te gaan en wellicht niet gelovig zijn, om de viering een keer mee te maken met uitleg.

Zondag 29 september viert de kerk de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen. Deze dag die als sinds 1914 wordt gehouden, heeft door paus Franciscus een belangrijke stimulans gekregen. De paus zelf zal op deze dag een speciale heilige Mis vieren op het Sint Pietersplein.