Zoeken

The 8th of March we celebrated the elevation of the Saint Nicholas basilica to co-cathedral of tthe diocese of Haarlem-Amsterdam. At this occasion a message from the Holy Father, pope Francis was sent from the Vatican. It was read at the beginning of the solenn Holy Mass (see prior article). Here you find the homily in English

Donderdag 6 maart kwam een vertegenwoordiging van de MOV-groep Zaanstreek naar Haarlem om een petitite aan te bieden die me vraagt om een dringend beroep te doen op de coalitie om de bezuiniging op ontwikkelingshulp van tafel te halen. Dat wil ik graag doen.

Zaterdag 1 maart hebben we in Bilthoven afscheid genomen van mr. dr. Dick Wijte, die op 22 februari was overleden. Hij heeft vele verdiensten voor Kerk en Samenleving. Op 7 oktober j.l. promoveerde hij nog op een monumentaal proefschrift over Burgerschapsvorming.

Vanuit het Centrum voor Vormingsonderwijs is een open brief opgesteld gericht aan het kabinet over de voorgenomen bezuiniging op vormingsonderwijs. De brief is mede ondertekend door mij namens de Rooms Katholieke Kerk.

Vrijdagmiddag 13 september vond in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem de plechtige investituur plaats van tien nieuw benoemde Ridders en Dames van de Constantijnse Orde, in aanwezigheid van onder meer de Grootmeester van de Orde, Prins Carlo van Bourbon der Beide Siciliën en kardinaal Willem Eijk.

De Olympische Spelen zijn begonnen. De Olympische gedachte bevat veel mooie waarden en kan de broederschap onder de mensen bevorderen. In een wereld die wordt verscheurd door zo veel bloedige oorlogen, biedt de Olympische Spelen een forum waarop mensen elkaar kunnen ontmoeten, los van alle politieke problemen en schendingen van mensenrechten. Juist daarom was het betreurenswaardig dat in de openingsceremonie scenes waren opgenomen die het christendom belachelijk maakten en voor onze overtuiging blasfemisch (godslasterlijk) waren. In dit kader is deze uiting des te meer te betreuren. Ik laat de verklaring van de Franse bisschoppen hierover volgen.

Op vrijdag 21 juni is om 12.00 uur bekend gemaakt dat de H. Vader paus Franciscus mgr. Ron van den Hout heeft benoemd tot Bisschop van Roermond. Van harte feliciteren we het bisdom Roermond met hun nieuwe herder en mgr. Van den Hout met zijn benoeming.

Van harte feliciteren we mgr. dr. Jozef Marianus Punt die op zondag 9 juni mag gedenken dat hij 45 jaar geleden tot priester is gewijd. Van harte wens ik hem goede en gezegende jaren toe! Deze gedenkwaardige dag zal op 29 september a.s. met het jubileum van mgr. Jan van Burgsteden (60 jaar priester) worden herdacht en gevierd met een Eucharistieviering in de kathedraal die om 15.00 uur begint. Zet U de dag vast in Uw agenda?

Veertig dagen na Pasen vieren we Hemelvaartsdag, de dag dat Jezus afscheid nam van Zijn leerlingen en voor hun ogen ten hemel opsteeg. Maar voordat Hij ten hemel opgenomen werd, sprak Jezus over de tekenen die de gelovigen zullen vergezellen. Die gaan over situaties die best wel bedreigend en angstaanjagend zijn. Wat willen die tekens ons zeggen?

Vorige maand kreeg ik een bijzonder en werkelijk monumentaal boek cadeau: "Jacob Ydema. Life and work". Het werk met een voorwoord van de bekende hoogleraar, prof. Sible de Blaauw, toont en bespreekt het totale oeuvre van een veelzijdig kunstenaar.

On the 12th of january we celebrated an Evensong in the basilica of Saint Nicholas in Amsterdam and we were together for our New Years's reception in the adjacent hotel. It was again a beautiful event, in which many people took part. A nice start of the new year. Our world however is not so nice and calm. How can we build a "civilisation of love"?

Couples for Christ in the Netherlands celebrated its 25th anniversary on the feast of Christ the King, the 26th of november. This spiritual initiative, originally from the Philippines, is spread in 120 countriesand present in different cities of the Netherlands. In Amsterdam they gather in Saint Pauluskerk for the celebration of the holy Eucharist and to meet each other on sunday afternoon. What is this initiative about?

Vrijdagmiddag 6 oktober vond aan de Tilburgse universiteit de inaugurele rede plaats als buitengewoon hoogleraar van dr. Erik Sengers, diaken van ons bisdom Haarlem-Amsterdam en bestuurslid van het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk (CSLK) van ons bisdom.

Graag wil ik hier even stilstaan bij twee overleden priesters, met een kleine terugblik en gebed voor álle overleden priesters, diakens en pastoraal werkers van ons bidom. Deze zaterdag 25 februari is de uitvaartmis voor pater Gerard Remmers ofm cap. in Nieuwe Niedorp en voor pastoor mgr. Paul Vismans in Schiedam.

Op de eerste maandag van de maand is de Willibrorddag in het seminarie van Heiloo met een programma voor de jonge priesters in het kader van de voortgezette vorming en een speciale lezing. Deze maandag was er iets speciaals: er was dansles!

El Shaddai celebrated its 27^th anniversary on the 5^th of november in Vredeskerk (Our Lady Queen of Peace). For the first time after Covid everything looked "normal", like before the pandemic. Guests from abroad and from the Netherlands were present to join in the celebration. The Massreadings touched an important topic, especially for our times: What is the impact of (Lack of) money and wealth?

Zondag 23 oktober was ik in de St. Agneskerk in Amsterdam voor het toedienen van het heilig Vormsel aan 25 kandidaten van de parochie van de H. Jozef, een personele parochie voor de buitengewone vorm van de Romeinse ritus, toevertrouwd aan de Petrusbroederschap.

Op zaterdag 10 september was in het Diocesaan centrum in Heiloo de parochiebesturendag. In de heilige Mis waarmee de dag begon, hebben we bijzonder gebeden voor mgr. dr. Dick Verbakel, die de dag ervoor overleden was. Wat moet de kerk doen om echt missionair te kunnen zijn? We stonden hierbij stil aan de hand van het evangelie van de dag (Lc. 6, 43-49).

Zondagmiddag 28 augustus was ik in het Bijlmer Sportcentrum in Amsterdam voor de Eucharistieviering met de honderden jongeren van Sant' Egidio die naar Amsterdam waren gekomen voor de internationale ontmoeting van Youth for Peace. Here you find the English text of the homily I gave during the final Eucharist of the international meeting of Youth for Peace. Qui sotto trovi l'omelia della S. Messa celebrata alla conclusione dell'incontro internazionale di Sant’ Egidio in Amsterdam.

Zaterdag 23 juli werden de martelaren van Roermond herdacht in de Caroluskapel en het vroegere Kartuizerklooster waarvan die deel uitmaakt. Precies 450 jaar geleden werden in en bij die kapel 12 Kartuizers wreed vermoord, sommige andere monniken konden - vaak zwaar gewond - ontsnappen of werden vrijgekocht. Wat gebeurde hier en hoe moet je de dood van die Kartuizers zien? Was het wel een marteldood zoals de Kerk die verstaat? Mgr. Smeets en burgemeester Rianne Donders van Roermond waren bij de herdenking.

Aan de Nieuwegracht in Utrecht vond op 20 oktober aan het eind van de middag een feeestelijke bijeenkomst plaats: De Vrouwen van Bethanië tekenden een overeenkomst met de Stichting Universiteitsfonds om ten behoeve van de Theologische faculteit de instelling van een bijzondere leerstoel mogelijk te maken en een aantal verwante doelen te realiseren, met bijzondere aandacht voor vrouwen in theologie

Woensdag 24 maart is vicaris Gerard Bruggink gepromoveerd tot doctor in de theologie op een proefschrift over de primaatsdoctrine van paus Innocentius III (1198-1216). Misschien lijkt dat niet zo op het eerste gezicht, maar het is een actueel onderwerp.

Op woensdagavond was ik bij de ontmoeting van de kandidaten voor het permanent diaconaat in ons bisdom, die vanwege de pandemie nog digitaal was. Na het samen bidden van de Vespers heb ik deze inleiding gehouden over de roeping en vorming tot het diaconaat, waarna we met elkaar hebben gesproken en ieder een getuigenis van zijn eigen roeping gaf. Rector Luc Georges is vice-rector geworden van de opleiding en zal daar samen met vicaris Bruggink verantwoordelijk voor zijn.

Ruim een jaar geleden promoveerde de deken van Hoorn, Samuel Marcantognini, in de Theologie met als specialisatie liturgische pastoraal. Nu is de handelseditie van zijn proefschrift verschenen, dat de liturgische ontwikkelingen in Nederland bespreekt en evalueert, die na het tweede Vaticaans concilie (1962-1965) hebben plaats gevonden. Allerlei nieuwe liturgische creaties, waaronder eucharistische gebeden, vaak "tafelgebed" genoemd, vonden hun weg. Wat voor theologie en liturgische en pastorale visie zat daarachter?

Zondag 7 februari, vijfde zondag door het jaar, was ik op bezoek bij de Italiaanse gemeenschap in Amsterdam. Niet alleen de pandemie maar ook het weer - code rood - weerhield de mensen ervan om te komen, zodat we maar met een kleine groep van zeven gelovigen bijeen waren, maar waar twee of drie in Zijn Naam...

In de nacht van dinsdag op woensdag 20 januari is pater Gerard Wilkens s.j. in het Radboud UMC overleden. Hij was jarenlang een geliefde spirituaal van het Sint Bonifatiusinstituut en leidde de jaarlijkse retraite voor diakens en priesters. Ook was hij betrokken bij tal van initiatieven in katholiek Nederland. (Toegevoegd: Na mijn gedenkwoord volgt een In Memoriam dat een neef van pater Wilkens heeft geschreven).

Gisterenavond bereikte mij het bericht dat pater dr. Haye van der Meer s.j. op 5 januari ’s middags is overleden, op 94-jarige leeftijd. Hij was de eerste rector van het Grootseminarie Rolduc en doceerde later Moraaltheologie onder meer aan het Sint Bonifatiusinstituut van ons bisdom.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

On the Solemnity of the most holy Trinity I celebrated an English Mass for El Shaddai community. It was their last celebration in the cathedral church, where they moved to so that they could have live streamed Masses. Now they are moving back to Amsterdam. At the beginning of the homily I expressed my gratitude for the many good wishes conveyed at the occasion of my start as a bishop of the diocese of Haarlem-Amsterdam.

Johannes Willibrordus Maria Hendriks wordt geboren te Leidschendam op 17 november 1954 in een katholieke familie als zoon van Wim en Nelly Hendriks-Van Heiningen († 2022). Zijn vader († 2013) is tuinder en veilingbestuurder. Hij volgt het klein-seminarie (later: diocesaan college) Leeuwenhorst te Noordwijkerhout, waaraan hij in 1973 eindexamen gymnasium α doet. Daarna studeert hij aan Katholieke Theologische Hogeschool te Amsterdam, waar hij de propedeuse doet, en aan het Groot-seminarie Rolduc te Kerkrade, waar hij zijn priesterlijke vorming voltooit. Aansluitend doet hij zijn pastorale jaar in de St. Petrusparochie te Leiden.

Maandag 3 februari promoveerde seminarist Melle Punter tot doctor aan de Universiteit van Wageningen. Promotor was prof. dr. B.M. Mulder. Onder de aanwezigen bij de promotieplechtigheid familieleden, vrienden en een mede-seminarist en ook ik had het genoegen de academische zitting bij te wonen.

Op het hoogfeest van de Openbaring des Heren (Drie Koningen) was ik in de Matteüsparochie in de Sint Martinuskerk in Zwaag waar een feestelijke Eucharistieviering voor heel de parochie was met na afloop een nieuwjaarsreceptie voor de parochianen. De preek ging over de antwoorden die Google niet geeft.

Donderdag 19 december hebben we met een maaltijd gevierd dat pastoor Samuele Marcantognini summa cum laude is gepromoveerd tot doctor in de gewijde theologie met specialisatie in de liturgische pastoraal. Bovendien heeft het Instituut voor Liturgische Pastoraal in Padua zijn proefschrift uitgekozen voor publicatie in de reeks van dat instituut.

Pastoor Samuel Marcantognini is pastoor van de Matteüsparochie van Hoorn en administrator van Westfriesland Zuid Oost. Daarnaast doceert hij aan het seminarie en hij is lid van de priesterraad. Toch heeft hij tijd gevonden om een licentiaat te behalen en nu bovendien te promoveren tot doctor in de Theologie met specialisatie in de liturgische pastoraal.

Aansluitend bij de dag over Parochievernieuwing mocht ik in de grote kapel van Heiloo met dankbaarheid vieren dat ik veertig jaar geleden door - toen - mgr. dr. Adrianus Simonis tot priester ben gewijd. Het was een feestelijke viering en in de homilie ben ik verder ingegaan op het thema van de missionaire parochie.

In Amsterdam is op zaterdag 6 april herdacht dat vijf jaar geleden pater Frans van der Lugt werd vermoord in het Jezuïetenhuis in Homs. Hij bleef in de stad, bij zijn mensen, ondanks de oorlogssituatie, wetend van het gevaar. Zij leven was gewijd aan het bij elkaar brengen van mensen en tot eenheid brengen en er zijn voor de zwaksten in de samenleving.

Op zondag 21 oktober is Missiezondag gevierd. In alle katholieke kerken wordt gecollecteerd voor het missiewerk, waarbij dit jaar Ethiopië centraal staat. Voor de H. Mis was ik in Monnickendam waar al vele jaaren een Ethiopische priester aan verbonden is. In de preek ging het onder meer over: Heb je een (mooi) doel in je leven?

Dr. Jörgen Vijgen, directeur van het Sint Bonifatius-instituut en docent aan het Groot-seminarie Sint Willibrord in Heiloo, is door de staatssecretaris van paus Franciscus benoemd tot gewoon lid van de Pauselijke Academie van Sint Thomas van Aquino. Het is een eervolle erkenning van zijn wetenschappelijke bijdragen aan de studie van de grote heilige filosoof, theoloog en kerkleraar Thomas van Aquino.

Op donderdag 20 september houdt de Nederlandse Katholiek Schoolraad (NKSR) een studiemiddag over interculturele dialoog.

Zaterdag 21 april is bekend gemaakt dat paus Franciscus vijf nieuwe consultoren heeft benoemd voor de Congregatie voor de Geloofsleer. Drie van hen zijn vrouwen. Eén van hen, Linda Ghisoni, werd in november benoemd in de staf van het nieuwe Dicasterie voor de leken, het gezin en het leven.

Dinsdag 10 april zal pastoor George Paimpillil aan de Tilburgse universiteit promoveren in de theologie op een proefschrift over liturgie en inculturatie. De dag ervoor mocht ik hem ontvangen samen met de bekende Indiase liturgist mgr. dr. Antony Nariculam, die pastoor George mede begeleidde bij de totstandkoming van de dissertatie.

On the 4^th of november El Shaddai chapter Amsterdam celebrated its 22^nd anniversary with a day of prayer, reflection, life testimonies and inspirational talks. Representatives of El Shaddai Chapters from different countries were present as well as the international coordinator, sis. Mae Hartberg. The ambassador of the Philippines gave a message.

Op maandag 7 augustus werd het ‘Break out’ tienerkamp in het Diocesaan centrum in Heiloo afgesloten. Vier dagen waren veertig tieners bij elkaar voor sport, spel, geloofsbeleving en nog veel meer.

Het zal voor bijna iedereen wel duidelijk zijn dat het noodzakelijk is geworden parochies op te heffen of samen te voegen en bepaalde kerkgebouwen niet langer voor de eredienst te bestemmen. Dit is nodig geworden door de vergrijzing, het sterk terug gelopen aantal gelovigen dat aan de eredienst deelneemt en in samenhang daarmee de verminderde beschikbaarheid van financiële middelen. Toch is het van belang deze situatie niet slechts defensief te benaderen, als een “ krimpscenario” dat de Kerk steeds verder in een hoek drijft.

Zondag 23 oktober is missie­zondag. In Wormerveer werden twee parochianen met het ereteken van Sint Bavo onder­scheiden vanwege hun verdiensten voor parochie en bisdom. Eén van beide onder­scheiden dames was jarenlang lid en voor­zitter van de Diocesane Missieraad en dat paste dus mooi op deze dag.

Donderdag 29 juni werd in de Tiltenberg een middag-symposium gehouden, georganiseerd door het Centrum voor de Sociale leer van de Kerk (CSLK) van het bisdom Haarlem-Amsterdam, ter ere van de de pas verschenen publicatie van dr. Erik Sengers over de sociale bisschop Joannes Aengenent.

On the day of Pentecost the Holy Spirit was pouring out His gifts in Amsterdam as well. 22 candidates of All Saints parish received the sacrament of Confirmation during a joyful celebration of the Holy Eucharist.

Het is een soort mini College Tour op de vroege vrijdagochtend van 9 oktober. Bisschop Jan Liesen van Breda beantwoordt de vragen van 5 VWO-leerlingen van het Cambreur College in Dongen onder leiding van hun docent levensbeschouwing Peter Kuipers. De twee ontmoetingen vinden plaats als onderdeel van een lessenreeks over het thema ‘Secularisatie en Geloof’ en in het kader van de Week van het katholiek onderwijs (meer info: www.nksr.nl) .

In Heiloo kwamen op vrijdag 29 mei de pastores diaconie van de verschillende regio's van ons bisdom bijeen in Heiloo. Met welke thema's worden zij zoals geconfronteerd? Ik was er zeer benieuwd naar. Op deze zelfde dag vond in De Tiltenberg een symposium over de religieuze wortels van Europa en haar relatie met de Kerk plaats, waar deels dezelfde vragen aan de orde kwamen.

Op zaterdag 21 maart heeft paus Franciscus aartsbisschop Aldo Cavalli tot Apostolisch Nuntius in Nederland benmoemd. Mgr. Cavalli was Nuntius in Malta en Libië, waar hij sinds de eerste helft van 2013 als pauselijk vertegenwoordiger werkzaam is geweest. Aartsbisschop Cavalli volgt in Nederland mgr. André Dupuy op, die de 75jarige leeftijd heeft bereikt.

Vlak voor kerstmis heeft de Nederlandse Katholieke Schoolraad het Magazine Week van het katholiek Onderwijs gepubliceerd. Eerder al bleek uit een door de NKSR gehouden enquete dat veel scholen hebben meegedaan met de Week van het Katholiek Onderwijs die van 6-10 oktober voor het eerst werd gehouden. Dat is natuurlijk verheugend. In het Magazine wordt terug geblikt op de Week met verhalen uit allerlei scholen.

Zondag 19 oktober wordt de buiten­gewone bisschoppen­synode in zekere zin afge­sloten met de zalig­ver­klaring van paus Paulus VI. Volgend jaar zal met het thema van huwelijk en gezin worden verder gegaan in een ‘gewone bisschoppen­synode’, nadat eerder al een consis­torie - een vergade­ring van de kardinalen - over dit onder­werp was gehouden. De synode heeft een slot­bood­schap uitge­bracht en kardinaal Eijk heeft over zijn ervaringen gesproken. De synode en de paus, zo onder­streepte hij, hebben geen verandering van de leer voor ogen.

Op 28 augustus vierden we het feest van de heilige Augustinus. Hij leefde in het oosten van Algerije in een tijd dat de spreekwoordelijk verwoestende Vandalen over Noord Afrika kwamen. Na een korte periode van rust daarna, waarin de Kerk overeind probeerde te krabbelen, kwamen de Moslims. Alleen ruïnes onder het woestijnzand getuigen nu van het christelijk verleden van die streken. Wat nu gebeurt in Syrië en Irak doet denken aan die tijd. Honderdduizenden christenen zijn gedood of slaan op de vlucht.

Gisteren, 14 juli is prof. dr. Gerard van Wissen overleden, na geruime tijd ziek te zijn geweest, een ziekte die hij met geloof en moed heeft gedragen, gesteund door vele dierbaren, op de eerste plaats door zijn echtgenote. Prof. Van Wissen (* 1943) werd op 29 november j.l. pauselijk onderscheiden en benoemd tot ridder in de orde van St. Sylvester.

Maandag 6 januari bezocht ik twee locaties van de ViVa! Zorggroep in Beverwijk, die druk aan het verbouwen is aan zorg­centrum Lommerlust, dinsdag 7 januari was ik bij de nieuwjaarsbijeenkomst van hogeschool iPabo in Amsterdam, waar dr. Monique Leygraaf een afscheids­college gaf (zonder daar overigens echt weg te gaan). De gemeen­schappelijke noemer was duidelijk: zorg en inzet voor sociale recht­vaardig­heid, juist in deze tijd...

Onder de titel "Protestantser dan de paus" werd op 2 november 2013 in de Jaarbeurs te Utrecht tijdens het beursevenement Leven & Geloven een forumgesprek gehouden onder leiding van Leo Fijen (RKK) waaraan Prof.dr. Herman Selderhuis (hoogleraar Theol.Universiteit Christelijke Gereformeerde Kerk), Mw. ds. Arenda Haasnoot (predikante en oud praeses synode PKN) en ik hebben deelgenomen.

Deze zondag, 21 oktober, heb ik de parochie van de Goede Herder met de Sint Pancratiuskerk in Castricum bezocht. Na de heilige Eucharistieviering, opgeluisterd door het uitstekend dames- en herenkoor van de parochie, was er een ontmoeting voor de parochianen met de gelegenheid om vragen te stellen en in gesprek te gaan. Er kwamen vele vragen...

Het volgende artikel is gepubliceerd in het maart-nummer van "Samen Kerk"

Er is de laatste jaren gelukkig meer aandacht gekomen voor de slachtoffers van seksueel misbruik. De Nederlandse bisschoppen hebben een onafhankelijke commissie Deetman ingesteld om het misbruik in katholieke instellingen te laten onderzoeken. Die commissie heeft in december rapport uitgebracht en gaat nu nog een aanvullend onderzoek doen over misbruik van meisjes en over geweld. Mishandeling en misbruik zijn omvangrijke problemen in kerk en maatschappij. De heer Deetman verzuchtte bij de presentatie van het rapport van de commissie: “Wat is er aan de hand met de Nederlandse samenleving?”

Vandaag heeft de Heilige Stoel de benoeming door paus Benedictus XVI bekendgemaakt van mgr. dr. Johannes W.M. Liesen tot bisschop van Breda. Mgr. Liesen volgt mgr. Van den Hende op, die eerder dit jaar werd benoemd tot bisschop van Rotterdam.

Paus Benedictus XVI heeft mgr. dr. Johannes Hendriks, rector van De Tiltenberg, benoemd tot hulpbisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Dat heeft de Heilige Stoel vanmiddag om 12.00 uur bekendgemaakt. De wijdingsdatum is vastgesteld op 10 december.