Zoeken

Op 27 oktober vierden we in de Sint Nicolaasbasiliek van Amsterdam het begin van het jubileumjaar van de stad: precies over een jaar zal het 750 jaar zijn dat de stad Amsterdam voor de eerste keer werd genoemd. We vierden de heilige Mis met de aanwezigheid van de burgemeester van Amsterdam, mw. Femke Halsema, die een openingswoord sprak en verschillende andere eregasten. Maar er was meer...

In het weekend van 7-8 september vond de voorbereiding op de investituur plaats van de nieuwe leden van de Constantijnse Orde. Naast een geestelijk en vormend aspect had het weekend ook de bedoeling dat de nieuwe leden elkaar en de orde beter leerden kennen. Hun missie is: getuigen en dienen. Daarover hield ik de conferentie waarvan U hier de tekst kunt lezen.

Vrijdagmiddag 21 juni nam Edith Hooge met een mooie bijeenkomst afscheid als voorzitter van de Onderwijsraad. Zij voerde met de NKSR en mij als bisschop-referent voor het onderwijs (en natuurlijk met vele andere betrokkenen) onder meer de gesprekken over art. 23 van de Grondwet, die leidden tot de informerende notitie Onderwijsvrijheid én Overheidszorg (2019) van de Onderwijsraad.

Op de eerste maandag van de Meimaand was de gebruikelijke Willibrorddag met de voortgezette vorming, gesprek met de jonge priesters, lezing van dr. Huisman en aanstelling van seminaristen tot lector en acoliet in een feestelijke Eucharistie. Maar toen werd de viering wreed verstoord...

In de ochtend van 4 mei werden het koor van de Sint Nicolaasbasiliek en een afvaardiging uit Amsterdam in audiëntie ontvangen door paus Franciscus. Verslag van een mooie ervaring!

Dinsdag 23 april, feestdag van Sint Joris patroon van de Constantijne Orde, waren we met een afvaardiging vanuit de Nederlandse tak van de Orde aanwezig bij de heilige Mis en de feestelijke bijeenkomst waarin kardinaal Marcello Semeraro bezit nam van zijn ambt als Groot-Prior van de Orde en de investituur plaats vond van 26 nieuwe Ridders en Dames.

Iedere mens, onafhankelijk van zijn afkomst, ras, beperking, geslacht bezit een onvervreemdbare waardigheid, want die mens is geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. Deze centrale boodschap van de christelijke antropologie wordt herhaald, uitgewerkt en onderstreept door de nieuwe Verlaring van het Dicasterie voor de geloofsleer.

Op 14 februari was het Aswoensdag, begin van de Veertigdagentijd. We ontvingen het askruisje oftewel de as werd opgelegd en we stonden stil bij de drie grote "middelen" voor de beleving van de Veertigdagentijd: vasten, gebed en aalmoezen. Maar belangrijker nog is de geest waarin je die drie beleeft.

De Evensong en Nieuwjaarsreceptie van het bisdom Haarlem-Amsterdam en het Militair Ordinariaat vond ook dit jaar plaats in de Sint Nicolaasbasiliek en het ernaast gelegen hotel. Het was opnieuw een mooi en feestelijk gebeuren, waar veel mensen aan deelnamen. Tijdens de Evensong stonden we stil bij de vraag wat het respect voor de menselijke waardigheid betekent als we het fundamenteel oneens zijn met andere mensen.

Maandag 8 en dinsdag 9 januari was ik kort in Rome voor verschillende besprekingen rond het Katholiek Onderwijs en de Constantijnse orde. Ook hebben we voorbereidingen getroffen voor een bedevaart vanuit de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam.

Vrijdagavond 8 december vierden we in de kathedraal de feestelijke Eucharistie van het hoogfeest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria. Die viering was ook de start van 24 uur aanbidding in de kathedraal. De kerk is open - ’s nachts en zaterdag tot 13.00 uur bereikbaar via een kleine toegang aan de Leidsevaartkant - voor dit initiatief van de tieners.

De verkiezingen van de leden van de tweede kamer komen er aan, op 22 november is het zover. Daar wil ik U wel iets over schrijven. Nee, ik ga U geen stemadvies geven. Maar wel wil ik aandacht vragen voor de waarden die we als kerk vanuit de katholieke sociale leer belangrijk vinden. In de sociale leer staan de mens - iedere mens - en diens onschendbare waardigheid centraal. Die mens als sociaal persoon, verbonden met anderen, vormt de basis van de samenleving.

De Amsterdamse All Saintskerk heeft gastvrijheid geboden aan de cursus "Taking care+", een cursus caritas voor katholieke migrantengemeenschappen en andere parochies. Achttien deelnemers behaalden deze zaterdag, 4 november, het certificaat waarmee zij deze vorming afsloten.

Het seminarie is in ons bisdom een mooie en belangrijke plaats, gelegen bij het heiligdom van Heiloo, een plaats met allerlei katholieke activiteiten. Daar wordt binnenkort een roepingenavond gehouden, niet alleen voor wie priester wil worden, maar ook voor wie permanent diaken of religieus wil worden, in deeltijd theologie wil studeren of gewoon zich eens wil bezinnen op wat voor weg hij of zij wil gaan volgen.

Zondagavond 15 oktober was ik bij de vrouwengroep van de kathedraal voor ontmoeting en een lezing over de visie van de H. paus Johannes Paulus II op de vrouw in de kerk. Het was een heel geschikte dag daarvoor, want 15 oktober is de feestdag van de heilige kerklerares en kloosterhervormster Teresa van Avila.

Vrijdag 13 oktober vond in de Kathedrale basiliek van sint Bavo in Haarlem de plechtige investituur plaats van de ridders van de Constantijnse Orde. Het was de eerste keer dat er een investituur was van de Nederlandse delegatie. Een bijzondere viering...

Het was deze zaterdag druk in het Diocesaan Heiligdom in Heiloo. De jongeren die naar de wereldjongerendagen gaan, hadden een kennismakings- en voorbereidingsweekend. De deelnemers aan de kerkbesturencursus hadden een mooi programma en er komen in deze tijd ook veel mensen op de fiets, wandelend of met de auto naar het heiligdom voor de Mis of een kaarsje bij Onze Lieve vrouw ter Nood.

Woensdagavond 21 juni was ik in de Mariakerk in Alkmaar waar de viering plaatsvond van de overreiking van de geloofsbelijdenis met de uitzending om het evangelie door te geven en te verkondigen. Een mooie viering waarvoor ook gemeenschappen uit Den Haag en Haarlem gekomen waren en zelfs een vertegenwoordiging uit Luik

Zondag 18 juni vierden we in Alkmaar de herdenking van de Franciscanen en "wereldheren" die in 1572 en 1573 zijn vermoord uit haat tegen het katholieke geloof. Een dag om extra te bidden om vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid, de vier V's die burgemeester Anja Schouten in haar toespraak noemde.

In het weekend van 1-2 juli zullen we - bij gelegenheid van Keti Koti - in de katholieke kerken van ons bisdom stil staan bij de afschaffing van slavernij in het koninkrijk der Nederlanden, juridisch 160 jaar geleden (1863), feitelijk pas tien jaar later, nu 150 jaar geleden. Bij deze gelegenheid zal het bekende lied van de bekeerde slavenhandelaar John Newton, "Amazing grace" gezongen worden. Slavernij, slaven houden en verhandelen, gaat in tegen de rechten van de mens.

De continentale fase van het synodaal proces is afgesloten. In oktober zal in Rome de eerste Synode over synodaliteit plaats vinden. Wat wordt er eigenlijk onder Synodaliteit verstaan, wat zijn er de kenmerken van? In februari heb ik over dit thema een lezing gehouden aan de Sant Pacià universiteit in Barcelona. Hieronder vindt U die lezing in een Nederlandse vertaling.

Op vrijdag 16 december sloten de seminaristen, studenten van het Theologisch Instituut Sint Willibrord het semester af met een kerstviering en feestelijke maaltijd. Wie zijn er gekomen?

Zaterdag 12 november was de laatste dag van het eigenlijke Ad Limina bezoek: na een Eucharistieviering in de titelkerk van kardinaal Eijk (San Callisto) bezochten we het Staatssecretariaat, dat de curie coördineert, de relaties met de staten onderhoudt en met de pauselijke gezanten (nuntii).

Maandag 26 september vond na een lange Corona-onderbreking weer een gesprek plaats van bisschoppen met vertegenwoordigers van politieke partijen, dit keer het CDA. Zij ontmoetten elkaar op het Partijbureau van het CDA in Den Haag. Over welke onderwerpen spraken zij?

Zaterdag 23 juli werden de martelaren van Roermond herdacht in de Caroluskapel en het vroegere Kartuizerklooster waarvan die deel uitmaakt. Precies 450 jaar geleden werden in en bij die kapel 12 Kartuizers wreed vermoord, sommige andere monniken konden - vaak zwaar gewond - ontsnappen of werden vrijgekocht. Wat gebeurde hier en hoe moet je de dood van die Kartuizers zien? Was het wel een marteldood zoals de Kerk die verstaat? Mgr. Smeets en burgemeester Rianne Donders van Roermond waren bij de herdenking.

Zondag 17 juli was opnieuw een feestelijke dag in de kathedraal: vijftien kandidaten ontvingen de aanstelling tot buitengewoon bedienaar van de heilige communie. Volgende week volgen er nog twee en in oktober de laatste groep. Zij hebben allen de cursus daarvoor afgesloten die aan het Sint Bonifatiusinstituut van ons bisdom daarvoor wordt gegeven. Wie wil je zijn in het leven? Martha of Maria? Of zou je die twee willen combineren? Dat zou nog wel het mooiste zijn. Maar hoe dan? Daar stonden we bij stil in de preek.

Donderdag 5 mei vierden de Nederlandse bedevaartgangers de heilige Mis bij de grot waar Maria aan Bernadette is verschenen. Een bijzondere en inspirerende plek. Daarna werden de traditionele groepsfoto's gemaakt. Ook een boeteviering met biechtgelegenheid en tegen de avond de sacramentsprocessie stonden deze dag op het programma.

In twee groepen werden ook tijdens de Lourdesbedevaart in een korte plechtigheid door de Nederlandse pelgrims al de slachtoffers herdacht die voor onze vrijheid hun leven hebben gegeven. Bij deze herdenking heb ik de hierna volgende woorden gesproken, die ook in ons bisdomblad Samen Kerk als woord van de bisschop worden gepubliceerd.

Dinsdagochtend 5 april vond in de Obrechtkerk (O.L. Vrouw van de allerheiligste rozenkrans) in Amsterdam een gebedsviering plaats als start van de ‘Walk for Homs’ een meerdaagse pelgrimstocht te gedachtenis aan de in 2014 in Homs (Syrië) vermoorde Jezuïet, pater Frans van der Lugt. Zijn nichtje Anne-Claire had het initiatief genomen en er is veel belangstelling voor, ook van media.

De verloren zoon - die eigenwijze jongen die zijn eigen gang ging - stond centraal op de vierde zondag van de veertigdagentijd. Die zondag heet naar de Introitus (intredezang) ook wel zondag "Laetare", want op halfvasten straalt ons toch al iets van het licht van Pasen tegemoet. De kleur van het kazuifel (misgewaad van de priester) is paars of roze.

Dinsdagavond 15 februari was ik in Volendam voor de eerste van de vier vormselvieringen. Voor het eerst was dat daar weer met grotere groepen en meer aanwezigen in de kerk. Na de verruiming van het beleid van de Nederlandse overheid zijn ook verruimingen voor de katholieke kerken in ons land aangekondigd.

Deze zondag stond ik natuurlijk ook stil bij het gebeuren dat deze week heel Nederland schokte: het misbruik bij The Voice. In de preek (hieronder) en aan het eind van dit bericht ga ik er op in. Zondag 23 januari was ik in Ilpendam voor de viering van het Patroonsfeest (de heilige Sebastianus wordt op 20 januari gevierd maar een patroonsfeest wordt gewoonlijk verplaatst naar de zondag) en voor het uireiken van onderscheidingen.

In Amsterdam bestaat al sinds vele jaren Casa Migrante, een plaats waar Spaanssprekende migranten terecht kunnen voor hulp bij allerlei vragen, eerstelijns hulpverlening, waar zij taalles kunnen krijgen, gebruik kunnen maken van een bibliotheek en gemeenschap en gezelligheid kunnen vinden. Het gaat om een initiatief van de inmiddels overleden pater Carmeliet Theo Beusink. Vrijdag 21 januari was ik er op bezoek.

Op de tweede zondag door het jaar (C) wordt het evangelie van de bruiloft van Kana gelezen (Jo. 2, 1-12). Ik was voor de Eucharistieviering in Schagen, in de St. Christoforuskerk. Te kana was een grote bruiloft, veel mensen, maar ook daar moest de bar dicht: er was geen wijn meer... Wat nu? Het evangelie was aanleiding om de vraag te stellen: Wat ga je meenemen uit deze Corona-periode, als die voorbij is?

Op 2 januari vierden we het feest van Openbaring des Heren, zoals het feest van Driekoningen officieel heet. Ik was die dag in de sint Jozefkerk in Bennebroek, waar helaas tegen een mogelijke sluiting van de kerk wordt aangekeken. Gebrek aan vrijwilligers die de parochies kunnen dragen is een van de belangrijkste oorzaken

Met ingang van vrijdag 25 februari vervallen voor de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland de verplichting om anderhalve meter afstand te houden en het mondkapjesadvies bij verplaatsingen door de kerk. De maatregelen voor het uitreiken van de communie worden versoepeld. Tongcommunie is toegestaan.

Op de eerste zondag van de Advent was de TV-Mis van de KRO vanuit de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem met zang van de Bavo-cantorij onder leiding van magistra cantus Sanne Nieuwenhuijsen met de titulair organist dr. Ton van Eck aan het orgel.

Christus Koning is in de kathedraal altijd bijzonder feestelijk en een pontificale Mis. Het hele kathedraal koor zingt (de Mis Christus Rex van H. Andriessen onder meer), het was Wereldjongerendag en aan het begin van de Eucharistieviering werd een nieuw koorlid geïnstalleerd.

De vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs Verus hield op woensdag 3 november haar jaarlijkse identiteitsdag in Driebergen, rond de publicatie "De school als bouwplaats" van Erik Borgman. Op deze dag heb ik ook een bijdrage gegeven. Is bijzonder onderwijs, is onderwijsvrijheid een "stinkende reliek uit het verleden"?

Zondag 31 oktober was ik in Velsen Noord om het nieuwe altaar, de ambo en een icoon te zegenen. Het kwam goed uit dat in de nacht ervoor de wintertijd inging en we een uur langer konden slapen, want de heilige Mis is daar om 9.15 uur.

Zondag 26 september was de eerste dag dat er in onze kerken weer meer vrijheid is: de gelovigen zijn weer welkom, de pincet bij het communie-uitreiken is facultatief geworden en samenzang is ook weer mogelijk. Het was tegelijk de afsluiting van de Vredesweek en de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen waarvoor paus Franciscus de boodschap heeft gegeven, getiteld: "Naar een steeds groter wij". In de kathedraal stonden we er bij stil.

Zaterdag 25 september vond in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam de bijeenkomst van ons bisdom plaats voor de Werelddag voor Migranten en Vluchtelingen onder het thema "Naar een steeds groter 'wij'", dat paus Franciscus dit jaar aan deze dag heeft meegegeven. Hoe gaan we met vluchtelingen en migranten om? De paus heeft daar vier sleutelwoorden voor gegeven.

Op het Hoogfeest van Maria's Tenhemelopneming was ik voor de Pontificale Mis in Heiloo. Buiten, achter het gastenhuis, vierden we dit feest met talrijke gelovigen. Aan het einde van de Mis werd door Leo Fijen het nieuwe boek van uitgeverij Adveniat gepresenteerd dat als eerbetoon aan mgr. Punt's langdurige ambtsperiode is verschenen. Een hartelijk applaus voor bisschop Punt volgde. Maar waarom vieren we zo speciaal die hemelvaart van Maria en wat heeft die ons nog te zeggen?

Voor de weekbrief ‘Vluchtelingen van Lesbos’ schreef ik een gebed dat aansluit op het thema ‘Naar een steeds groter wij’ dat paus Franciscus heeft gekozen voor de 107^e editie van de Wereld­dag voor Mi­gran­ten en Vluch­te­lingen. Het is tevens een mooie opmaat voor de bijeenkomst in de Mozes & Aäronkerk op zaterdag 25 september.

Zondag 4 juli was ik voor de Eucharistieviering in de Vredeskerk in Amsterdam, waar ze ook kunnen merken dat het kerkelijk leven weer op gang komt. Natuurlijk hopen we dat het steeds die kant mag opgaan naar meer vrijheid. In het evangelie (Mc. 6, 1-6) hoorden we de mensen van Jezus' vaderstad negatief en lelijk over Hem praten. Roddel en kwaadsprekerij... dat gebeurt nog steeds... En er was een vraag naar die Canadese internaten.

Op de eerste zaterdag van de maand juli werd er in het heiligdom van O.L. Vrouw ter Nood goed gebeden om priesterroepingen: in de grote bedevaartkapel begon om 12.00 uur de eerste zaterdagviering voor die intentie, in de buitenlucht achter het Julianaklooster was de gebedsdag voor het seminarie met - om te beginnen - een heilige Mis.

Zondagmiddag 25 april was er een klooster speeddate georganiseerd door het jongerenpastoraat van het bisdom Groningen-Leeuwarden en het bisdom Haarlem-Amsterdam, waarin ook mgr. Ron van den Hout en ik een aandeel hadden. Hoe kom je te weten wat je roeping is? Daarover ging mijn bijdrage.

Bij de feestelijke hoogmis van Pasen zong een kwartet van het kathedrale koor en waren seminaristen aanwezig om te dienen. De overleden pastoor Piet Hoogenboom werd herdacht. De Mis met de fraaie zang is te zien en te beluisteren op kathedraal TV. Christus is verrezen! Maar maakt het nu echt uit of je gelooft dat dit werkelijk is gebeurd?

Op de tweede zondag van de veertigdagentijd was ik in het heiligdom van Heiloo, waar mensen in deze moeilijke tijd graag even rust en vrede komen zoeken...

Op Aswoensdag openden we de Veertigdagentijd met het ontvangen van het Askruisje. Dat ging dit jaar wat anders dan anderen jaren.

Door de beperkingen van deze tijd was het niet mogelijk de Willibrorddag op de "normale" manier door te laten gaan met gasten, de jonge priesters, de seminariegemeenschap en een bijzondere lezing. Het was zoals het in Corona-tijd kan, maar de aanstelling van Thomas Böttcher tot lector ging wel gewoon door.

Op 1 februari overhandigde Leo Fijen me het nieuwe boekje "Van Maria Lichtmis tot Pinksteren. Bidden in onzekere tijden" met overwegingen en gebeden als een hulp en steun in deze - hopelijk laatste - Corona-fase.

In het jubileum jaar van onze bevrijding zou ik met het kathedrale koor naar New York en Washington zijn gegaan voor een hommage aan onze bevrijders in een prachtig concert en in een feestelijke Heilige Mis in Saint Patrick's cathedral. Maar, helaas, Corona verhinderde ook dit, maar het kathedrale koor heeft nu een prachtig gefilmde kerstgroet uitgebracht aan de veteranen en om 75 jaar vrijheid niet zomaar voorbij te laten gaan.

Op de vierde zondag van de Advent was ik in de Vredeskerk. Het is de zondag waarop we de boodschap van de engel aan Maria horen (Lc. 1, 26-38).Met maria die haar kind verwacht zien we uit naar het Kerstmis. Of wordt je hart misschien door andere dingen in beslag genomen?

Onderwijsvrijheid is een kwetsbaar recht. De basis ervan is een subsidiaire visie op de opbouw van de maatschappij die mensen het recht geeft hun leven zelf in te richten, naar hun eigen inzichten, binnen de grenzen van de publieke orde.

Donderdag 3 december vond in Zaandam de uitvaart plaats van pastoor André Goedhart, die 35 jaar lang werkzaam is geweest in de Sint Bonifatiuskerk in die plaats. Diaken Henk Bak, goede vriend van de overledene, hield de preek die volgens de opdracht van de overledene niet over Goedhart ging maar over het eeuwig leven. Ik sprak een woord voorafgaande aan de Absoute.

Er wordt veel gesproken en geschreven over waakzaamheid in Corona-tijd: de 1.5 m. regel en het vermijden van drukte, monkapje en allerlei regels die ons gewone leven belemmeren en hele categorieén van onze samenleving op slot zetten. Maar voor een "Black Friday" stromen de winkelstraten toch weer vol en dat zullen we in de R Factor wel merken. Wat betekent dat voor kerstmis? Op de eerste Adventszondag staan we stil bij waakzaamheid en behoedzaamheid, maar dan wel bij de christelijke variant....

Zaterdagmiddag 28 november was er een bijeenkomst van de Catholic Worker met een presentatie van de Nederlandse vertaling van de biografie van Jim Forest over Dorothy Day, "Alles is genade". Door de Corona-situatie was gekozen voor een online bijeenkomst, zodat toch zoveel mogelijk mensen die konden bijwonen.

Woensdag 25 november - "Red Wednesday"- was er een bijeenkomst in de Sint Nicolaasbasiliek, georganiseerd door de Stichting Sociale Christendemocratie om aandacht te besteden aan christenvervolging. "Kerk in Nood" heeft het initiatief tot "Red Wednesday" genomen en vele kerken zijn op deze dag rood aangelicht.

Op het museumplein in Amsterdam vond zondag 15 november een van de demonstraties plaats die door Europe Must Act zijn georganiseerd om aandacht te vragen voor het trieste lot van de vluchtelingen in mensonterende, overvolle vluchtelingenkampen. Ik was daar samen met de stadsdiaken van de katholieke kerk voor Amsterdam Colm Dekker om mijn steun te betuigen.

Paus Franciscus spreekt zich in de documentaire ‘Francesco’ uit over de wettelijke erkenning van homoseksuele verbintenissen. Daar lijkt hij vóór. Wat is dat nou? Heeft de kerk haar leer veranderd?

Het is voor veel mensen een teleurstelling: de stijgende corona-cijfers nopen weer tot beperkingen in het kerkelijk leven. Ik leef mee met alle priesters, diakens, pastoraal werkers en catechisten, parochiebestuursleden en allen die in de kerk verantwoordelijkheid dragen voor het parochieleven en de pastorale zorg en met alle gelovigen. We willen juist in deze tijd mensen nabij kunnen zijn met de steun van het geloof en de sacramenten....

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Na de publicatie van het boek ‘Doe maar wat Hij u zeggen zal’ kon een vervolg natuurlijk niet uitblijven. Daarom is nu een boek met overwegingen bij de zondagen van liturgisch jaar B uitgekomen bij Uitgeverij Adveniat met als titel: ‘Getuigen van het Licht’.

Op 22 september heeft de Congregatie voor de Geloofsleer de brief Bonus Samaritanus gepubliceerd over de zorg voor mensen in kritieke en terminale fases van hun leven, die op 14 juli is getekend. De brief gaat vanuit een christelijk-katholieke visie in op deze zorg nu medische ontwikkelingen verlenging van het leven hebben mogelijk gemaakt en het tegelijk vaak moeilijk is de menselijke waardigheid en de zin van het leven te begrijpen als vooral lijden, zwakheid en breekbaarheid van het menselijk leven naar voren komen.

Zondag 13 september is Paul Bindels in Heiloo geïnstalleerd als pastoor van de parochie Bron van Levend Water die met de H. Corneliusparochie te Limmen in een samenwerkingsverband is verbonden. Ondanks alle corona-maatregelen was het een feestelijke viering waarbij nu emeritus pastoor Henk Helsloot met pastoor Bindels concelebreerden en pastoraal werker Henk Hudepohl assisteerde.

Zaterdag 5 september werd het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut geopend met de Eucharistieviering in de kapel van de Tiltenberg, door de helft van de studenten gevolgd in de aula. Want de studenten komen wel weer fysiek bij elkaar maar met toepassing van alle Corona-maatregelen.En er is een nieuwe spirituaal begonnen.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Maandag 1 juni om 12.00 uur werd in Rome en elders het ontslag bekend gemaakt van Mgr. Jozef Punt als bisschop van Haarlem-Amsterdam en van het Militair Ordinariaat (legerbisschop). Mgr. Everard de Jong volgt hem als legerbisschop op en voor mij begint daarmee de taak als bisschop van Haarlem-Amsterdam, maar dat was al eerder bekend.

Veel situaties die zich tijdens deze Corona-crisis voordoen, herinneren aan de oorlogsjaren. Hoe vaak hebben we al gehoord dat iets sinds die bezettingstijd niet meer is voorgekomen. Toch gaat hier elke vergelijking ook erg mank. We gedenken met eerbied de vele - vaak jonge - mannen en vrouwen die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid.

Vele mensen laten me weten hoe indrukwekkend ze de gebedsviering met de paus hebben gevonden op het lege Sint Pietersplein, bij de icoon van Maria, Salus Populi Romani, bij het Kruis uit de San Marcello al Corso dat gebruikt is tijdens de pestepidemie in de zestiende eeuw, bij het heilig Sacrament, met de indrukwekkende stilte en de sacramentele zegen Urbi et Orbi tot besluit. Hieronder vindt U de tekst van de prachtige overweging van de paus.

Begin mei hopen we met het kathedrale koor naar Washington en New York te gaan voor een herdenking van 75 jaar bevrijding rond Dodenherdenking en een dankbetuiging aan de geallieerde troepen die Europa van het Naziregime kwamen bevrijden. Maar zal het wel door gaan, nu het corona-virus is losgebarsten?

Op de zevende zondag door het jaar was ik in de kathedraal voor de Eucharistieviering. Jezus riep in het Evangelie van deze dag op om onze vijanden te beminnen. Maar is er nu echt niet één vijand die je mag haten? Volgende week is de TV Mis vanuit de kathedraal.

Zondag 2 februari vierden we de Opdracht van de Heer in de tempel (Maria Lichtmis) en de Dag voor het Godgewijde leven. In de kathedraal en het bisschopshuis vond een speciale ontmoeting voor de religieuzen plaats. Tijdens de Mis werd een habijt gezegend en stonden we stil bij toewijding en trouw, controle of vertrouwen en de vraag: wanneer is ons leven voltooid...?

Van 22 tot 25 januari heb ik deelgenomen aan een bisschoppenontmoeting in Sintra (Portugal), niet ver van Lissabon. Met ruim honderd bisschoppen van de gehele wereld volgde ik een programma van lezingen en gesprek over onderwerpen die betrekking hadden op het belang van geloof en rede voor de ontwikkeling van een meer rechtvaardige samenleving.

Als bisschop, priester, broeder, als christen wil je mensen graag tegemoet komen, er voor hen zijn en hen terwille zijn, maar dat kan niet altijd.... Menselijke mogelijkheden zijn begrensd en we moeten keuzes maken. Trouwens niet alles wat mensen ons vragen is de beste keuze...

Zondag 19 tot woensdag 22 januari was ik in Domein Menas voor de buitengewone vergadering van de Broeders van Liefde. Menas is een domein van vijftien hectare met de gebouwen waar de broeders vroeger hun noviciaatsopleiding kregen en hun geloften aflegden. Nu functioneert het gewoonlijk als als huis voor ontmoeting, stilte en bezinning, maar de broeders maken er zelf ook gebruik van om bijeen te komen.

Minister Sander Dekker is opnieuw met plannen gekomen om invloed van religieuze gemeenschappen in het (semi)publieke domein te weren. Dit keer gaat het om ‘de beëindiging van de religieuze verbintenis’ waardoor de ene echtgenoot de andere in vrijheid belet. De burgerlijke rechter zou hier uitkomst moeten gaan bieden. Wat ik van dit plan vind?

De onderwijsstakingen beheerste het nieuws van 6 november. Maar Verus, organisatie voor katholiek en christelijk onderwijs had al lang geleden op die dag de identiteitsdag georganiseerd ‘Duurzaam leren, duurzaam leven’, rond thema's van de Encycliek Laudato Si’. Ik heb de dag geopend met een bezinning.

Zondag 22 september - 25e zondag door het jaar - was ik in de kathedraal, waar we in verband met de Vredesweek bijzondere aandacht hebben besteed aan de grote intentie van de vrede in de wereld, juist in deze dagen nu wij onze vrijheid vieren en gedenken; we hebben gebeden om vrede in deze wereld vol spanningen. De Bavocantorij hield een crowdfundingsactie aan het einde van de Mis om hun koorreis naar Portugal gesponsord te krijgen. Maar waarom prees Jezus die onrechtvaardige rentmeester?

Woensdag 18 september vond in het Sint Janslyceum van Den Bosch de studiedag van de NKSR (Nederlandse katholieke Schoolraad) over burgerschapsvorming plaats, waaraan ik een bijdrage heb gegeven.

Vrijdag 13 september ging een flinke delegatie van de Nederlandse bisschoppen in gesprek met veertien politici van het CDA. De ontmoeting vond plaats in het gebouw van het bisdom Rotterdam. De bisschoppen hadden gelegenheid om over een heel aantal thema's met het CDA in gesprek te gaan. Waar ging het over?

De Onderwijsraad verkent welke betekenis de vrijheid van onderwijs heeft in onze tijd. Door de focus op een probleem bij enkele Islamitische scholen, komt die vrijheid weer onder druk te staan. De Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) heeft een bijdrage geformuleerd aan de verkenning van de Onderwijsraad.

Er waren evenveel vormelingen als er gaven zijn van de heilige Geest. De zeven vormelingen waren bijna allemaal afkomstig uit Ilpendam. In een volle kerk hernieuwden zij hun doopbeloften, spraken hun geloof uit en ontvingen het heilig vormsel.

Bij gelegenheid van het afscheid van mr. Jos van Gennip van Socires en van het SSKO, een steunfonds voor katholiek onderwijs, werd in het Sint-Janscentrum een klein symposium gehouden rond het thema: de Encycliek Laudato Si' (over klimaat en milieu) en het katholiek onderwijs, waarbij ik een lezing over dit thema heb gehouden.

Zondagmiddag 19 mei zijn met een korte processie-tocht en een Eucharistieviering in de Sint Christoforus kerk de meer dan 250 dodelijke slachtoffers en ruim 500 gewonden van de aanslagen op Pasen in Sri Lanka herdacht. Ook werd stilgestaan bij de vele slachtoffers van de Tsunami daar, nu tien jaar geleden.

Op de avond van Dodenherdenking was ik bij het monument naast de kathedraal aan de Westergracht in Haarlem. Een waardige herdenking, georganiseerd door een klein comité; ik stond ervan te kijken dat er zoveel mensen de moeite hadden genomen om hier de twee minuten stilte met elkaar mee te maken.

Burgemeester Jos Wienen en de Indonesische ambassadeur in Nederland waren aanwezig bij de Paasviering van de Indonesische Katholieken die vanuit heel België en Nederland naar de Haarlemse kathedraal waren gekomen. Een feestelijke viering in een volle kathedraal, maar tegelijk was er meeleven met de slachtoffers en hun families in Sri Lanka.

Op zondag 31 maart was ik in Heiloo voor de Eucharistieviering, het oriëntatieweekend van het seminarie en de vriendendag. Gelukkig zijn er veel mensen verbonden met het heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood.

De schokkende aanslagen in Nieuw Zeeland doen ons weer realiseren: haat en wraak zijn geen goed antwoord. Maar wat dan wel? Iedere vijf jaar komen vertegenwoordigers van het Europees katholiek onderwijs bijeen. Dit keer in Brussel. Wat kan katholiek onderwijs betekenen in een cultuur die steeds verder van het christendom af staat? Een oproep tot dialoog.

Tijdens zijn apostolische reis naar de Verenigde Arabische Emiraten heeft paus Franciscus samen met de Groot Iman van Al-Azhar, Ahmad Al-Tayyeb een document getekend over de broederschap onder de mensen. Het document heeft naast positieve ook negatieve reacties opgeleverd: had de paus de waarheid van het katholieke geloof verloochend?

Zondag 10 februari was ik in de kathedraal. Het evangelie was Lc. 5, 1-11, waarin Jezus Simon Petrus uitnodigt om naar het diepe te varen. Na de Mis vertelden twee jongeren over hun ervaringen tijdens de Wereldjongerendagen in Panama.

Sinds 2008 kent de katholieke kerk in Nederland een Dag van het Jodendom op 17 januari. Op die dag was er een speciale bijeenkomst bij Sant' Egidio in Amsterdam. Op dinsdag 29 januari bezocht ik in dit kader de synagoge van Alkmaar, een sjoel met een bijzonder verhaal. Het werd een hartelijke ontmoeting.

Vrijdag 25 januari was de derde dag van de catecheses, maar nu met een kortere inleidende catechese en meer tijd voor persoonlijke reflectie en het ontvangen van het boetesacrament. Die korte catechese heb ik verzorgd en de tekst ervan is hieronder na te lezen. ’s Middags was de kruisweg op het Campo Santa Maria la Antigua in Panama stad.

Op 20 januari is de feestdag van Sint Sebastianus. Dat valt dit jaar een beetje weg vanwege de zondag, behalve natuurlijk in Ilpendam, waar de parochie aan deze heilige is toegewijd. Daar werd het parochiefeest goed gevierd met onder meer de uitreikingen van oorkondes en onderscheidingen aan zes jubilarissen van het zangkoor. Maar wie was Sebastianus eigenlijk?

Je zou het misschien niet zeggen maar armoede is een probleem in Nederland, ook op school: één op de negen kinderen leeft op of onder de armoedegrens. Die armoede is vaak verborgen, dus voor leraren is het een uitdaging om die te traceren. De Verus identiteitsdag ging hierover en op die dag heb ik de bezinning gehouden die hieronder wordt weergegeven.

Op dinsdag 9 oktober werd de maandelijkse bisschoppenvergadering gehouden. Bij de afsluitende Eucharistieviering heb ik deze homilie gehouden.

In het Adelbertcollege in Wassenaar werd op donderdag 20 september door de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) een studiemiddag gehouden over het thema ‘Interculturele dialoog in het onderwijs’. Schoolleiders zijn er vaak verlegen mee, want: hoever moet je gaan op een katholieke school? Dat gaat ook over allerlei praktische zaken, van douchen tot kerstmis vieren.

Vandaag, op 2 augustus 2018, is bekend gemaakt dat paus Franciscus een gewijzigde tekst van nummer 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk heeft goedgekeurd waarin de doodstraf ‘ontoelaatbaar’ wordt genoemd.