Zoeken

Een greep uit mijn agenda.

Sinds 1930 bestaat (weer) de traditie dat de kapittels van Gent en Haarlem-Amsterdam elke twee jaar een uitwisseling hebben, de ene keer in het bisdom Gent, de andere keer in Haarlem. Dat was aan de orde in het weeekend van 5-6 oktober. De afvaardiging van het Haarlemse kapittel werd dit keer hartelijk ontvangen in Gent. Naar aanleiding van het evangelie (Lc. 14, 25-33) en het leven van Bavo stonden we in de viering stil bij de vraag: Wat maakt het de moeite waard om te (blijven) leven?

Zaterdag 24 augustus, het feest van de apostel Bartholomeus, vond de installatie van de nieuwe bisschop van Roermond plaats: mgr. dr. Ron van den Hout nam bezit van de zetel. Het was een prachtige viering met deelname van velen, in een volle kathedraal. De viering werd voorgafgegaan door een intochtsprocessie vanuit de bisdomkantoren aan de Swalmerstraat.

Op 29 mei was het vijfentwintig jaar geleden dat vicaris dr. André van den Hout de priesterwijding ontving in de Kathedrale basiliek van Sint Bavo, uit handen van mgr. Jozef M. Punt. Dat heugelijke feit werd op deze dag gevierd met een Eucharistieviering en maaltijd in Casa Carmeli in Vogelenzang.

Op zondag 14 april tegen 02.30 uur ’s morgensvroeg is pastoor Jan Vriend overleden. Tot 2022 was hij rector van de Sint Jans basiliek en pastoor van de parochie van Laren, waar hij meer dan veertig jaar is geweest.

De Evensong en Nieuwjaarsreceptie van het bisdom Haarlem-Amsterdam en het Militair Ordinariaat vond ook dit jaar plaats in de Sint Nicolaasbasiliek en het ernaast gelegen hotel. Het was opnieuw een mooi en feestelijk gebeuren, waar veel mensen aan deelnamen. Tijdens de Evensong stonden we stil bij de vraag wat het respect voor de menselijke waardigheid betekent als we het fundamenteel oneens zijn met andere mensen.

Op dinsdag 2 mei werd de kerkwijding van de kathedrale basiliek van sint Bavo gevierd en omdat het dit jaar 125 jaar geleden was dat die plechtigheid had plaats gevonden, was er een feestelijke H. Mis waaraan ook de kanunniken deel namen.

Onverwacht dook ik aan het einde van de Eucharistieviering op in de volle Augustinuskerk aan de Amstelveenseweg in Amsterdam waar Ambro Bakker volgens het liturgieboekje vierde dat hij 53 jaar priester was. Maar er was natuurlijk meer aan de hand...

Vrijdag 1 juli vergaderde het kathedraal kapittel in Amsterdam, bij de O.L. Vrouwekerk, want de kanunnik-penitentiaris, rector Rafael Ojeda had de kanunniken en erekanunniken uitgenodigd voor een top-attractie.

Voor het eerst sinds de Corona-pandemie begon, kon de Sint Jansprocessie in Laren weer in de traditionele luister worden gehouden. Bij die gelegenheid werd tevens de nieuwe pastoor - Nico van der Peet - geïnstalleerd en de nu emeritus-pastoor Jan Vriend werd ere-kanunnik. Het thema van de processie was: "Op de weg van de vrede", met gebed voor Oekraïne en voor de boeren.

Vrijdag 13 mei werd om 10.30 uur de Uitvaartmis gevierd voor mgr. Joop Stam, oud-deken van Amsterdam, oud-proost van het kathedraal kapittel, oud-pastoor van de Sint Nicolaasbasiliek, tot voor kort rector van de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein en nog steeds actief in die kerk en elders. Een wijze priester en raadsman voor velen, beminnelijk en eenvoudig...

Een korte terugblik op de afgelopen week laat me vooral veel digitale vergaderingen zien, maar ook gelukkig mooie herdenkingen en ontmoetingen met allerlei echte mensen...

Zondag 17 oktober was er ’s middags een fraai gezongen Gregoriaanse Vespers in de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam in aanwezigheid van het kathedraal kapittel, de dekens, verantwoordelijken voor de diocesane fase van het Synodaal proces, priesters, diakens, catechisten en seminaristen en andere gelovigen. Wat is de bedoeling van dit Synodaal proces?

Zondag 10 oktober zal paus Franciscus het synodale proces openen en een week later wordt in ieder bisdom in de wereld een diocesane fase geopend van consultatie en gesprek over de thema's van de bisschoppensynode van 2023 over synodaliteit. Hoe zal die consultatie in het bisdom Haarlem-Amsterdam vorm krijgen?

Woensdag 1 september vond voor het eerst sinds lange tijd weer een "fysieke" kapittelvergadering plaats. Het was de eerste gelegenheid voor een (eenvoudige) installatie van de deken van Alkmaar, Franklin Brigitha als kanunnik.

Op tweede Pinksterdag vierde ik ’s morgens "Maria moeder van de Kerk" in de kathedraal. De viering is nog te volgen op Kathedraal TV. In de middag was het heilig vormsel in de Onze Lieve Vrouwekerk in Amsterdam. Dat was een internationaal gebeuren!

Op dinsdag 20 april overleed na een kort ziekbed mgr. drs. Martin de Groot, oud-vicaris-generaal en oud-officiaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam. In 1964 werd hij benoemd tot secretaris van het bisdom, dat luidde een leven in van vijftig jaar dienstbaarheid aan "de Haarlemse kerk", zoals hij zelf graag zei. En tot op heden heeft mgr. De Groot nog enkele taken voor het bisdom vervuld.

Op woensdag 31 maart vierden we de Chrismamis in de kathedraal van Haarlem. Kathedraal Kapittel, dekens, vicarissen, bisschoppelijk gedelegeerden en twee afgevaardigden uit elk dekenaat waren bij de viering aanwezig. Helaas moest ook dit jaar de kathedrale kerk, normaal gevuld met gelovigen uit alle delen van ons bisdom, vrijwel leeg blijven vanwege de pandemie.

Pater Haye Van der Meer s.j. die op dinsdag 5 januari in Nijmegen is overleden, belichaamde de geschiedenis van de katholieke kerk in Nederland van de laatste zestig jaar. Zijn uitvaart is nu alleen voor huisgenoten en familie, vanwege de lock down waarin we verkeren. Aan het begin van de (on line) studiedag van het Sint Bonifatius-instituut was er echter een heilige Mis in de Haarlemse Kathedraal voor de overledene, waarin hij werd herdacht.

Donderdag 3 december vond in Zaandam de uitvaart plaats van pastoor André Goedhart, die 35 jaar lang werkzaam is geweest in de Sint Bonifatiuskerk in die plaats. Diaken Henk Bak, goede vriend van de overledene, hield de preek die volgens de opdracht van de overledene niet over Goedhart ging maar over het eeuwig leven. Ik sprak een woord voorafgaande aan de Absoute.

Vrijdag 20 november vond de vergadering van het kathedraal kapittel plaats, waarin onder meer de jaarrekening van het bisdom werd besproken. Ook werden twee nieuwe kanunniken welkom geheten: dr. Rafael Ojeda, die tijdelijk tot kanunnik is benoemd vanuit de priesterraad en - zoals gebruikelijk - de vicaris generaal.

Op woensdag 1 juli was het precies 25 jaar geleden dat mgr. Jozef M. Punt de bisschopswijding ontving. De emeritus-bisschop wilde geen feest maar uiteindelijk heeft hij ingestemd met een gezongen vespers met het kathedraal kapittel, waar vanaf deze dag weer meer gelovigen bij mochten zijn. En er was een boodschap van paus Franciscus.

Johannes Willibrordus Maria Hendriks wordt geboren te Leidschendam op 17 november 1954 in een katholieke familie als zoon van Wim en Nelly Hendriks-Van Heiningen († 2022). Zijn vader († 2013) is tuinder en veilingbestuurder. Hij volgt het klein-seminarie (later: diocesaan college) Leeuwenhorst te Noordwijkerhout, waaraan hij in 1973 eindexamen gymnasium α doet. Daarna studeert hij aan Katholieke Theologische Hogeschool te Amsterdam, waar hij de propedeuse doet, en aan het Groot-seminarie Rolduc te Kerkrade, waar hij zijn priesterlijke vorming voltooit. Aansluitend doet hij zijn pastorale jaar in de St. Petrusparochie te Leiden.

Beschrijving van de levensloop van Mgr. Hendriks.

Vanmorgen - 30 maart - kwam het bericht dat Pastoor-deken en ere-kanunnik Ton Casee vroeg in de ochtend is overleden. We gedenken hem met veel liefde en sympathie en in dankbaarheid voor zijn inzet voor Christus, voor Maria en de Kerk. Zaterdag aanstaande wordt hij - vanwege de Corona-crisis-situatie in besloten kring - begraven.

Dinsdagavond was ik in de kerk en het college van Santa Maria dell’ Anima, waar ik de eer had de benoeming van dr. Antoine Bodar bekend te maken tot ere-kanunnik van het kathedraal kapittel van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Aan het einde van de homilie mocht ik hem de oorkonde uitreiken en een kanunnikenmanteltje overreiken als teken van de waardering voor de inzet van dr. Antoine Bodar voor het katholieke geloof, in het bijzonder in de media.

Op donderdag 2 mei, verjaardag van de kerkwijding van de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem, kwam het kathedraal kapittel bijeen voor zijn vergadering en om bij gelegenheid van dit feest de vespers te zingen in het jarige kerkgebouw.

Donderdag 21 februari kreeg ik bezoek van de Apostolisch Nuntius, Z.Exc. aartsbisschop Aldo Cavalli, die me de officiële benoemingsbulle kwam overhandigen waarmee paus Franciscus me tot bisschop coadjutor van Haarlem-Amsterdam heeft benoemd.

Op vrijdag 11 januari vond er een feestelijke Evensong plaats in de basiliek van Sint Nicolaas in Amsterdam, waarbij ik het ambt van bisschop-coadjutor "in bezit heb genomen", zoals dat wordt genoemd. Gezongen werd door de leden van ‘het Collegium en het Consort van de Cappella Nicolai’, geleid door Michael Hedley. De Apostolisch Nuntius verrichte de officiële act.

Er was al langer geleden voorzien dat dit jaar de nieuwjaarsreceptie van het bisdom Haarlem-Amsterdam zou worden voorafgegaan door een Evensong, een soort vespers, in de Sint Nicolaasbasiliek tegenover het Centraal Station van Amsterdam. Dat komt nu goed uit, want een bisschop-coadjutor moet “bezit nemen van zijn ambt”. Dat zal ik doen bij die gelegenheid.

Op zondag 27 mei waren veel bisschoppen naar Maastricht gekomen voor de zevenjaarlijkse Heiligdomsvaart in Maastricht om de heilige Eucharistie te vieren ter ere van Sint Servatius. Ook ik was daarbij aanwezig en ik was onder de indruk van de prachtige Eucharistieviering en de totale organisatie waarvoor de Vereniging Het graf van Sint Servaas tekent.

Bij het afscheid van mgr. Wiertz waren allerlei personen aanwezig die in het leven van de bisschop een bijzondere rol hadden gespeeld, waaronder zijn vicaris-generaal en de bisschop die hem tot bisschop had gewijd. Nu het wachten is op een nieuwe bisschop, wordt het bisdom tijdelijk door een diocesaan administrator bestuurd.

Op 8 december was in Haarlem het kathedraal kapittel bijeen voor een vergadering en de Mis met vespers. Waarover spraken zij?

Donderdagavond 22 juni was ik bij de avondwake voor mgr. drs. Jan Valkestijn, die ruim een kwart eeuw rector cantus van de kathedrale basiliek Sint Bavo is geweest en veel heeft bijgedragen aan de ontwikkeling en bloei van het daaraan verbonden muziekinstituut en aan de kerkmuziek in het algemeen.

Vrijdag 25 november vond de vergadering plaats van het kathedraal kapittel van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Na de vergadering baden de leden van het kapittel, kanunniken genaamd, samen met de aanwezige ere-kanunniken, de vespers. Wat bespraken zij?

Op vrijdag 26 augustus was ik aanwezig bij de viering bij het afscheid van oud-vicaris Geukers in Egmond aan den Hoef. De viering werd goed bezocht (het midden­schip van de kerk was geheel gevuld) door met name veel emeriti-priesters en -pastoraal werkers en anderen die hem goed hebben gekend en met wie hij verbonden was.

Met ingang van 1 april a.s. zal de heer Thom van der Steen in dienst treden van het bisdom Haarlem-Amsterdam om na een korte inwerk­periode vanaf 1 mei te worden benoemd tot algemeen econoom van het bisdom, zo heeft de diocesane bisschop, mgr. dr. Jozef M. Punt, meege­deeld aan degenen die in de pastoraal zijn aange­steld en aan de parochie­besturen en de besturen van de Parochiële Caritas­instellingen.

Op zondag 5 oktober werd in de kathedrale basiliek van Sint Bavo te Haarlem het jaarlijkse feest van Sint Bavo gevierd. Eenmaal in de vier jaar komen daarvoor de bisschop en het kathedraal kapittel van Gent naar Haarlem en dat was dit jaar het geval

Het is een oude traditie dat het kathedraal kapittel van het bisdom van Gent en het kapittel van het bisdom Haarlem-Amsterdam iedere twee jaar een uitwisseling hebben, de ene keer in Gent, de andere keer in Haarlem, bij gelegenheid van het feest van de heilige Bavo, patroon van de kathedralen van beide bisdommen. Dit jaar is het Gentse kapittel van zaterdag op zondag 4-5 oktober in Haarlem.

Op 15 augustus werd ’s avonds in Badhoevedorp de avondwake gehouden voor oud-deken, kanunnik en pastoor Henny Post o. carm. Onder de zeer vele mensen die in de stemmige gebedsviering afscheid kwamen nemen en voor pastor Henny kwamen bidden waren ook mgr. J. Punt en mgr. J. van Burgsteden. Ook ikzelf was bij de avondwake aanwezig.

Op zaterdag 8 december is in de Sint Nicolaaskerk in Amsterdam de feestelijke vesperviering gehouden waarbij door de Apostolisch Nuntius mgr. dr. A. Dupuy, het decreet van de Congregatie voor de Sacramenten en de Goddelijke Eredienst is voorgelezen met het besluit dat de Sint Nicolaaskerk voortaan basiliek (basilica minor) zal zijn.

Bij het leven van een (hulp)bisschop hoort veel vergaderen. Ik moet dan ook regelmatig terugdenken aan wat een oude pastoor mij ooit zuchtend met een variant op het bijbelwoord heeft gezegd toen hij zich tamelijk kritisch uitliet over de vergadercultuur die in de zestiger jaren bezit had genomen van onze parochies: "Als de Christus maar vergaderd wordt".

Hieronder vindt U de tekst van de benoemingsoorkonde van paus Franciscus, betreffende de benoeming tot bisschop-coadjutor van Haarlem-Amsterdam. Daarna volgt de weergave van de tekst van de benoemingsoorkonde van paus Benedictus XVI, die de benoeming tot titulair bisschop van Arsacal en hulpbisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam betreft. Naast de Latijnse tekst volgt de Nederlandse vertaling.