Zoeken

Vrijdag 25 oktober was ik in het Diocesaan Missionair seminarie Redemptoris Mater voor de jaargesprekken met de seminaristen. Ook hebben we samen de Eucharistie gevierd en de maaltijd gebruikt. Er zijn vier nieuwe semianristen in dit huis (en een njieuwe semianrist in het seminarie in Heiloo).

Op vrijdag 21 juni is om 12.00 uur bekend gemaakt dat de H. Vader paus Franciscus mgr. Ron van den Hout heeft benoemd tot Bisschop van Roermond. Van harte feliciteren we het bisdom Roermond met hun nieuwe herder en mgr. Van den Hout met zijn benoeming.

In de nacht van 20 op 21 juni is pastoor Kees Hulsebosch na een ziekbed overleden, de pastoor van Warmenhuizen en Burgerbrug. Hij zou in oktober 80 jaar geworden zijn. Een markante priester is van ons heengegaan. Moge hij rusten in vrede!

Donderdagmiddag en avond 20 juni vond in de tuin achter het Julianaklooster van het heiligdom van Heiloo de barbecue met de priesters plaats. Een gezellige en ontspannen gelegenheid om elkaar te ontmoeten. Hoe ging het eraan toe?

Am Mittwoch, den 10. April, waren Mitglieder der Pastoralkommission der Deutschen Bischofskonferenz in unserer Diözese zu Gast. Sie besuchten Sant' Egidio, wo ihnen der Geist und die Arbeit dieser Gemeinschaft erläutert wurden und ich eine Einführung in die Entwicklungen in Kirche und Gesellschaft in den letzten Jahrzehnten gab. Schließlich feierten wir gemeinsam die Eucharistie.

Zondag 10 december vierden we in de kathedraal de tweede zondag van de Advent in aanwezigheid van de Constantijnse Orde die in de loop van de middag aan het begin van de Vespers de kruiskapel in gebruik nam als kapel voor de orde. Het evangelie hield ons Johannes de Doper voor die de wegbereidde voor de komst van Christus. Wat heeft dit ons te zeggen?

In Veenendaal werd dit jaar - na lange tijd - weer de Katholieke Jongerendag (KJD) gehouden met een heel divers programma. Op initiatief van mgr. Everard de Jong werd na de Eucharistieviering een Appgroep in het leven geroepen voor katholieke leraren.

Het seminarie is in ons bisdom een mooie en belangrijke plaats, gelegen bij het heiligdom van Heiloo, een plaats met allerlei katholieke activiteiten. Daar wordt binnenkort een roepingenavond gehouden, niet alleen voor wie priester wil worden, maar ook voor wie permanent diaken of religieus wil worden, in deeltijd theologie wil studeren of gewoon zich eens wil bezinnen op wat voor weg hij of zij wil gaan volgen.

Vrijdagmiddag 6 oktober vond aan de Tilburgse universiteit de inaugurele rede plaats als buitengewoon hoogleraar van dr. Erik Sengers, diaken van ons bisdom Haarlem-Amsterdam en bestuurslid van het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk (CSLK) van ons bisdom.

Op de gedachtenis van de heilige Engelbewaarders, 2 oktober, vond in het seminarie de eerste Willibrorddag van het nieuwe studiejaar plaats. Er was veel te vieren: twee seminaristen legden de geloofsbelijdenis en eed van trouw af voor de diakenwijding op 18 november en we vierden dat en seminarist en een priester het licentiaat hadden behaald. Pastoor Jules de Bruin ging in dialoog over het omgaan met vrijwilligers. Een kort verslag en de homilie van deze dag.

Op zater­dag 10 juni 2023 or­ga­ni­seert de theo­lo­gische oplei­ding Boni­fa­tius­in­sti­tuut een Open Dag voor belang­stel­len­den op de leslo­ca­tie De Tilten­berg in Vo­ge­len­zang.Informatie over de studie en de opendag is te vinden op Sint Bonifatius Instituut.

De continentale fase van het synodaal proces is afgesloten. In oktober zal in Rome de eerste Synode over synodaliteit plaats vinden. Wat wordt er eigenlijk onder Synodaliteit verstaan, wat zijn er de kenmerken van? In februari heb ik over dit thema een lezing gehouden aan de Sant Pacià universiteit in Barcelona. Hieronder vindt U die lezing in een Nederlandse vertaling.

Maandag 6 maart vond in Heiloo de maandelijkse Willibrorddag plaats voor de voortgezette vorming van de jonge priesters en een gesprek van hen met de bisschop. Voor de Willibrordlezing was dit keer een bijzondere gast aanwezig: kardinaal Eijk, die sprak over huwelijk en seksualiteit. Aan het begin van de maaltijd was er een ander bijzonder moment: Josue Emmanuel Mejias Sanchez ontving het Baccalaureaatsdiploma.

Maandag 27 februari kon dr. Jörgen Vijgen, docent filosofie aan het filosofisch-theologisch instituut van ons bisdom en directeur van het Hoger Instituut voor Godsdeinstwetenschappen 'Sint Bonifatius' een bijzonder en fundamenteel werk presenteren waar van hij de uitgave heeft bezorgd: "Reading Aristotle with Thomas Aquinas", uitgegeven door The Catholic University of America Press (Washington DC).

"Adieu aan Benedictus XVI, nederige werker in de wijngaard van de Heer" met deze woorden maakte het Vaticaan vanmorgen bekend dat emeritus paus Benedictus XVI op oudejaarsmorgen om 9.34 uur op 95 jarige leeftijd naar het huis van de Vader is overgegaan. Het is met dankbaarheid dat ik denk aan wat hij als theoloog, als herder, prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer en paus voor de Kerk heeft betekend. Om 19.00 uur wordt vanavond (31 december 2022) een heilige Mis gevierd in de kathedraal tot intentie van de overleden emeritus-paus. Aansluitend aan het Angelus luidde de doodsklok van de de kathedrale basiliek voor paus Benedictus op deze oudejaarsdag.

Deze woensdag vroeg paus Franciscus aan het einde van de algemene audiëntie om speciaal gebed voor zijn voorganger, emeritus paus Benedictus XVI (Jozef Ratzinger), die ernstig ziek is. Aan dat verzoek zullen velen gehoor geven. Ik bewaar goede herinneringen aan deze "nederige dienaar in de wijngaard van de Heer", zoals hij zich bij zijn aantreden als paus noemde.

Maandag 12 december werd in het Sint Willibrordseminarie van het bisdom Haarlem-Amsterdam de (uitgestelde) Willibrordavond gevierd met de "admissio"van twee seminaristen. Ook werd de feestbundel gepresenteerd die bij gelegenheid van het 25 jarig bestaan van het seminarie is uitgegeven. Mgr. prof. Paul Hamans hield de lezing over de Nederlandse heilige Titus Brandsma.

De vierde dag eindigde met een ontmoeting in het College van Santa Maria dell'Anima in de kerk waarvan paus Adrianus VI begraven ligt. Antoine Bodar woont in dit college. Het bezoek besloot een dag met bezoeken aan het Dicasterie voor de Geloofsleer, de Signatura Apostolica en het Dicasterie voor Cultuur en Opvoeding. Andere bisschoppen bezochten nog andere Dicasteries. Maar we kijken ook nog even terug op de middag van de dag ervoor: het bezoek aan het Dicasterie voor communicatie.

Zaterdagmiddag 22 oktober vond eindelijk het symposium plaats naar aanleiding van het boek van mgr. dr. Dick Schoon, oud-katholiek bisschop van Haarlem, "Een aartsbisschop aangeklaagd in Rome", verschenen in 2019. Het symposium moest in 2020 worden afgelast vanwege Covid. Onder flinke belangstelling kon het nu worden gehouden in de Hoofddorpse Joannes de Doperkerk, met na afloop pannenkoeken eten in het onder de kerk gelegen "Fundament".

Van zondag 6 t/m zaterdag 12 november vindt de landelijke Roepingenweek 2022 plaats. Binnen het bisdom Haarlem-Amsterdam wordt deze dit jaar ingevuld als Open Dagen Week: het Grootseminarie St. Willibrord in Heiloo opent deze week zijn deuren om jongeren te ontvangen die eens een kijkje willen nemen in de priesteropleiding en/of zich afvragen wat hun roeping is. Van harte welkom in Heiloo!

Op zaterdag 15 oktober was in de Vredeskerk (O.L. Vrouw, koning van de Vrede) in Amsterdam een bezinningsdag van Aanbidding Amsterdam met een gevarieerd programma en flinke deelname van gelovigen. Het was de feestdag van de H. Theresia van Avila en we stonden stil bij drie fundamentele punten van het geestelijk leven. Wat moet je doen om een geestelijk leven te leiden? En wanneer laster je de heilige Geest?

Op zaterdag 3 september hebben we het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatiusinstiuut geopend, het Hoger instituut voor godsdienstweteschappen, dat een theologieopleiding-op-maat aanbiedt.. Hoeveel nieuwe studenten zijn er? Dat is nog moeilijk te zeggen, omdat de aanmeldingen nog lopen. Aanmelden kan dus nog wel...

Op zaterdag 25 juni 2022 organiseert de theologische opleiding Bonifatiusinstituut een Open Dag voor belangstellenden op de leslocatie De Tiltenberg in Vogelenzang. Het is een mooie opleiding voor iedereen die meer van geloof en theologie wil weten. Je kunt het studieprogramma volgen op verschillende niveau's naar gelang je wil.

De Chrismamis was een prachtig feest. Wat was het mooi om zoveel priesters en diakens bijeen te zien en een kathedraal vol met gelovigen uit alle delen van ons bisdom, waaronder vormelingen en mensen die in de Paasnacht of in ieder geval binnenkort worden gedoopt.

Het is een jaar geleden dat ik in Amsterdam een bezoek heb gebracht aan Huub Oosterhuis. Het was een plezierige en hartelijke ontmoeting. Ik mocht hem een speciale attentie brengen: een brief van zijn oud-ordegenoot paus Franciscus.

Donderdagmiddag 25 november vond in het ontmoetingscentrum naast de Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht in Amsterdam de presentatie plaats van het boek "Wat maakt gelukkig?". Thomas van Aquino geeft het antwoord op die vraag, de vertaling en toelichting zijn van Niko Schonebaum.

Op woensdag 17 november bracht ik een bezoek aan de zusters Augustinessen van Heemstede, die naar Huize Sint Agnes in Egmond aan Zee zijn verhuisd. We vierden de Eucharistie en er was een ontmoeting, waarbij ik werd toegesproken door de oudste zuster van de Congregatie.

Aan de Nieuwegracht in Utrecht vond op 20 oktober aan het eind van de middag een feeestelijke bijeenkomst plaats: De Vrouwen van Bethanië tekenden een overeenkomst met de Stichting Universiteitsfonds om ten behoeve van de Theologische faculteit de instelling van een bijzondere leerstoel mogelijk te maken en een aantal verwante doelen te realiseren, met bijzondere aandacht voor vrouwen in theologie

Zaterdagochtend 28 augustus, feestdag van de heilige Augustinus, was ik op De Tiltenberg voor de opening van het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut, een theologieopleiding hoofdzakelijk op zaterdagen, maar ook een gemeenschap. Die band met elkaar is heel belangrijk.

De aanmelding voor het komende studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut is weer open. 28 augustus wordt dat nieuwe studiejaar geopend. Dan hoop ik er te zijn voor de Mis en colleges. Heb je belangstelling voor een studie theologie en wil je je geloof verdiepen? Dan is een studie (op zaterdagen) aan het Bonifatiusinstituut zeker iets om te overwegen.

De afgelopen week was ik op retraite in de Foyer de Charité, juist toen de watersnood in Limburg (en in Duitsland en België) begon. En de Foyer ligt maar een tweehonder meter (schat ik) van de Maas.... Het was trouwens toch al een gedenkwaardige retraite, omdat oorspronkelijk pater Gerard Wilkens S.J. die zou leiden. Maar die overleed afgelopen januari aan Corona...

Zaterdagmiddag 3 juli werd op De Tiltenberg het studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut afgesloten met de diploma-uitreiking. Twee studenten behaalden het Baccalaureaat in de Godsdienstwetenschappen van de Pauselijke Lateraanse Universiteit. De anderen behaalden het diploma van de basisopleiding (eerste twee jaar) in de major of minor vorm.

Zaterdag 19 juni was de open dag van het Sint Bonifatiusinstituut voor mensen die nader kennis willen maken met dit studie- en vormingsprogramma. Tijdens de Eucharistieviering aan het begin van de studiedag heb ik aan twee kandidaten voor het permanent diaconaat de 'Admissio' mogen verlenen. Een mooi gebeuren waarover ik graag iets meer vertel.

Deze week was ik twee dagen in Rome voor besprekingen over de toepassing van de nieuwe Vaticaanse regels voor theologische opleidingen van seminaries die met een universiteit zijn verbonden. Dat geldt voor de seminaries van het bisdom Roermond (Rolduc) en van ons bisdom (Willibrordseminarie, Heiloo). We hadden ook het geluk paus Franciscus te kunnen ontmoeten.

Woensdag 24 maart is vicaris Gerard Bruggink gepromoveerd tot doctor in de theologie op een proefschrift over de primaatsdoctrine van paus Innocentius III (1198-1216). Misschien lijkt dat niet zo op het eerste gezicht, maar het is een actueel onderwerp.

Zondag 21 maart was ik in Uitgeest om tijdens de Eucharistieviering een buitengewoon bedienaar aan te stellen die helpt met het brengen van de heilige communie aan de zieken en in de kerk communie uitreikt. Het bisdom biedt een cursus aan die kandidaten in overleg met hun pastoor kunnen volgen.

Op woensdagavond was ik bij de ontmoeting van de kandidaten voor het permanent diaconaat in ons bisdom, die vanwege de pandemie nog digitaal was. Na het samen bidden van de Vespers heb ik deze inleiding gehouden over de roeping en vorming tot het diaconaat, waarna we met elkaar hebben gesproken en ieder een getuigenis van zijn eigen roeping gaf. Rector Luc Georges is vice-rector geworden van de opleiding en zal daar samen met vicaris Bruggink verantwoordelijk voor zijn.

Ruim een jaar geleden promoveerde de deken van Hoorn, Samuel Marcantognini, in de Theologie met als specialisatie liturgische pastoraal. Nu is de handelseditie van zijn proefschrift verschenen, dat de liturgische ontwikkelingen in Nederland bespreekt en evalueert, die na het tweede Vaticaans concilie (1962-1965) hebben plaats gevonden. Allerlei nieuwe liturgische creaties, waaronder eucharistische gebeden, vaak "tafelgebed" genoemd, vonden hun weg. Wat voor theologie en liturgische en pastorale visie zat daarachter?

Helaas zijn er maar weinig mensen die dit kunnen zien, maar De Tiltenberg ligt er prachtig bij in de sneeuw. Onze bisdommedewerkers werken zoveel mogelijk thuis en ook het Sint Bonifatiusinstituut houdt de colleges digitaal. Bij het zien van deze foto's groeit er misschien wel een stil verlangen, maar helaas, Corona is nog niet vertrokken...

Gisterenavond bereikte mij het bericht dat pater dr. Haye van der Meer s.j. op 5 januari ’s middags is overleden, op 94-jarige leeftijd. Hij was de eerste rector van het Grootseminarie Rolduc en doceerde later Moraaltheologie onder meer aan het Sint Bonifatiusinstituut van ons bisdom. Zaterdag 9 januari zal om 9.00 uur in de kathedraal een heilige Mis worden opgedragen voor pater Van der Meer, die ook via Kathedraal TV te volgen zal zijn. Het is de heilige Mis aan het begin van de digitale studiedag van het Sint Bonifatiusinstituut waar pater van der Meer vele jaren als docent aan was verbonden. Concelebratie is in beperkte mate mogelijk.

Uitgeverij Sjibbolet heeft een onuitgegeven tekst van Titus Brandsma over Maria het licht doen zien. Het is een prachtige, diepzinnige beschouwing, ingeleid door dr. Inigo Bocken. Brandsma werd door paus Johannes Paulus II in 1985 zalig verklaard en onlangs, op 26 november, is een wonder erkend dat op zijn voorspraak had plaats gevonden. Daarmee ligt de weg open naar de heiligverklaring.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Zaterdag 5 september werd het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut geopend met de Eucharistieviering in de kapel van de Tiltenberg, door de helft van de studenten gevolgd in de aula. Want de studenten komen wel weer fysiek bij elkaar maar met toepassing van alle Corona-maatregelen.En er is een nieuwe spirituaal begonnen.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Beschrijving van de levensloop van Mgr. Hendriks.

Het Sint Bonifatiusinstituut is een Hoger instituut voor Godsdienstwetenschappen, verbonden met de Pauselijke Lateraanse Universiteit. Het biedt een theologische opleiding aan, voornamelijk op zaterdagen, in minor en major vorm.

Op het hoogfeest van de Openbaring des Heren (Drie Koningen) was ik in de Matteüsparochie in de Sint Martinuskerk in Zwaag waar een feestelijke Eucharistieviering voor heel de parochie was met na afloop een nieuwjaarsreceptie voor de parochianen. De preek ging over de antwoorden die Google niet geeft.

Donderdag 19 december hebben we met een maaltijd gevierd dat pastoor Samuele Marcantognini summa cum laude is gepromoveerd tot doctor in de gewijde theologie met specialisatie in de liturgische pastoraal. Bovendien heeft het Instituut voor Liturgische Pastoraal in Padua zijn proefschrift uitgekozen voor publicatie in de reeks van dat instituut.

Pastoor Samuel Marcantognini is pastoor van de Matteüsparochie van Hoorn en administrator van Westfriesland Zuid Oost. Daarnaast doceert hij aan het seminarie en hij is lid van de priesterraad. Toch heeft hij tijd gevonden om een licentiaat te behalen en nu bovendien te promoveren tot doctor in de Theologie met specialisatie in de liturgische pastoraal.

Wanneer is iemand geschikt voor het seminarie? Welke moeilijkheden komt de opleiding tegen waar het om de vorming tot het celibaat betreft? Wat is belangrijk voor een goede beleving van het celibaat? Dat zijn vragen die aan de orde komen in de onderstaande lezing die ik op 9 oktober 2019 heb gehouden op de stavenconferentie van de Nederlandse priesteropleidingen in het Redemptoris Mater seminarie te Nieuwe Niedorp.

Zaterdagochtend 31 augustus was ik op De Tiltenberg voor de opening van het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut. Vijftien studenten begonnen aan de studie godsdienstwetenschappen en de uitval in de hogere jaren was minder hoog dan andere jaren.

In het bisdom Haarlem-Amsterdam zijn we bezig met het opzetten van een Missionary School. Jongeren krijgen daar een training in leiderschap, in geloof en het opzetten van missionaire projecten voor jongeren. Stage in parochies hoort daarbij. Hoe ziet het programma eruit en hoe kunnen jongeren zich aanmelden?

Vandaag, op 2 augustus 2018, is bekend gemaakt dat paus Franciscus een gewijzigde tekst van nummer 2267 van de Catechismus van de Katholieke Kerk heeft goedgekeurd waarin de doodstraf ‘ontoelaatbaar’ wordt genoemd.

Zaterdag 21 april is bekend gemaakt dat paus Franciscus vijf nieuwe consultoren heeft benoemd voor de Congregatie voor de Geloofsleer. Drie van hen zijn vrouwen. Eén van hen, Linda Ghisoni, werd in november benoemd in de staf van het nieuwe Dicasterie voor de leken, het gezin en het leven.

Dinsdag 10 april zal pastoor George Paimpillil aan de Tilburgse universiteit promoveren in de theologie op een proefschrift over liturgie en inculturatie. De dag ervoor mocht ik hem ontvangen samen met de bekende Indiase liturgist mgr. dr. Antony Nariculam, die pastoor George mede begeleidde bij de totstandkoming van de dissertatie.

Op 21 maart vond 's avonds in de Utrechtse vestiging van de Tilburg School of Theology het openbaar examen plaats waarin past. Ignas Tilma het licentiaat behaalde. Hij kreeg veel lof voor zijn werk over Paulus' 1 Korintenbrief en slaagde "cum laude".  

Op het hoogfeest van Sint Willibrord, 7 november, vond in het grootseminarie Rolduc in Kerkrade, een theologisch symposium plaats voor alle theologiestudenten aan katholieke dagopleidingen. Bijna alle priesterstudenten waren er aanwezig. Nuntius Aldo Cavalli was er voor de heilige Mis.

Op zaterdag 2 september werd het nieuwe studiejaar geopend van het Sint Bonifatiusinstituut dat een interessante mogelijkheid biedt om theologie te studeren in beperkte deeltijd, waardoor het mogelijk is deze studie naast een baan te doen. Tijdens de Openingsmis mocht ik ook de nieuwe spirituaals voorstellen: de priesters Bernard Zweers en Anton Overmars.

Naar aanleiding van de 500^e gedenkdag van het begin van de Reformatie, bezocht ik de afgelopen week verschillende plaatsen die in het leven van Maarten Luther een grote rol speelden. Het rondsturen van 95 thesen over de aflaten door Luther in het jaar 1517, wordt gewoonlijk gezien als het startpunt van de hervorming.

Zaterdag 24 juni namen studenten van het Sint Bonifatius-instituut afscheid van spirituaal pater Bart Beckers s.J. die in Australië aan zijn tertiaat gaat beginnen, een jaar van vooral geestelijke verdieping dat in de sociëteit van Jezus (Jezuïeten) is voorzien. De spirituaal neemt een belangrijke plaats in de opleiding in.

Op zaterdag 20 mei hield het Sint Bonifatiusinstituut in Vogelenzang (Tiltenberg) een open dag voor mensen die kennis willen maken met de theologische opleiding die daar geboden wordt. Ruim twintig geïnteresseerden waren gekomen om deze deeltijdstudie te proeven.

Donderdagavond 18 mei is Frans Geels plotseling overleden. Jarenlang was hij als supervisor en docent aan het grootseminarie en het Sint Bonifatius-instituut van het bisdom Haarlem-Amsterdam verbonden.

In het protestantse kerkje van Nieuwveen werd op woensdag 26 april een oecumenisch symposium gehouden, georganiseerd vanuit de Protestantse kerk (PKN) en de Rooms Katholieke Clara Franciscus Federatie, de samenwerkende parochies van de regio. Ds. Arjan Plaisier en ik hebben een inleiding gegeven over de de kracht en de pijn van de oecumene. Die pijn was inderdaad voelbaar.

Op Paaszondag bereikte de emeritus-paus Benedictus XVI (Jozef Ratzinger) de leeftijd van 90 jaar. Van harte wil ik hem daarmee feliciteren en God danken voor alles wat hij voor Christus en de kerk heeft gedaan!

Een aantal interessante wetenschappers kwam samen voor een symposium in het Missionair Centrum in Heiloo waar het seminarie is gevestigd. Het onderwerp? Maria in de theologie van de Oosterse Kerken. Daarbij bleek dat ‘gevoelige’ thema’s als Maria als nieuwe Eva, Middelares en Voorspreekster in de Oosterse kerken goed aanvaard zijn. Wie spraken er?

Op vrijdag 3 maart was ik aanwezig bij de ‘Festakt’ voor de officiaal van het aartsbisdom Keulen, die 65 jaar werd. Bij deze gelegenheid werd te zijner ere een ‘Festschrift’ (een boek met wetenschappelijke artikelen over theologie en canoniek recht) gepresenteerd, waaraan ik een bijdrage heb gegeven.

Tijdens een tweedaags congres in Utrecht over "Orthodoxie versus Fundamentalisme" werdhet boekje "Geïnspireerde lessen. Vakspecifieke werkvormen voor onderwijs in godsdienst en levensbeschouwing" gepresenteerd. Het biedt werkvormen om leerlingen van diverse religieuze achtergrond of geen religieuze achtergrond met elkaar in dialoog te brengen over de diepere (ook godsdiensitge) waarden van het leven.

Al was het Sinterklaasavond, in het seminarie in Heiloo ging de Willibrorddag - altijd op de eerste maandag van de maand - gewoon door. En terecht: want er waren surprises en mooie cadeau's en een aanstelling tot acoliet...

Paus Franciscus heeft in antwoord op een vraag over de mogelijkheid van vrouwelijke diakens gesproken. Het gebeurde tijdens een ontmoe­ting met hogere oversten en de vraag en het antwoord waren spontaan en informeel. De paus ging er uitgebreid op in ook omdat die vraag hem ooit nogal geïnteres­seerd had. Heeft de paus werkelijk een opening gegeven naar het vrouwelijk diakonaat?

Wanneer is iets een geloofswaarheid, wanneer is een kerkelijke uitspraak 'onfeilbaar'? Toen in 1998 de Apostolische Brief "Ad tuendam fidem" verscheen, meenden velen dat het terrein van onfeilbare uitspraken werd uitgebreid. Zo bestaan er nogal eens misverstanden over onfeilbaarheid en de geloofswaarheden.

Donderdag 28 april 2016 overleed mgr. prof. dr. Stefaan van Calster plotseling terwijl hij in Polen was voor de redactievergadering van Communio, een theologisch tijdschrift dat ook in een Nederlandse editie verschijnt waarvan hij hoofdredacteur was. Vlak voor hij naar Polen vertrok gaf hij zijn laatste colleges pastoraal­theologie aan het Sint Bonifatius­instituut op De Tiltenberg in Vogelenzang, waar ik nog met hem heb gesproken.

Op zaterdag 19 februari mocht ik op De Tiltenberg tijdens een studiedag van het Sint Bonifatiusinstituut de diploma's uitreiken. Het ging om het baccalaureaat in de Theologie aan vijf kandidaten en het Baccalaureaat in de Godsdienstwetenschappen aan vier studenten. Daarnaast ontvingen anderen het diploma voor de basisvorming.

Zaterdag 5 maart 2016 vindt voor de tweede keer het opGROEI­sym­posium rondom relaties en seksualiteit plaats met als titel Prachtig en Krachtig. Onder­werp deze keer is ‘Als krachtige ouders een prachtige bood­schap brengen’. Ik hoop een gedeelte van het middagprogramma mee te kunnen maken.

Donderdag 7 januari was ik op bezoek in het Redemptoris Mater-seminarie in Nieuwe Niedorp waar de priester­studenten bezig zijn met de voor­bereidingen van de examens in filosofie en theologie, die in deze maand worden afgenomen. Samen vierden we de heilige Eucharistie en ik kon ook enkele verbouwingen en aanpassingen in het seminarie bekijken die dankzij een milde geefster mogelijk waren geworden.

Het is een soort mini College Tour op de vroege vrijdagochtend van 9 oktober. Bisschop Jan Liesen van Breda beantwoordt de vragen van 5 VWO-leerlingen van het Cambreur College in Dongen onder leiding van hun docent levensbeschouwing Peter Kuipers. De twee ontmoetingen vinden plaats als onderdeel van een lessenreeks over het thema ‘Secularisatie en Geloof’ en in het kader van de Week van het katholiek onderwijs (meer info: www.nksr.nl) .

Op zaterdag 29 augustus werd op De Tiltenberg het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatiusinstituut geopend.Ik zag een mooie groep eerstejaars (ik heb ze niet precies geteld) met de eerste colleges beginnen, waaronder ook steeds meer jongeren en jonge vrouwelijke religieuzen in vorming. Zelf heb ik ook college gegeven aan de tweedejaars. Maar voordat het zover was, werd de dag natuurlijk eerst begonnen met gebed: het kerkelijk morgengebed en de heilige Mis. In de Mis heb ik onderstaande homilie gehouden.

De folder met het jaarprogramma 2015-2016 van cursussen, studiedagen en impulsdagen voor het bisdom Haarlem-Amsterdam is verschenen, met een rijk aanbod, natuurlijk ook afgestemd op het ‘Jaar van de Barmhartigheid’. Een aantal dingen valt op.

De Italiaanse theoloog mgr. Inos Biffi heeft me bij een bezoek aan Italië onlangs een fraaie antieke kelk en enkele borstkruisen geschonken. De borstkruisen zijn bedoeld om aan enkele bisschoppen door te geven. De kelk is opnieuw gewijd en wordt intussen al regelmatig gebruikt in de kapel van het bisdom.

Op zaterdag 21 maart heeft paus Franciscus aartsbisschop Aldo Cavalli tot Apostolisch Nuntius in Nederland benmoemd. Mgr. Cavalli was Nuntius in Malta en Libië, waar hij sinds de eerste helft van 2013 als pauselijk vertegenwoordiger werkzaam is geweest. Aartsbisschop Cavalli volgt in Nederland mgr. André Dupuy op, die de 75jarige leeftijd heeft bereikt.

Op zaterdag 18 april 2015 is er op De Tiltenberg in Vogelenzang een open dag waarop je kunt kennismaken met het Bonifatius instituut. Een dagdeel of een hele dag kennismaken met studenten en docenten op een plek waar geloof en studie hand in hand gaan. Je bent van harte welkom op deze open dag!

Op zaterdag 17 januari werd de impulsdag geloofsopbouw gehouden in het diocesaan heiligdom in Heiloo onder het thema Jong en oud met elkaar verbinden. Hoe zou dat kunnen in onze geloofsgemeenschap?

Woensdagmorgen 12 november werd drs. Jos Hilgersom in Voorhout begraven. Hij was priester van het bisdom Rotterdam en voormalig leraar klassieke talen aan het klein-seminarie Leeuwenhorst. Daar heb ik hem leren kennen.

Bij de Valkhof pers in Nijmegen is deze week een nieuwe publicatie verschenen in de “Annalen van het Thijmgenootschap”, onder redactie van Frank Bosman en Harm Goris, getiteld: “Verdeelde wijsheid. Tussen Kerk en academische theologie”. In het boek wordt vanuit verschillende invalshoeken aandacht besteed aan de verhouding van Kerk, academische theologie en maatschappij.

Op zaterdag 25 oktober was ik op De Tiltenberg om colleges te geven aan het Sint Bonifatius-instituut. Het was leuk om er weer veel bekenden te ontmoeten. Ook dit jaar zijn er weer heel wat mensen naar De Tiltenberg gekomen om aan dit instituut theologie te studeren. Maar het is veel meer dat een studie...

Bijna honderd mensen kwamen op zaterdag 27 september in Hilversum bij elkaar voor het Opgroei­symposium over seksua­liteit als opgave. Vooral verloofden en ouders van jonge gezinnen waren gekomen voor de lezingen van een drietal hoofd­sprekers en voor een viertal mini-lezingen. Meest opvallende spreker was de SGP voorman Kees van der Staaij. Ik bezocht de dag op het einde en maakte de vespers mee.

Op de feestdag van de heilige Liduina, 14 juni, werden in de Haarlemse kathedraal door mgr. J. Punt, bisschop van Haarlem-Amsterdam, twee nieuwe priesters gewijd. Het zijn Mario Agius en Johannes van Voorst tot Voorst.

Op 16 januari zijn de medewerkers van de Dienst Caritas en de leden van de Diocesane Commissie Caritas samen met mij op bezoek geweest bij vershcillende projecten in Amsterdam. Zelf kon ik door omstandigheden helaas alleen het middag-programma meemaken: het bezoek aan het Jeanette Noelhuis van de Catholic Worker beweging, dat we hebben geholpen om het middengedeelte van de zes appartementen te kopen waar het huis gevestigd is.

Maandag 6 januari bezocht ik twee locaties van de ViVa! Zorggroep in Beverwijk, die druk aan het verbouwen is aan zorg­centrum Lommerlust, dinsdag 7 januari was ik bij de nieuwjaarsbijeenkomst van hogeschool iPabo in Amsterdam, waar dr. Monique Leygraaf een afscheids­college gaf (zonder daar overigens echt weg te gaan). De gemeen­schappelijke noemer was duidelijk: zorg en inzet voor sociale recht­vaardig­heid, juist in deze tijd...

Het Thijmgenootschap is een vereniging voor wetenschap en levensbeschouwing, die vanuit christelijk perspectief wil reflecteren op cultuur en samenleving. Één van de afdelingen van dit genootschap is die van de katholieke theologie en die kwam op vrijdag 20 december in ’s-Hertogenbosch bijeen rond het thema: “Kerkelijke en publieke theologie: een gezamenlijke opdracht”.

Onder de titel "Protestantser dan de paus" werd op 2 november 2013 in de Jaarbeurs te Utrecht tijdens het beursevenement Leven & Geloven een forumgesprek gehouden onder leiding van Leo Fijen (RKK) waaraan Prof.dr. Herman Selderhuis (hoogleraar Theol.Universiteit Christelijke Gereformeerde Kerk), Mw. ds. Arenda Haasnoot (predikante en oud praeses synode PKN) en ik hebben deelgenomen.

Zaterdag 31 augustus mocht ik het nieuwe studiejaar van het Sint Bonifatius-instituut openen met de Lauden en de Eucharistie. Twintig nieuwe studenten begonnen aan de theologie-opleiding, die voornamelijk op zaterdagen plaatsvindt. Tijdens de eucharistieviering hield ik de volgende homilie.

Aan het einde van dit academisch jaar heeft pastoor dr. A.J.M. Hendriks, ere-kannunik van het bisdom, afscheid genomen als docent van het groot-seminarie op De Tiltenberg. Hij heeft deze taak bijna vijftien jaar vervuld. Het afscheid vond plaats in de seminarie­gemeen­schap bij de slot-barbecue op De Tiltenberg en op vrijdag­avond 5 juli werd hem nog een etentje aangeboden met de seminarie-rectoren en de studie­prefect van de opleiding en zijn naaste collega in de pastoraal­theologie.

Onlangs is pastoor Samuel Marcantognini van de Alkmaarse Maria-parochie afgestudeerd aan het Instituut voor Liturgische Pastoraal ‘Abbazia di S. Giustina’ te Padua in Italië, dat geïncorporeerd is in de faculteit voor gewijde Theologie van het Pauselijk Atheneum ‘Sant’ Anselmo’ in Rome.

Zaterdag 4 mei was de open dag van het Sint Bonifatius-instituut van de Tiltenberg waar je een theologie-opleiding kunt volgen op zaterdagen. Eén van de mooie dingen van deze officieel door Rome erkende opleiding is dat je de opleiding in verschillende vormen kunt doen: de eerste twee jaar is het een basiscursus waarvoor een apart diploma wordt afgegeven.

Op vrijdag 1 maart, eerste vrijdag en de dag nadat Benedictus XVI afstand deed, hebben we in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem een pontificale heilige Mis gevierd om dank te zeggen voor het pontificaat van paus Benedictus XVI en Gods zegen te vragen over het komend conclaaf. Mgr. J. Punt, die weer terug is van zijn bezinningsperiode in Zuid-Spanje, was hoofdcelebrant.

Zojuist hebben we tot onze grote verrassing het besluit van paus Benedictus XVI vernomen om op 28 februari a.s. Terug te treden om gezondheidsredenen. Dit is een besluit dat sinds het aftreden van de kluizenaar-paus Coelestinus V geen precedent meer heeft gekend.

Op de Tiltenberg, het grootseminarie in Vogelenzang, vond maandagavond 4 januari de aanstelling tot lector plaats van Andrea Geria en Mario Agius, beiden seminaristen van het Redemptoris Mater-seminarie. Op deze Willibrorddag - zoals de eerste maandag van de maand daar wordt genoemd - had tevoren de jaarlijkse St. Thomas van Aquino-lezing plaatsgevonden door prof. dr. Herwi Rikhof, in aanwezigheid van onder meer mgr. dr. G. de Korte, mgr. mr. T. Hoogenboom en de decaan van de Faculteit voor Katholieke Theologie (FKT), prof. dr. P. Jonkers.

Zaterdag 19 januari mocht ik een deel van de impulsdag Geloofsopbouw meemaken in Heiloo, georganiseerd door de gelijknamige dienst van ons bisdom. Uit allerlei parochies van ons bisdom waren mensen gekomen, zo'n 75 bij elkaar, die zich met geloofsopbouw bezig houden.

De afgelopen week stond mede in het teken van 'afscheid nemen'. Op De Tiltenberg nam drs. Ben Hartmann zaterdag afscheid als vice-directeur en studieleider van het Sint Bonifatius-instituut. Hij kreeg een fraaie ikoon van Sint Bonifatius overhandigd en namens het bisdom krijgt hij nog een reliek van de Martelaren van Goccum, over wie hij een proefschrift schrijft.

Op 5 en 6 november vond op De Tiltenberg een tweedaagse conferentie over liturgie en gewijde ruimte plaats, in de Engelse taal: "Liturgy and sacred space. Architecture for Divine Worship in the 21st Century". Verschillende bekende sprekers waren aanwezig om het thema toe te lichten - voor een belangrijk deel zijn zij als docent verbonden aan de Master-studie "Architectuur, gewijde kunst en liturgie" van de Europese universiteit in Rome. Een van die docenten is Moeder Anima Christi, die tijdens de conferentie over "the language of beauty" sprak.