Zoeken

Le dimanche 13 octobre, j'ai célébré la Sainte Confirmation et l'Eucharistie à la paroisse francophone « Sainte Marie, Mère de tous les peuples » où huit jeunes avaient reçu ce sacrement. Bien avant, les jeunes m'avaient écrit chacun une lettre personnelle sur leur cheminement de foi. C'etait impressionante!

Vrijdagmiddag 13 september vond in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem de plechtige investituur plaats van tien nieuw benoemde Ridders en Dames van de Constantijnse Orde, in aanwezigheid van onder meer de Grootmeester van de Orde, Prins Carlo van Bourbon der Beide Siciliën en kardinaal Willem Eijk.

In het weekend van 7-8 september vond de voorbereiding op de investituur plaats van de nieuwe leden van de Constantijnse Orde. Naast een geestelijk en vormend aspect had het weekend ook de bedoeling dat de nieuwe leden elkaar en de orde beter leerden kennen. Hun missie is: getuigen en dienen. Daarover hield ik de conferentie waarvan U hier de tekst kunt lezen.

In onze samenleving is de klemtoon komen te liggen op het individu. Je moet jezelf kunnen zijn, je eigen weg kunnen volgen, zelf weten wat je kiest. Maar of dat altijd de beste en de enige weg is? Op de vijfde zondag van Pasen stonden we stil bij de waarde van verbondenheid bij het evangelie van de wijnstok en de ranken (Jo. 15, 1-8). Op deze zondag kwam de Constantijnse Orde bijeen in de kathedraal, vanwege het feest van Sint Joris (23 april).

Am Mittwoch, den 10. April, waren Mitglieder der Pastoralkommission der Deutschen Bischofskonferenz in unserer Diözese zu Gast. Sie besuchten Sant' Egidio, wo ihnen der Geist und die Arbeit dieser Gemeinschaft erläutert wurden und ich eine Einführung in die Entwicklungen in Kirche und Gesellschaft in den letzten Jahrzehnten gab. Schließlich feierten wir gemeinsam die Eucharistie.

Woensdagavond 27 maart vierden we de Chrismamis. Het was weer een feestelijk gebeuren met weer meer mensen in de volle kathedraal. Naast de priesters en diakens waren er veel misdienaars en acolieten, vormelingen en vele vrijwilligers uit de parochies. In de preek stond ik stil bij de vele trieste gebeurtenissen én bij de vraag: hoe kijk je daarnaar?

Diu non scripsi articulum lingua Latina... Cum Declaratio "Fiducia supplicans" publici iuris facta est, aliqua verba facere velim de Papae Francisci intentione pastorali quae patet ex verbis et gestis suis. [Het is al weer lang geleden dat ik in de serie "Quid novi?" een bijdrage in het Latijn heb geschreven, dat wil ik hieronder doen over de pastorale intentie van paus Franciscus].

De Evensong en Nieuwjaarsreceptie van het bisdom Haarlem-Amsterdam en het Militair Ordinariaat vond ook dit jaar plaats in de Sint Nicolaasbasiliek en het ernaast gelegen hotel. Het was opnieuw een mooi en feestelijk gebeuren, waar veel mensen aan deelnamen. Tijdens de Evensong stonden we stil bij de vraag wat het respect voor de menselijke waardigheid betekent als we het fundamenteel oneens zijn met andere mensen.

On the 12th of january we celebrated an Evensong in the basilica of Saint Nicholas in Amsterdam and we were together for our New Years's reception in the adjacent hotel. It was again a beautiful event, in which many people took part. A nice start of the new year. Our world however is not so nice and calm. How can we build a "civilisation of love"?

Donderdag 21 december was de kerstviering voor de medewerkers van het bisdom Haarlem-Amsterdam in De Tiltenberg in Vogelenzang waar de kantoren van het bisdom zijn. Tijdens en na de viering in de kapel, namen we afscheid van twee gewaardeerde medewerkers.

De Amsterdamse All Saintskerk heeft gastvrijheid geboden aan de cursus "Taking care+", een cursus caritas voor katholieke migrantengemeenschappen en andere parochies. Achttien deelnemers behaalden deze zaterdag, 4 november, het certificaat waarmee zij deze vorming afsloten.

Woensdag 1 november was er in het bisschopshuis een mooie bijeenkomst waarbij de heer Reinier Russell de hoge pauselijke onderscheiding Ridder in de orde van de heilige paus Gregorius de Grote mocht ontvangen. Een erkenning van dertig jaar inzet voor kerk en caritas.

Vrijdag 13 oktober vond in de Kathedrale basiliek van sint Bavo in Haarlem de plechtige investituur plaats van de ridders van de Constantijnse Orde. Het was de eerste keer dat er een investituur was van de Nederlandse delegatie. Een bijzondere viering...

Vrijdagmiddag 6 oktober vond aan de Tilburgse universiteit de inaugurele rede plaats als buitengewoon hoogleraar van dr. Erik Sengers, diaken van ons bisdom Haarlem-Amsterdam en bestuurslid van het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk (CSLK) van ons bisdom.

De Stichting Verbiest uit Leuven heeft een bezoek van een delegatie van Chinese bisschoppen georganiseerd, mede ter voorbereiding op een grotere conferentie die men volgend jaar rond deze tijd wil houden. Vier Chinese bisschoppen en een priester van een vijfde bisdom zijn enkele dagen te gast in België, Nederland en Frankrijk. 11-12 september waren zij in ons bisdom.

Over weinig zaken ontstaat meer commotie dan wanneer het over kerksluitingen gaat. Het komt er dan al gauw op neer dat de schuld bij "het bisdom" wordt gelegd. "Het bisdom wil kerken sluiten" en "de bisschop moet het zelf maar eens komen uitleggen", hoor je dan.

Aartsbisschop Paul Gallagher had zaterdagavond 1 juli een ontmoeting met enkele vertegenwoordigers van bisdom en van stichtingen binnen het bisdom Haarlem-Amsterdam. Daarbij werd de naam van een nieuwe tulp-soort onthuld. Zondag was de Aartsbisschop in de Haarlemse kathedraal voor de Eucharistieviering en ontmoeting met gasten en kerkgangers. Een kort verslag

Donderdagavond 8 juni vergaderde de Diocesane Pastorale Raad in Hoofddorp. Dat had een speciale reden: de raad kreeg een rondleiding door de fraaie bijbelse tuin en nam afscheid van Hans van der Leeuw.

De continentale fase van het synodaal proces is afgesloten. In oktober zal in Rome de eerste Synode over synodaliteit plaats vinden. Wat wordt er eigenlijk onder Synodaliteit verstaan, wat zijn er de kenmerken van? In februari heb ik over dit thema een lezing gehouden aan de Sant Pacià universiteit in Barcelona. Hieronder vindt U die lezing in een Nederlandse vertaling.

Op woensdagavond 5 april vierden we in een vole kathedraal de Chrismamis. Voor deze feestelijke gebeurtenis zijn de priesters aanwezig die hun wijdingsbeloften vernieuwen, diakens, catechisten en pastoraal werkers. Dit jaar waren ook misdienaars en acolieten uitgenodigd om mee te doen.

Zaterdag 28 januari vond tijdens de Evensong de installatie plaats van de nieuwe deken van Amsterdam, drs. Eric Fennis, die pastoor is van de binnenstadsparochie waar de St. Nicolaasbasiliek toe behoort.

"Adieu aan Benedictus XVI, nederige werker in de wijngaard van de Heer" met deze woorden maakte het Vaticaan vanmorgen bekend dat emeritus paus Benedictus XVI op oudejaarsmorgen om 9.34 uur op 95 jarige leeftijd naar het huis van de Vader is overgegaan. Het is met dankbaarheid dat ik denk aan wat hij als theoloog, als herder, prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer en paus voor de Kerk heeft betekend. Om 19.00 uur wordt vanavond (31 december 2022) een heilige Mis gevierd in de kathedraal tot intentie van de overleden emeritus-paus. Aansluitend aan het Angelus luidde de doodsklok van de de kathedrale basiliek voor paus Benedictus op deze oudejaarsdag.

Zondag 6 november vierde ik de Eucharistie in de kathedraal. We stonden stil bij het stellen van vragen en over hoe je antwoord kunt krijgen op de grote vragen van het leven. Het was Willibrordzondag en dus hebben we bijzonder gebeden voor de eenheid van de christenen. Ook was er gebed voor het Ad Limina bezoek, de week van pelgrimage en overleg die de bisschoppen de komende dagen in Rome beleven.

Zaterdag 17 september was de Inspiratiedag Caritas in Heiloo, waarvoor bijzonder de PCI’s (Parochiële caritas instellingen) waren uitgenodigd. Het was voor het eerst weer dat deze dag sinds de Corona-pandemie kon worden gehouden. Noden zijn er genoeg: de toenemende armoede in onze samenleving, de migranten en vluchtelingencrisis, de stikstofcrisis en de zorg voor klimaat en milieu... Maar hoe krijgen we Caritas meer op de kaart?

Op de besturendag die zaterdag 10 september in Heiloo is gehouden heb ik mijn visie gegeven op de toekomst van de parochie en wat er zou moeten gebeuren in ons bisdom om die toekomst voor te bereiden. Er waren ook presentaties door de econoom, de stafmedewerker kerkopbouw, jongeren- en gezinspastoraat en een presentatie door de vicaris-generaal.

Op zaterdag 10 september was in het Diocesaan centrum in Heiloo de parochiebesturendag. In de heilige Mis waarmee de dag begon, hebben we bijzonder gebeden voor mgr. dr. Dick Verbakel, die de dag ervoor overleden was. Wat moet de kerk doen om echt missionair te kunnen zijn? We stonden hierbij stil aan de hand van het evangelie van de dag (Lc. 6, 43-49).

Niet alleen Titus Brandsma werd op 15 mei heilig verklaard, maar ook een andere inspirerende persoon: Charles de Foucauld. De zusters Andrée-Julienne en Mauricia, kleine zusters van Jezus in IJburg, Amsterdam, leven in zijn geest. Met hen en met velen die met de nieuwe heilige en deze zusters verbonden zijn, mocht ik een dankbare Eucharistie vieren in de bekende Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam.

Donderdagmiddag was de bisschop van Galle in Sri Lanka op bezoek. Hij vertelde onder meer over de moeilijke situatie in zijn land.

On the first of May I celebrated holy confirmation in All Saints parish, a joyful celebration not only for the candidates but for the whole parish. Vijftig jongeren waren er die dit sacrament ontvingen. De nieuwe pastoor was aanwezig: Fr. Emanuel Andoh sma is kort geleden naar Amsterdam gekomen.

Donderdag 31 maart hebben we een bisdomstaf-vergadering gehouden met alle gedelegeerden. Het was door Corona lange tijd niet fysiek mogelijk geweest, maar gelukkig konden we elkaar nu weer ontmoeten. Dit keer stonden we bijzonder stil bij de ontwikkelingen op het vlak van reorganisatie van kerken en parochies, financiën en dergelijke. Aan het begin van de bijeenkomst heb ik een inleiding gehouden over de hobbels en blokkades op de weg naar een missionaire kerk.

Het aantal Corona-besmettingen is momenteel toren-hoog: volgens de Corona-cijfers van deze dag zijn bijna 70.000 mensen positef getest! Gelukkig blijft het aantal mensen dat daardoor serieuze klachten krijgt laag: het aantal ziekenhuisopnames is iets boven 300. Ook ik ben besmet geraakt en moest dus in quarantaine. Dit betekent dat ik mijn activiteiten voor deze dagen heb moeten afzeggen.

Vrijdagavond 4 maart was ik in Trefpunt café, een initiatief van de PKN kerk Het trefpunt in Bennebroek waar ik door Olof Huiberts werd geinterviewd over allerlei ontwikkelingen: oecumene, de kerkelijke ontwikkelingen in de laatste zestig jaar, de toekomst van geloof en kerk, het belang van diaconie/caritas en ook mijn eigen achtergrond.

De zaligsprekingen, wie heeft er niet van gehoord? Toch roepen die wel vragen op. Want waarom worden de armen en de lijdenden zalig genoemd? Die mensen moeten toch juist geholpen worden om hun armoede en lijden achter zich te kunnen laten? We stonden hierbij stil in de homilie van deze zondag.

Deze zaterdag is de Actie Kerkbalans van start gegaan. Voor de parochies een belangrijk moment. Duizenden vrijwilligers zetten zich hiervoor in en ik ben daarvoor bijzonder dankbaar. Het is nodig. De financiële bijdragen van de gelovigen zijn onmisbaar, omdat de kerken niet worden gefinancierd door de overheid of andere instanties.

Woensdagmiddag 12 januari was ik in Edam voor een bijeenkomst met de priesters, diakens en catechiste van het dekenaat Purmerend. Het bezoek was een aantal keren uitgesteld vanwege de gezondheidssituatie, nu is het toch maar doorgegaan, op afstand en met mondkapjes... Want het werd wel tijd om een keer ‘live’ te kunnen spreken (en bidden).

Met ingang van vrijdag 25 februari vervallen voor de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland de verplichting om anderhalve meter afstand te houden en het mondkapjesadvies bij verplaatsingen door de kerk. De maatregelen voor het uitreiken van de communie worden versoepeld. Tongcommunie is toegestaan.

Vrijdag 17 december was de kerstviering voor de medewerkers van het bisdom. Onder andere omstandigheden ging die na de gebedsviering verder met een kerstborrel, maar dat kon nu natuurlijk niet. Wel konden de medewerkers "Kerst in de crypte" bekijken. Zangtrio de "sorelle", afkomstig uit het kathedrale koor, luisterde de viering op en tijdens de viering heb ik mijn kerstwensen uitgesproken:

Zondag 17 oktober was er ’s middags een fraai gezongen Gregoriaanse Vespers in de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam in aanwezigheid van het kathedraal kapittel, de dekens, verantwoordelijken voor de diocesane fase van het Synodaal proces, priesters, diakens, catechisten en seminaristen en andere gelovigen. Wat is de bedoeling van dit Synodaal proces?

Op 17 oktober wordt in alle bisdommen van de wereld het Synodaal proces geopend van consultatie ter voorbereiding op de Bisschoppensynode van 2023 die over synodaliteit zal gaan. Vorige week vond de opening in Rome plaats met een avond van reflectie en gebed en de zondagse Eucharistieviering. In ons bisdom is dit synodaal proces geopend met de hoogmis in de kathedraal en op dezelfde dag - 17 oktober - om 17.00 uur met de vespers in de Sint Nicolaasbasiliek.

Zaterdagmiddag 16 oktober had ik een ontmoeting met vertegenwoordigers van Caritas-projecten die in de tentoonstelling 'Geloof in geluk' in de kathedraal zijn vertegenwoordigd door de foto's die Ramon Mangold van een vijftal projecten heeft gemaakt.

Woensdagavond 6 oktober hebben we in de gezellige sfeer van een etentje afscheid genomen van diaken André Weijers en zijn echtgenote Anneke Weijers. De eerstgenoemde werkte als auditor en rechter van het Officialaat, de laatste als Controller. Beiden bekleedden belangrijke posities voor ons bisdom.

Zaterdag 25 september vond in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam de bijeenkomst van ons bisdom plaats voor de Werelddag voor Migranten en Vluchtelingen onder het thema "Naar een steeds groter 'wij'", dat paus Franciscus dit jaar aan deze dag heeft meegegeven. Hoe gaan we met vluchtelingen en migranten om? De paus heeft daar vier sleutelwoorden voor gegeven.

Vrijdagmiddag 10 september vond in en rond de kathedraal in Haarlem een bijeenkomst plaats van alle in de pastoraal aangestelde priesters, diakens, pastoraal werkers en catechisten, waarvoor meer dan tachtig van hen zich hadden opgegeven. Het was een goede gelegenheid samen te bidden, elkaar te ontmoeten en kennis te maken met de tentoonstelling "Geloof in geluk".

Voor de weekbrief ‘Vluchtelingen van Lesbos’ schreef ik een gebed dat aansluit op het thema ‘Naar een steeds groter wij’ dat paus Franciscus heeft gekozen voor de 107^e editie van de Wereld­dag voor Mi­gran­ten en Vluch­te­lingen. Het is tevens een mooie opmaat voor de bijeenkomst in de Mozes & Aäronkerk op zaterdag 25 september.

Zaterdagavond 10 juli was ik in Heiloo voor de feestelijke afsluiting van het jaar van The Missionary School (TMS). De jongeren die het afgelopen jaar TMS hebben gevolgd, kregen deze avond een zending en zegen en aan het eind van het weekend een certificaat.

Vrijdagmiddag en -avond 25 juni waren de medewerkers van het bisdom (de diocesane curie) bijeen in en rond de Tiltenberg in Vogelenzang, waar de kantoren momenteel gevestigd zijn. Vicaris generaal mgr. Bart Putter hield een toespraak waarin hij terugblikte op de afgelopen anderhalf jaar van thuis werken; hij verwelkomde nieuwe medewerkers en nam afscheid van wie vertrokken zijn. De bijeenkomst was voor mij een gelegenheid om een korte terugblik op het afgelopen jaar én een vooruitblik te geven.

Zaterdag 15 mei was ik in de Sint Jansbasiliek in Laren voor de toediening van het heilig Vormsel aan jongeren uit de parochies van Laren, Blaricum en Huizen. Ze hadden door de Corona-tijd lang moeten wachten, of liever: een uitgebreidere voorbereiding gehad...

Hoger onderwijs is weer een beetje open en dat betekent dat het Sint Bonfiatiusinstituut voor het eerst sinds lange tijd weer een gedeeltelijk fysieke cursusdag had. En in de kathedraal was er een "cursusdag" over het maken van content voor kathedraal TV en streamen met Roderick Vonhögen.

Zaterdag 27 maart ging de nieuwe editie van de besturencursus van start: ruim 35 deelnemers volgen een traject van een aantal zaterdagen om voorbereid te worden op en zich te bekwamen in een taak als kerkbestuurder. De cursus wordt georganiseerd door ons bisdom met medewerking van de Vrije Universiteit in Amsterdam en fonds KSBW.

Woensdag 17 maart bracht ik een bezoek aan Emile Roemer, sinds 1 oktober waarnemend burgemeester van Alkmaar. In het hartelijk gesprek bleek dat er de nodige persoonlijke raakvlakken waren en ik heb onder meer verteld over speerpunten en activiteiten van ons bisdom in en buiten Corona-tijd. En ik heb de heer Roemer een exemplaar overhandigd van het gedenkboek 'Werken van liefde' over de vijf diocesane religieuze congregaties, dat net was uitgekomen.

Op woensdagavond was ik bij de ontmoeting van de kandidaten voor het permanent diaconaat in ons bisdom, die vanwege de pandemie nog digitaal was. Na het samen bidden van de Vespers heb ik deze inleiding gehouden over de roeping en vorming tot het diaconaat, waarna we met elkaar hebben gesproken en ieder een getuigenis van zijn eigen roeping gaf. Rector Luc Georges is vice-rector geworden van de opleiding en zal daar samen met vicaris Bruggink verantwoordelijk voor zijn.

Veel ontmoetingen gaan niet door en vergaderingen worden via een online verbinding gehouden. Toch vonden deze week binnen de overheidsnormen en met alle maattregelen verschillende vergaderingen plaats die we niet langer wilden uitstellen.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Tijdens de Eucharistieviering in de kathedraal werd afscheid van Jacques Ooms als acoliet. Op andere wijzen zal hij met de kathedraal verbonden blijven,maar dit was na 72 jaar, waarvan 54 in de kathedraal, zijn laatste dienst als misdienaar/acoliet. Het was ook Familiezondag en daarvoor stond op kathedraal TV weer een heel mooi programma online klaar.

Bij het aantreden als bisschop van Bisdom Haarlem-Amsterdam heb ik een brief geschreven. Door de bijzondere omstandigheden vanwege het coronavirus wil ik mij graag middels deze brief tot u richten.

In een Zoom-conferentie hebben de twaalf deelnemers aan The Missionary School hun projecten gepresenteerd aan geïnteresseerde parochies, die over deze missionaire projecten met de jongeren in gesprek zijn gegaan en positieve feed back hebben gegeven.

Donderdag 23 april kwamen enkele mensen in de kathedraal om een oproep te doen voor de kinderen zonder ouders of familie in de vluchtelingenkampen van de Griekse eilanden. Erik van Muiswinkel deed de presentatie, mw. Atti Noordhof (CDA) deed een oproep en ik heb de volgende boodschap gegeven. NH Nieuws en de Kathedraal TV zenden het uit.

Diaken Colm Dekker, verantwoordelijke van Sant’ Egidio, stadsdiaken van de katholieke kerk in Amsterdam heeft op Paaszaterdag in het Algemeen Dagblad een oproep gedaan om mensen zonder papieren in deze Coronacrisis een verblijfstatus te geven. Dat is veiliger voor hen en voor de samenleving.

Paus Franciscus heeft bij gelegenheid van het feest van Onze Lieve Vrouw van Guadalupe (12 december) in de Sint Pieter een preek gehouden ‘voor de vuist weg’, waarin hij onder meer sprak over de vraag of het wenselijk is om tot een nieuwe dogmaverklaring te komen, met name een vijfde dogma over Maria’s medewerking aan de verlossing. Op vrijdag 3 april 2020 heeft de paus dit herhaald in het preekje dat hij bij de ochtendmis in Santa Marta hield: er is één Verlosser en die titel moet niet herhaald worden. Het is duidelijk dat paus Franciscus het gebruik van de titel ‘medeverlosseres’ niet ziet zitten. Hoe moeten we hier mee omgaan?

Vanuit de Dekenaten en parochies zijn allerlei reacties gekomen op onze vraag: Hoe gaan de parochies en de pastorale mensen met de Corona-crisis om? Welke initiatieven worden er genomen nu publieke vieringen, bijeenkomsten, catechese en veel huisbezoek geen doorgang kunnen vinden? Graag doen we weer verslag, om elkaar te inspireren...

De pastoors, allen die in het pastoraat werkzaam zijn en vrijwilligers in de parochies staan door de Corona-crisis voor een nieuwe uitdaging. Hoe kunnen zij het pastorale werk door laten gaan en de zorg voor ouderen, alleenstaanden en mensen in nood? Wat kan nog wel nu de vieringen op zondag achter gesloten deuren plaats vinden? De bisschoppen hebben de kerken opgeroepen tot openstelling en inzameling voor de voedselbank.

Op Aswoensdag vierden we de heilige Mis in de kathedraal met het herenkoor dat overwegend Gregoriaans zong. Die zang geeft een ingetogen sfeer, die bij Aswoensdag past. Het askruisje dat we ontvangen is een teken van een keuze die we maken en een werkelijkheid die we ons realiseren: alles gaat voorbij...

Van harte wens ik U allen een heel gezegend nieuw jaar toe! We beginnen het jaar met het hoogfeest van Maria, moeder van God en ik stel dit nieuwe jaar dan ook graag onder haar bijzondere bescherming. Tegelijk vieren we Wereldvredesdag waarvoor paus Franciscus ons weer een mooie boodschap heeft gegeven.

Een van de hoogtepunten in de voorbereiding op Kerstmis is "A Festival of Nine Lessons and Carols" in de kathedraal. De negen lezingen uit Oude en Nieuwe Testament - die betrekking hebben op het komende kerstfeest - werden voorgelezen door onder meer Bisschop Jozef Punt, die de viering ook opende en afsloot met de zegen. De Bavocantorij zong tussen de lezingen bijpassende Carols en motetten. De kathedraal was weer vol voor de mooie gebeuren. Na afloop was er nog een bijzonder 'hoogtepunt'.

Vrijdagmiddag 20 december werd de jaarlijkse kerstviering van de medewerkers van de curie van het bisdom Haarlem-Amsterdam gehouden. Na een bezinningsmoment met een overweging en voorbede (zie onder) in de kapel werd in de tuinzaal afscheid genomen van Juana Jozefa, die twintig jaar voor het bisdom heeft gewerkt en van enkele vrijwilligers. Juana werd hierbij voor haar inzet onderscheiden met de Bavopenning.

Donderdag 12 december werd in het Haarlemmerhouttheater afscheid genomen van de heer Jacques van Exter die niet alleen vijftien jaar voorzitter van het Sint Jacobs Godshuis is geweest met de vele stichtingen die daaronder 'hangen', maar ook veel heeft gedaan voor het Muziekinstituut van de kathedraal, kerkmuziek en sociale noden en voor de Ridders van het H. Graf. Hij werd twee keer verrast...

Vrijdag 22 november heb ik deelgenomen aan een ontmoeting van Europese bisschoppen, die was georganiseerd door de Gemeenschap van Sant’ Egidio in Rome. Een twintigtal bisschoppen was daar uitgenodigd om met elkaar van gedachten te wisselen aan de hand van een inleiding van prof. Andrea Riccardi, stichter van de Gemeenschap van Sant’ Egidio.

Maandag 4 november had ik een gesprek met vertegenwoordigers van de caritas van de parochie van de regio van Purmerend. De verhalen die ik hoorde waren schokkend. Uitbuiting is ook in Nederland een realiteit.

Zondag 29 september viert de kerk de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen. Deze dag die als sinds 1914 wordt gehouden, heeft door paus Franciscus een belangrijke stimulans gekregen. De paus zelf zal op deze dag een speciale heilige Mis vieren op het Sint Pietersplein.

Zaterdag 21 september was ik 's morgens voor de Mis in Heiloo waar de besturencursus plaats vond; later op de dag was ik in de Vredeskerk in Amsterdam waar een vrijwilligersdag werd gevierd. De kerk kan niet zonder vrijwilligers, vandaar heel hartelijke dank voor hun onmisbare inzet!

Regelmatig komt het in reacties en discussie op Facebook naar voren: de plaats van vrouwen in de kerk. Kan de kerk daar niet iets in veranderen en vrouwen tenminste tot diaken wijden? Deze zomer zag lk wat dit betreft een interessante afbeelding in het museum van La Grande Chartreuse.

Diaken Colm Dekker is per 1 maart 2019 begonnen als stadsdiaken voor Amsterdam met een aanstelling van de bisschop van Haarlem-Amsterdam. De aanstelling werd mogelijk gemaakt door de Caritas instellingen (PCI’s) van de Amsterdamse parochies. 8 Mei was ik in de St. Augustinuskerk (‘De Nieuwe Augustinus’) aan de Kamperfoelieweg in Amsterdam Noord voor een presentatie. Ook was er een schrijnend verslag over de We are here-groepen van ongedocumenteerden.

De schokkende aanslagen in Nieuw Zeeland doen ons weer realiseren: haat en wraak zijn geen goed antwoord. Maar wat dan wel? Iedere vijf jaar komen vertegenwoordigers van het Europees katholiek onderwijs bijeen. Dit keer in Brussel. Wat kan katholiek onderwijs betekenen in een cultuur die steeds verder van het christendom af staat? Een oproep tot dialoog.

Op zaterdag 24 november vond alweer de laatste bijeenkomst plaats van de cursus ‘Professioneel beheer en bestuur in de Kerk’. Dit keer lag het accent op ‘Bouwen aan de toekomst’.Want dat is de grote vraag: we hebben de mond vol van ‘missionaire kerk’ maar hoe kan onze lokale kerkgemeenschap nu feitelijk, concreet missionair worden en uitstraling krijgen?

Op zondag 18 november hebben we Werelddag van de Armen gevierd. Paus Franciscus heeft dit als een jaar­lijks te vieren dag vastgesteld en er waren in ons bisdom allerlei activiteiten in dit kader. Zo was er op deze zon­dagavond in Schalkwijk een uitvoering van De Omzie­ners, waar ik bij aanwezig was.

Voor de zevende keer organiseerde de Parochiële Caritas Instelling (PCI) van de parochie Maria, Moeder van God op 14 november een Caritas Wokfestijn aan de Koemarkt in Purmerend. Tussen de twee- en de driehonderd mensen namen aan dit feestelijk gebeuren deel. Ik bezocht deze dag samen met caritas stafmedewerker Ernst Meijknecht.

Je zou het misschien niet zeggen maar armoede is een probleem in Nederland, ook op school: één op de negen kinderen leeft op of onder de armoedegrens. Die armoede is vaak verborgen, dus voor leraren is het een uitdaging om die te traceren. De Verus identiteitsdag ging hierover en op die dag heb ik de bezinning gehouden die hieronder wordt weergegeven.

Zaterdag 13 oktober vond in het Diocesaan centrum bij Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo de vrijwilligersdag van het bisdom plaats. De opkomst overtrof de verwach­tingen, waardoor er de nodige aanpassingen hadden moeten plaatsvinden. Een luxe probleem en zulk soort problemen hebben we graag! Het was een geslaagde dag, mede door de inspirerende lezing van Leo Fijen.

Op dinsdag 9 oktober werd de maandelijkse bisschoppenvergadering gehouden. Bij de afsluitende Eucharistieviering heb ik deze homilie gehouden.

Wat hebben de All Saints parochie in Amsterdam Zuid Oost, de St. Jozefkerk in Velsen Noord en de H. Engelmundus in Driehuis gemeen? Ze hebben alle drie een pastoor die uit India afkomstig is. Waarin verschillen ze? All Saints heeft een nieuwe kerk, pas geopend, en bruist van leven, “a vibrant community”, de beide anderen bestaan al lang en hebben met teruggang te maken.

Vrijdag 7 september was ik op bezoek bij Kruispost in de rosse buurt van Amsterdam met vertegenwoordigers van verschillende PCI's (Parochiële Caritas instellingen) uit ons bisdom. Kruispost geeft medische, psychosociale en juridische zorg aan wie elders niet terecht kan.

Voor een kort bezoek van nog geen dag was ik in Rome. Op de Pauselijke Lateraanse Universiteit had ik een goede ontmoeting met de nieuwe decaan en vice-decaan van de theologische faculteit waarmee ons seminarie en ons Hoger instituut voor Godsdienstwetenschappen verbonden zijn. Ook kocht ik er het nieuwe pauselijk jaarboek (Annuario Pontificio) dat vorige week is uitgekomen. Dat is interessant.

Vrijdagochtend 13 april hadden mgr. J. Van den Hende en ik een overleg in Haarlem over de pastorale zorg voor de Eritrese vluchtelingen in Nederland. 's Avonds ontmoette ik de jongeren die meegaan met de bisdombedevaart naar Assisi. Bij hen ligt veel van de toekomst van de Kerk in ons land: de migrantengemeenschappen en de jongeren.

Zaterdag 7 april was ik voor het slot van het programma van de Dag van de Caritas in Heiloo, waar vooral bestuursleden en vrijwilligers van de parochiële caritasinstellingen aanwezig waren voor een mooi en afwisselend programma rond het thema van armoedebestrijding.

Zaterdag 24 maart was ik in Heiloo waar de besturencursus van start ging. De eerste jaren waren we van start gegaan met een limiet van 25 deelnemers. Dat hebben we maar losgelaten. Dit jaar zijn het er 48 die zich bekwamen in professioneel beheer en bestuur in de kerk. Eerder deze week waren meer dan driehonderd mensen bijeen die zich inzetten voor ledenadministratie en beheer in de parochies. Wat zijn we blij met zoveel enthousiaste vrijwilligers!

De parochie Maria, Moeder van God (Purmerend en omstreken) was in 2014 parochie van het jaar, vooral vanwege de vele activiteiten op het gebied van caritas die daar plaats vinden. Hoe gaat het daar nu, zo’n vier jaar later? Op dinsdag 6 maart ging ik eens kijken samen met de stafmedewerker caritas van het bisdom, drs. Ernst Meijknecht.

Maandagavond 8 januari bezocht ik samen met drs. Eric Fennis, secretaris-generaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam de nieuwjaarsreceptie van burgemeester en wethouders van Haarlem. Daar waren haring en aandacht voor cultuur en heel veel mensen.

Op tweede kerstdag was ik bij de zusters van Casa Carmeli in Vogelenzang en de mensen die in de appartementen van hun zorghotel wonen. Het is de dag van Stefanus, eerste martelaar. Dat betekent eigenlijk: getuige.

Maandag 27 november 2017 waren de priesters, diakens, pastoraal werkers en catechisten van het bisdom Haarlem-Amsterdam bijeen voor een studiedag In Heiloo. Hoe staan we ervoor, hoe ziet de toekomst eruit en hoe bereiden we ons daarop voor? Die vragen stonden centraal. Dat gaat niet alleen over krimp, maar ook over de verkondiging van het evangelie en kerk-zijn in de toekomst.

Afgelopen zondag 11-12 november werd het Caritasweekend gevierd. Dit jaar was het thema: "Welkom?! Wie heet ze welkom?" Veel parochies hebben daar samen met de PCI's aandacht aan besteed. De Dienst Caritas gaf en brochure uit met informatie en tips. Hieronder het voorwoord dat ik voor deze brochure schreef.

Op 27 november wordt in Heiloo een studiedag gehouden voor de pastorale krachten van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Die gaat niet alleen over krimp, kerk­slui­tingen en reorganisatie, maar ook over de verkondiging van het evangelie, in de tijd van kerkvader Augustinus (Paul van Geest) en nu (Mirjam Spruit). En we kijken naar de bisdombedevaart in het spoor van Franciscus.

Paus Franciscus heeft op 22 oktober, wereldmissiedag en de feestdag van de heilige paus Johannes Paulus II, een speciale missiemaand uitgeroepen die in oktober 2019 wordt gevierd en in de tijd ervoor moet worden voorbereid, om de Kerk méér naar buiten tredend, evangeliserend en minder ‘administratief’ te maken. De paus wil meer bewustzijn van de ‘Missio ad gentes’, de opdracht om de blijde boodschap door te geven aan wie die niet (meer) kennen.

Aan alle Parochiële Caritas Instellingen in ons bisdom hebben we gevraagd te fuseren of een samenwerkingsverband aan te gaan en dat gaat goed. Bijna alle PCI’s hebben dit rond. In de Zaanstreek is men er heel voortvarend mee bezig geweest. Maandagavond 18 september kon de nieuwe IPCI voor de Zaanstreek worden gepresenteerd.

Het Heilige Kerstmisgilde heeft een eigen kapel in de ruim een eeuw oude kathedrale basiliek van Sint Bavo, maar de oorsprong van dit college gaat veel verder terug: in het begin van de veertiende eeuw is het ontstaan en dat werd op 10 juni feestelijk gevierd.

In Heiloo werd op 29 april de diocesane dag van de caritas van het bisdom Haarlem-Amsterdam gehouden. Ruim zestig mensen, grotendeels verbonden met de Parochiële Caritasinstellingen lieten zich inspireren rond het thema: ‘Welkom?!’ over aandacht voor de toegelaten vluchtelingen. Ook werd het certificaat uitgereikt aan degenen die de basiscursus Caritas voor migranten hadden afgesloten.

Op zaterdag 22 april werd in de Philharmonie in Haarlem het festival Welkom hier Haarlem! gehouden, georganiseerd door verschillende organisaties waaronder Stem in de Stad, Justice and Peace en het Bisdom Haarlem-Amsterdam (namens het bisdom had in het bijzonder drs. Ernst Meijknecht aan het festival gewerkt). Ik was gevraagd dit te openen met een korte toespraak.

Er zijn veel mensen met schulden. Bij 18% van de huishoudens in Nederland - bijna 1 op de 5 - zijn de schulden risicovol of problematisch, zo’n 1,5 miljoen mensen. Naar schatting 544.000 à 764.000 huishoudens hebben problematische schulden. Zij komen er alleen niet uit. Hoe kunnen zij geholpen worden? Welke stappen moeten dan genomen worden?

Op 26 maart aanstaande vieren we de vijftigste verjaardag van de Encycliek Populorum Progressio van de Z. Paus Paulus VI. In het licht van onder meer de vluchtelingenproblematiek zou deze Encycliek herlezen moeten worden. De paus zelf voorspelde dat velen zijn document een ‘utopie’ zouden vinden (n. 79). Maar de Gemeenschap van Sant’ Egidio geeft concrete invulling aan dit verlangen naar een meer solidaire wereld door de ‘Humanitaire corridors’.

Dinsdag 21 februari waren de Vlaamse en Nederlandse bisschoppen bijeen voor hun jaarlijkse ontmoeting, dit keer in Mechelen bij kardinaal Jozef de Kesel. Er werden verschillende actuele thema’s besproken.

Stem in de stad is een oecumenisch diaconaal centrum in de binnenstad van Haarlem. Het bisdom Haarlem-Amsterdam is één van de participanten. Een reden te meer om er een werkbezoek te brengen.