Zoeken

Vorige maand kreeg ik een bijzonder en werkelijk monumentaal boek cadeau: "Jacob Ydema. Life and work". Het werk met een voorwoord van de bekende hoogleraar, prof. Sible de Blaauw, toont en bespreekt het totale oeuvre van een veelzijdig kunstenaar.

Op het feest van Christus Koning wordt in alle bisdommen de Jongerendag gevierd. Dit jaar waren we daarvoor in Heemskerk. In de Mis die in de Mariakerk werd gevierd, stonden we stil bij het evangelie over schapen en bokken (Mt. 25, 31-46). Wanneer ben je een bok, wanneer een schaap?

Zondagavond 15 oktober was ik bij de vrouwengroep van de kathedraal voor ontmoeting en een lezing over de visie van de H. paus Johannes Paulus II op de vrouw in de kerk. Het was een heel geschikte dag daarvoor, want 15 oktober is de feestdag van de heilige kerklerares en kloosterhervormster Teresa van Avila.

Zondag 18 juni vierden we in Alkmaar de herdenking van de Franciscanen en "wereldheren" die in 1572 en 1573 zijn vermoord uit haat tegen het katholieke geloof. Een dag om extra te bidden om vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid, de vier V's die burgemeester Anja Schouten in haar toespraak noemde.

Maandag 30 januari vond in de kanselarij van de Constantijnse Orde (officieel: Heilige militaire Constantijnse Orde van Sint Joris) een bijeenkomst plaats waarin mijn benoeming tot ridder grootkruis van deze Orde en prior voor Nederland werd bekend gemaakt.

Op oudejaarsavond heb ik de Eucharistie gevierd in de kathedraal tot intentie van de overleden paus Benedictus XVI. Op nieuwjaarsdag vierde ik de Mis in De Goorn, waarbij paus Benedictus eveneens werd herdacht. Hieronder vindt U de woorden die gesproken zijn in De Goorn. Na de viering in De Goorn, koffie drinken met de parochianen en een gesprek met de priesters van de regio, zijn we naar Nibbixwoud gegaan, want daar is een een bijzondere kersttentoonstelling te zien.

De vierde dag eindigde met een ontmoeting in het College van Santa Maria dell'Anima in de kerk waarvan paus Adrianus VI begraven ligt. Antoine Bodar woont in dit college. Het bezoek besloot een dag met bezoeken aan het Dicasterie voor de Geloofsleer, de Signatura Apostolica en het Dicasterie voor Cultuur en Opvoeding. Andere bisschoppen bezochten nog andere Dicasteries. Maar we kijken ook nog even terug op de middag van de dag ervoor: het bezoek aan het Dicasterie voor communicatie.

De tweede dag van het Ad Limina bezoek - dinsdag 8 november - werd de Mis gevierd in de Lateraanse basiliek. Nu was er nog minder tijd voor het ontbijt dan gisteren, want we moesten al zeer snel weer bij de Congregatie voor de Bisschoppen zijn en daarna bij de Pauselijke Commissie voor de bescherming van minderjarigen, het dicasterie voor de clerus, het dicasterie voor de wetsteksten en het Dicasterie voor de oosterse kerken. Een vol programma! De dag ervoor bezocht ik nog het vroegere Nederlands college.

Zaterdagmiddag 22 oktober vond eindelijk het symposium plaats naar aanleiding van het boek van mgr. dr. Dick Schoon, oud-katholiek bisschop van Haarlem, "Een aartsbisschop aangeklaagd in Rome", verschenen in 2019. Het symposium moest in 2020 worden afgelast vanwege Covid. Onder flinke belangstelling kon het nu worden gehouden in de Hoofddorpse Joannes de Doperkerk, met na afloop pannenkoeken eten in het onder de kerk gelegen "Fundament".

Vrijdagmiddag 21 oktober vond een bijzonder gebeuren plaats in de kathedraal: nieuwe kunstwerken van Jan Toorop en Gijs Frieling werden feestelijk in gebruik genomen. Drie grote motoren achter de restauratie van de kathedraal kregen hoge kerkelijke onderscheidingen. Burgemeester drs. Jos Wienen was bij dit feestelijk gebeuren aanwezig.

Deze zondag hoorden we Jezus de parabel vertellen van de onrechtvaardige rechter (Lc. 18,1-8). Jezus vertelt dit verhaal om aan te geven dat je het bidden niet moet opgeven. Dat valt niet mee als je er weinig voldoening aan beleeft of maar geen antwoord krijgt. Is het dan niet te begrijpen dat je het bidden maar opgeeft?

Gisteren kreeg ik bericht dat paus Franciscus me voor een tweede termijn tot lid (rechter) van de Hoogste Rechtbank van de Apostolische Signatuur heeft benoemd.

Maandag 3 oktober was de eerste Willibrordavond van het nieuwe studiejaar met de jonge priesters, een lezing over de martelaren van Alkmaar en een diner ter ere van twee supervrijwilligers.

God en ons dagelijks leven. Moet het geloof achter de voordeur blijven? Is het iets waarmee je anderen ‘niet moet lastig vallen’? Of zouden geloof en leven verbonden zijn, niet alleen in de zin van een ‘geheime inspiratie’ maar als een ‘levende presentie’? Naar aanleiding van het evangelie van deze zondag (Lc. 5, 1-11 had ik het hierover in de sint Jozefkerk van Bennebroek.

Aan de Nieuwegracht in Utrecht vond op 20 oktober aan het eind van de middag een feeestelijke bijeenkomst plaats: De Vrouwen van Bethanië tekenden een overeenkomst met de Stichting Universiteitsfonds om ten behoeve van de Theologische faculteit de instelling van een bijzondere leerstoel mogelijk te maken en een aantal verwante doelen te realiseren, met bijzondere aandacht voor vrouwen in theologie

Woensdagavond 6 oktober hebben we in de gezellige sfeer van een etentje afscheid genomen van diaken André Weijers en zijn echtgenote Anneke Weijers. De eerstgenoemde werkte als auditor en rechter van het Officialaat, de laatste als Controller. Beiden bekleedden belangrijke posities voor ons bisdom.

Op zondag 29 augustus was ik in de St. Agneskerk, waar de parochie is gevestigd voor gelovigen die de oude vorm van de Romeinse ritus zijn toegedaan. Priesters van de St. Petrusbroederschap leiden de parochie en pater Martin Kromann Knudsen is er de pastoor. Er waren dit jaar twee vormplechtigheden: vorige week was mgr. Jan van Burgsteden sss er geweest.

De afgelopen dagen bracht ik een bezoek aan de bedevaartplaats Pontmain, waar Maria eenmalig verscheen aan zes kinderen, elf dagen voor het einde van de Frans-Duitse oorlog, op 17 januari 1871. Maria had er een bemoedigende boodschap.

Het afgelopen weekend is de Britse prime minister Boris Johnson getrouwd in de Rooms Katholieke Westminster Cathedral. Van Johnson is bekend dat hij twee eerdere huwelijken achter de rug heeft. Hoe kon hij dan voor de katholieke kerk trouwen, die toch geen echtscheiding aanvaardt? Of kreeg hij soms een privilege wat aan anderen niet gegeven wordt?

Op woensdag 28 april heb ik in de Sint Bavo kathedraal de uitvaart gevierd voor mgr. Martin (Mattheus Johannes) de Groot, oud vicaris-generaal en oud-officiaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam, oud-vergader-voorzitter van de Beleids Commissie voor Communicatie en Media en in nog vele andere functies actief voor Kerk en maatschappij.

Op dinsdag 20 april overleed na een kort ziekbed mgr. drs. Martin de Groot, oud-vicaris-generaal en oud-officiaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam. In 1964 werd hij benoemd tot secretaris van het bisdom, dat luidde een leven in van vijftig jaar dienstbaarheid aan "de Haarlemse kerk", zoals hij zelf graag zei. En tot op heden heeft mgr. De Groot nog enkele taken voor het bisdom vervuld.

Bij de feestelijke hoogmis van Pasen zong een kwartet van het kathedrale koor en waren seminaristen aanwezig om te dienen. De overleden pastoor Piet Hoogenboom werd herdacht. De Mis met de fraaie zang is te zien en te beluisteren op kathedraal TV. Christus is verrezen! Maar maakt het nu echt uit of je gelooft dat dit werkelijk is gebeurd?

Zondag 14 februari was ik in de Vredeskerk in Amsterdam voor de Eucharistievierng en om na de Mis eventuele vragen te beantwoorden nu de in 2019 ontslagen pastoor Pierre Valkering afgelopen vrijdag uiteindelijk onder dwang en onder protest de ambtswoning heeft verlaten.

Door de beperkingen van deze tijd was het niet mogelijk de Willibrorddag op de "normale" manier door te laten gaan met gasten, de jonge priesters, de seminariegemeenschap en een bijzondere lezing. Het was zoals het in Corona-tijd kan, maar de aanstelling van Thomas Böttcher tot lector ging wel gewoon door.

Zondag 7 februari, vijfde zondag door het jaar, was ik op bezoek bij de Italiaanse gemeenschap in Amsterdam. Niet alleen de pandemie maar ook het weer - code rood - weerhield de mensen ervan om te komen, zodat we maar met een kleine groep van zeven gelovigen bijeen waren, maar waar twee of drie in Zijn Naam...

Op de vierde zondag van de Advent was ik in de Vredeskerk. Het is de zondag waarop we de boodschap van de engel aan Maria horen (Lc. 1, 26-38).Met maria die haar kind verwacht zien we uit naar het Kerstmis. Of wordt je hart misschien door andere dingen in beslag genomen?

Op het Hoogfeest van Christus Koning was ik in de Vredeskerk in Amsterdam voor de Eucharistieviering. Vóór Corona was deze Mis bedoeld als de feestelijke viering van 25 jaar El Shaddai. Dat is nu zaterdagmiddag gevierd, zondag was nu de Mis met de parochianen, althans de kleine groep die nu kon deelnemen. De woorden van de Mensenzoon, de grote Koning, in het evangelie van deze dag (Mt. 25, 31-46) klinken voor de bokken aan diens linkerhand nogal streng: "Gaat weg van mij...".

Paus Franciscus spreekt zich in de documentaire ‘Francesco’ uit over de wettelijke erkenning van homoseksuele verbintenissen. Daar lijkt hij vóór. Wat is dat nou? Heeft de kerk haar leer veranderd?

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Op zondag 6 spetember was ik voor de Mis in de Vredeskerk in Amsterdam (O.L. Vrouw, koningin van de vrede). Wat kunnen we doen als een ander kwaad doet of ons kwetst? Zwijgen is niet altijd het beste, maakte de eerste lezing uit de profeet Ezechiël duidelijk (Ez. 33,7-9). Ook het evangelie beveelt aan om te spreken (Mt. 18, 15-20). Dat is meestal niet gemakkelijk, want: hoe moet je dat doen? En hoe wordt het ontvangen?

Johannes Willibrordus Maria Hendriks wordt geboren te Leidschendam op 17 november 1954 in een katholieke familie als zoon van Wim en Nelly Hendriks-Van Heiningen. Zijn vader († 2013) is tuinder en veilingbestuurder. Hij volgt het klein-seminarie (later: diocesaan college) Leeuwenhorst te Noordwijkerhout, waaraan hij in 1973 eindexamen gymnasium α doet. Daarna studeert hij aan Katholieke Theologische Hogeschool te Amsterdam, waar hij de propedeuse doet, en aan het Groot-seminarie Rolduc te Kerkrade, waar hij zijn priesterlijke vorming voltooit. Aansluitend doet hij zijn pastorale jaar in de St. Petrusparochie te Leiden.

Beschrijving van de levensloop van Mgr. Hendriks.

Het Gastenhuis van het heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood staat bekend om zijn heerlijke Italiaanse keuken. Maar door het Coronavirus kunnen ook daar geen gasten worden ontvangen. De bedevaartplaats is nu met maaltijden voor thuis begonnen. Die maaltijden kunnen worden afgehaald of bezorgd... De actie spreekt aan en Monica en Andrea zijn weer volop aan het werk...

Minister Sander Dekker is opnieuw met plannen gekomen om invloed van religieuze gemeenschappen in het (semi)publieke domein te weren. Dit keer gaat het om ‘de beëindiging van de religieuze verbintenis’ waardoor de ene echtgenoot de andere in vrijheid belet. De burgerlijke rechter zou hier uitkomst moeten gaan bieden. Wat ik van dit plan vind?

Regelmatig komt het in reacties en discussie op Facebook naar voren: de plaats van vrouwen in de kerk. Kan de kerk daar niet iets in veranderen en vrouwen tenminste tot diaken wijden? Deze zomer zag lk wat dit betreft een interessante afbeelding in het museum van La Grande Chartreuse.

Vandaag, zaterdag 22 december 2018 om 12.00 uur, is in Rome bekend gemaakt dat Paus Franciscus mij heeft benoemd tot bisschop-coadjutor. Sinds december 2010 ben ik reeds hulpbisschop en vicaris-generaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Door deze benoeming heeft de paus mij recht van opvolging verleend.

Op de 31e zondag door het jaar was ik in de kathedraal voor de Eucharistieviering, die door de meisjes van het kathedraal werd gezongen, onder leiding van Sanne Nieuwenhuijsen, de magistra cantus met dr. Ton van Eck, titulair organist van de kathedraal, aan het orgel. Het evangelie was...

Voor een kort bezoek van nog geen dag was ik in Rome. Op de Pauselijke Lateraanse Universiteit had ik een goede ontmoeting met de nieuwe decaan en vice-decaan van de theologische faculteit waarmee ons seminarie en ons Hoger instituut voor Godsdienstwetenschappen verbonden zijn. Ook kocht ik er het nieuwe pauselijk jaarboek (Annuario Pontificio) dat vorige week is uitgekomen. Dat is interessant.

Woensdag 30 mei heb ik een lezing gehouden voor de medewerkers van het Officialaat (kerkelijke rechtbank) van de bisdommen Utrecht, Rotterdam, Breda, Groningen-Leeuwarden en ’s-Hertogenbosch over de hervorming van het huwelijksproces die paus Franciscus in 2015 is begonnen. De tekst ervan vindt U hier.

Op 31 mei viert de kerk het feest van het bezoek van Maria aan Elizabeth (Maria Visitatie). In het derde filmpje dat voor Katholiek leven met mij is opgenomen vertel ik over dit feest bij het Maria-altaar in de Kathedrale basiliek van Sint Bavo.

Maandag 14 mei waren de vaste medewerkers van het Officialaat (kerkelijke rechtbank) van het bisdom Haarlem-Amsterdam bijeen om een bijzonder jubileum te vieren: drs. Ad de Beer was vijftig jaar aan het Officialaat verbonden en bereikte de leeftijd van tachtig jaar.

Op het hoogfeest van de hemelvaart van de Heer heb ik de heilige Mis gevierd in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem. Kardinaal Simonis was erbij en Voce laetare uit Hilversum was het gastkoor. Hemelvaart is een dag van afscheid nemen. Toch hoeft dat niet treurig te zijn.

n verband met de zitting van de Apostolische Signatura was ik even in Rome. Het was maar kort maar het is altijd weer mooi om daar mensen te ontmoeten en ervaringen te horen vanuit de hele wereld. Wat is het toch goed en mooi dat we tot een wereldkerk mogen behoren!

Zondag 22 april bezocht ik de parochie van St. Thomas van Aquino in Amsterdam Zuid. Het is vanouds een Dominicaanse parochie, voortgekomen uit de Dominicaanse schuilkerken in de binnenstad en nog steeds is er een Dominicaan werkzaam, pater A. Niesen o.p. (* 1933).We vierden er Roepingenzondag, de zondag van de Goede Herder

29 november heb ik aan het begin van mijn eerste zitting ten overstaan van de prefect van de Apostolische Signatura, kardinaal Mamberti, de eed afgelegd waarmee ik het ambt van rechter heb opgenomen. Op de heen- en terugreis ontmoette ik KRO’s Leo Fijen die voor opnamen in Italië was geweest.

Op woensdag 21 juni vond in het parochiecentrum van de O.L. Vrouwekathedraal in Antwerpen een avond plaats over de reden en de achtergronden van het bestaan van canoniek (kerkelijk) recht, georganiseerd door de Vereniging van katholieke juristen van België en Pro Petri Sede. Waarom is er eigenlijk canoniek recht? Moet de kerk geen gemeenschap van liefde zijn in plaats van een kerk van regeltjes?

Op 14 juni, feestdag van de heilige Liduina was ik in Schiedam, waar de broederschap van Sint Liduina bijeen was om samen met parochianen en belangstellenden de vespers te bidden en naar een lezing te luisteren over deze heilige.

In de Eucharistieviering vormen de lezingen van de H.Schrift een wezenlijk onderdeel. Door de Schriftlezingen klinkt voor ons het Woord van God. De eerste christenen kwamen van meet af aan samen om te luisteren naar het Woord van de Heer.

Op woensdag 10 mei kwamen de medewerkers van het Officialaat van het bisdom Haarlem-Amsterdam bij elkaar voor een ontmoeting en om de belangrijke taak waar zij voor staan te bespreken. Paus Franciscus heeft veel nadruk gelegd op het belang van zo’n Officalaat dat kijkt naar de mogelijke nietigheid van zo’n huwelijk. De procedure geeft inzicht in de waarheid en werkt helend.

Op woensdag 22 maart was ik ’s avonds in de St. Dionysiusparochie in Heerhugowaard waar ik een lezing heb gehouden over het lijden, dat voor ons mensen ergens een ondoorgrondelijk mysterie blijft. Toch heb ik geprobeerd er iets over te zeggen.

Zondag 19 maart was ik in Hoogkarspel voor een bezoek aan de parochie en de viering van de Eucharistie. Het was een feestelijke viering met twee van de zeven (!) koren van de parochie: het Gemengd koor en het pas opgerichte kinderkoor de Kerkreigers. Burgemeester Michiel Pijl van de gemeente Drechterland woonde de H. Mis bij, evenals zijn voorganger Rob van der Riet, die actief vrijwilliger is in de parochie.

Het zal voor bijna iedereen wel duidelijk zijn dat het noodzakelijk is geworden parochies op te heffen of samen te voegen en bepaalde kerkgebouwen niet langer voor de eredienst te bestemmen. Dit is nodig geworden door de vergrijzing, het sterk terug gelopen aantal gelovigen dat aan de eredienst deelneemt en in samenhang daarmee de verminderde beschikbaarheid van financiële middelen. Toch is het van belang deze situatie niet slechts defensief te benaderen, als een “ krimpscenario” dat de Kerk steeds verder in een hoek drijft.

Zondag 18 december was ik op bezoek in de nieuwe Laurentiuskerk in Weesp, een kerk waar de parochianen blij mee zijn; van de oude katholieke kerk is zeer onlangs de toren gedeetelijk afgebrand. Weesp maakt samen met Muiden deel uit van de parochie Leven Water.

In Haarlem werden op 12 november aan het einde van het heilig jaar van de barmhartigheid twee transeünt diakens gewijd, wat wil zeggen dat zij bestemd zijn om later de priesterwijding te ontvangen: Anton Goos en Teun Warnaar.

Op zondag 16 oktober heb ik de zondagse Eucharistie gevierd met de parochianen van de Vier Evangelisten in de H. Pauluskerk in Amsterdam-Osdorp. Pastoor Dominiek Deraeve sdb en pastor Hans Visser ofm conv. concelebreerden samen met de twee Salesiaanse medebroeders van pater Dominiek. Na afloop had ik gelegenheid om de parochianen te ontmoeten en met hen te spreken

Zondag 28 augustus was ik in de parochie van het Nieuwe Verbond in Amsterdam nieuw-west. In de mooie kerk, ontworpen door prof. dr. Granpré Molière vierden we de heilige Eucharistie in concelbratie met de nieuwe regio-pastoor Dominiek Deraeve sdb en pastoor dr. Jacq Laurent, priester-assistent in de parochie.

Dinsdagavond 26 juli zijn de Wereldjongerendagen (WJD) in Krakau geopend met een indrukwekkende Mis. Voor mij persoonlijk ook wel heel bijzonder om kardinaal Stanisław Dziwisz dat te zien doen. Hij was de rechterhand van paus Johannes Paulus II, vanuit Krakau mee naar Rome gekomen toen Karol Józef Wojtyła paus werd in 1978.

Zaterdagavond werd een last-minute beroep op mij gedaan om het heilig vormsel toe te dienen aan tien jongeren uit de parochies van Amsterdam nieuw west in de parochiekerk van de H. Lucas aan de Osdorperban. Ik heb het met liefde en plezier gedaan, het was een mooie en goed voorbereide H. Eucharistieviering.

Het conferentiecentrum Emmaüs in Helvoirt was helemaal volgeboekt door de komst van zo’n tweehonderd deelnemers aan het gezinsweekend voor katholieke gezinnen: ouders en kinderen zijn er vanaf vrijdagavond 10 tot zondag 12 juni bezig met verdieping, ontmoeting en verschillende vieringen.

Op zondag 8 mei was ik voor de viering van de heilige Eucharistie in de H. Maria Magdalena parochie in Wormer. Het was een feestelijke viering met zang van "All Ages", een koor dat goed zingt en vooral nieuwere liederen zingt. Diaken Hans Bruin assisteerde. Veel parochianen heb ik daarna kunnen ontmoeten bij het koffie drinken, al moesten sommigen op deze dag natuurlijk wat sneller weg omdat het ook Moederdag is.

Het kerkelijk wetboek stelt dat wie uit schuldige nalatigheid op onwettige wijze een handeling van kerkelijke macht of bediening of taak stelt of nalaat met schade voor een ander, moet worden gestraft. Wie misbruik maakt van een taak of kerkelijke macht, moet eveneens worden gestraft naar gelang de ernst van zijn handelen of nalaten. Dat geldt voor ieder die kerkelijke verantwoordelijkheid draagt, ook voor een diocesane bisschop.

Wanneer een priester, diaken of kerkelijk medewerker wordt beschuldigd van seksueel misbruik of van een ander misdrijf (delict) en die beschuldiging tenminste schijn van waarheid, enige waarschijnlijkheid (“saltem veri similem”) bezit, moeten soms in een vroeg stadium bepaalde maatregelen worden genomen om herhaling of voortzetting van de ernstige, strafbare feiten te voorkomen. Deze maatregelen kunnen worden genomen als voorzorgsmaatregelen in het kader van een kerkelijk strafproces (c. 1722)

Eerder dan in sommige andere landen waar het onderhoud van de kerken met publiek geld wordt gefinancierd, komen kerken in Nederland voor de noodzaak te staan hun gebouwen te onttrekken aan de eredienst en ze te vervreemden. Het zal in de meeste gevallen voor de eigenaar niet mogelijk zijn het gebouw af te breken, omdat de burgerlijke overheid de vergunning daartoe niet verleent. Dit stelt parochies en gemeenten nogal eens voor bijzondere moeilijkheden: het is niet gemakkelijk een goede herbestemming voor kerkgebouwen te vinden.

Op maandag 18 april werd in het Haarlemse bisschopshuis in kleine kring afscheid genomen van mr. drs. Th. E.M. (Dick) Wijte als waarnemend voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. Hij had deze functie sinds mei 2008 vervuld. Bij deze gelegenheid kreeg de heer Wijte als dank voor zijn vele verdiensten voor het onderwijs de Bavopenning uitgereikt. Daarbij heb ik gesproken over het belang van confessioneel onderwijs in deze tijd.

In de Sint Paulus buiten de muren staat het mozaiek-portret van paus Franciscus in de schijnwerpers. Maar niet alleen daar staat hij in de focus van de belangstelling. Ook de inleiding van de kersverse aartsbisschop van Bologna, Matteo Zuppi, ging tijdens de bijeenkomst van Sant'Egidio over de inspiratie van paus Franciscus: de Kerk als Moeder.

Op 22 januari was er een inspiratiedag voor alle pastorale krachten in het kader van het jaar van barmhartigheid in het diocesaan centrum bij O.L. Vrouw ter Nood in Heiloo. De ruim vijftig deelnemers maakten een programma mee waarin plaats was voor het vieren van de Eucharistie, ontmoeting met elkaar, uitwisseling en een getuigenis van een echtpaar dat de bisschoppensynode over het gezin had meegemaakt en van twee broeders van een nieuwe gemeenschap die in het centrum van Brusselwerkzaam zijn.

In het kader van het heilig Jaar van de Barmhartigheid plaatsen we hier de tekst van Laat je verzoenen! met overwegingen over verzoening en vergeving. Het boek is te verkrijgen bij uitgeverij Colomba in Oegstgeest.

Op tweede kerstdag viert de Kerk vanouds het feest van de heilige Stefanus, diaken en eerste martelaar. In zijn moedig getuigenis (de letterlijke betekenis van het Griekse woord marturion waar ons woord martelaar van komt) wordt duidelijk dat christen-zijn ook offers vraagt

Zondag 18 oktober is het Josephhuis geopend, een katholieke jongeren­gemeen­schap, gehuisvest in het grote pastorie­gebouw naast de St. Josephkerk in de Jansstraat in Haarlem. Na een feestelijke H. Mis, opgeluisterd door de Living Tree band van Life Teen, werd het gebouw ingezegend in aanwezigheid van de nieuwe bewoners. Ook bestond het tiener­project Life Teen tien jaar en eerde de parochie haar vrijwilligers.

Paus Franciscus heeft de nietig­ver­klarings­procedure voor huwelijken sterk vereen­voudigd. Op de website van het katholiek nieuwsblad heb ik een eerste reactie gegeven op de nieuwe bepalingen die in twee motu proprio's zijn vervat, waarmee de paus een aantal canones van het wetboek voor de Latijnse Kerk en de codex voor de katholieke oosterse kerken wijzigt. De nieuwe bepalingen worden van kracht op 8 december, begin van het heilig jaar van de barmhartigheid.

Op het feest van de H. Antonius van Padua kwam Het Heilig Kerstmisgilde voor haar zomerbijeenkomst naar de Groenmarktkerk in Haarlem die aan Antonius is toegewijd. Daar mocht ik met hen de H. Mis vieren, waarbij ik onderstaande preek heb gehouden. Dit vele eeuwenoude Gilde toegewijd aan het Kerstgeheim en de Caritas, telt tweemaal 27 gildebroeders en -zusters, gelijkelijk verdeeld over mannen en vrouwen.

Het overkomt iedere mens: lijden behoort bij het leven en soms wordt het leven overheerst door dat lijden. Het is een grote beproeving, ook van het geloof van mensen. In het programma “Adieu God?” is regelmatig te horen dat mensen zijn “afgehaakt”, kerk en geloof vaarwel hebben gezegd omdat zij niet kunnen geloven dat er een (goede) God bestaat terwijl er zoveel lijden is. Sommigen van de mensen die daar werden geïnterviewd hadden zelf iets meegemaakt dat zij onbegrijpelijk vonden en onverteerbaar: waarom was hun dit overkomen als er een God bestaat?

Eén van de nieuwe kardinalen is de prefect van de Apostolische Signatura, kardinaal Dominique Mamberti. Hij leidt sinds kort dit ‘Hooggerechtshof’ van de katholieke kerk, dat toezicht houdt op de lagere rechtbanken en beroepszaken beoordeelt die ingesteld zijn tegen beleidsbeslissingen. Hij is de opvolger van de Amerikaanse kardinaal Raymond Burke.

Op donderdag 15 januari hield het dekenaat Haarlem-Amsterdam een nieuwjaarsreceptie in Heemskerk in de Esplanadezaal van de Mariakerk, waar deken Ton Cassee woont. Diezelfde avond vond een bijeenkomst plaats bij gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Regionaal Diaconaal Centrum IJmond-Noord, waar ik de lezing heb gehouden die hieronder is weergegeven.

Vrijdag 21 november was het precies vijftig jaar geleden dat het hoofddocument van het tweede Vaticaans concilie, de dogmatische constitutie over de Kerk “Lumen Gentium” door dit concilie werd aangenomen. De vernieuwende en verdiepende visie van deze tekst heeft de katholieke Kerk diepgaand beïnvloed en moet nog steeds meer verwerkelijkt worden.

Aan het einde van de bisschoppenvergadering van 17 juni werd de Nederlandse uitgave van de Apostolische Exhortatie “Evangelii Gaudium” van paus Franciscus gepresenteerd. Perschef Anna Kruse bood de bisschoppen een exemplaar aan. Het is voor € 15,50 (incl. porto) te bestellen.

Op de zondag 15 juni en op tweede Pinksterdag mocht ik het heilig vormsel toedienen in de parochies van Hoogwoud en De Weere, waar ook de vormelingen van Spanbroek aanwezig waren. Het waren goed verzorgde vieringen met aansprekende zang van het jongerenkoor uit Wognum en het ritmisch koor Renovation. Bij beide vieringen waren velen aanwezig om het vormsel mee te vieren.

Tijdens de zondagse Eucharistieviering bij het Jongerenweekend in Heiloo, georganiseerd door de medewerkers van het jongerenpastoraat van het bisdom Haarlem-Amsterdam met medewerking vanuit Jong katholiek als vervolgtraject van de WJD voor verschillende bisdommen, heb ik de volgende homilie gehouden over de evangelielezing van de zevende zondag door het jaar (A)

Het is altijd weer mooi om het sacrament van het heilig Vormsel toe te dienen aan jonge mensen. Ik mag dat heel wat keren doen, maar het kalender­jaar begint meestal met de vormsels in Volendam. Onlangs is een presen­tatie­viering geweest, waarin alle vorme­lingen samen­kwamen. Deze Eucharistie­viering was op een zater­dag­avond in de H. Maria­kerk. Daarna worden de jongens en meisjes per school gevormd.

In Heiloo heb ik het feest van Christus Koning gevierd. De bedevaartplaats bereidt zich voor op het 300 jarig jubileum van het herstel van de bedevaartplaats en het zogenoemde 'Runxputwonder', waarbij de oude bron die onder het puin bedekt lag, weer begon te stromen en het centrum werd van de heroplevende devotie voor Onze Lieve Vrouw ter Nood. Hier volgt de homilie die ik bij deze gelegenheid heb gehouden.

De Maria Hemelvaartparochie in Heemstede wacht nog op haar nieuwe pastoor, die binnenkort daar zal beginnen. In de tussentijd kom ik graag een paar keer om daar de heilige Eucharistie te vieren. Dat was zo op wereldmissiedag, 20 oktober, waarbij ik de volgende homilie heb gehouden.

Het centrum voor de Sociale Leer organiseert ook dit jaar weer een summerschool voor jongeren van 20-30 jaar, dit keer over het thema leiderschap en sociale leer van de Kerk, met onder meer oud-minister Hans Hillen, oud-senator Jos van gennip, dr. Roel van der Voort, prof. Gerard van Wissen, prof. Fred van Iersel en anderen. Ik zal een bijdrage geven over de lediinggevende rol van de katholiek in de samenleving.

Bij prachtig weer werd op 2 juni in Amsterdam de Sacraments­processie gehouden met deelname van Armeense christenen, Koptische christenen met hun priester en de Syrisch Orthodoxe christenen met hun priester en Aarts­bisschop Polycarpus. Met hem hebben we bijzonder gedacht aan en gebeden voor de twee ontvoerde bisschoppen van Aleppo. De Apostolische Nuntius, mgr. André Dupuy was hoofd­celebrant; ik heb de navolgende homilie gehouden

Op moederdag, 12 mei mocht ik aan twee kosters van de Sint Urbanuskerk in Duivendrecht de pauselijke onderscheiding “Pro Ecclesia et Pontifice” uitreiken: de heren A. Lakerveld en G. Splinter. Beide heren hebben zich tientallen jaren letterlijk en figuurlijk geheel “pro Deo” ingezet voor de parochiekerk en de kapel in ‘t Reijbersbosch.

Er is veel belangstelling voor het Conclaaf, de bijeenkomst van de kardinalen in de Sixtijnse kapel waarin de nieuwe paus gekozen wordt. Zelfs allerlei details over de kacheltjes waarin de stembriefjes worden verbrand en de verhoogde vloer die in de Sixtina wordt gelegd, heb ik in de media kunnen vinden. In grote stapel liggen de Vaticaandagboeken van Thavis naast de kassa in de boekwinkels. Even dacht ik dat zelfs de supermarkt bij ons in de buurt zich wat kerkelijk wilde profileren (zie foto hiernaast).

Op woensdag 6 februari hebben we in de kring van ons Haarlemse officialaat afscheid genomen van mgr. drs. M.J. de Groot als officiaal. Het officialaat, de kerkelijke rechtbank, beoordeelt onder meer of een huwelijk ongeldig tot stand is gekomen. Als dit wordt vastgesteld zijn de betrokken man en vrouw vrij om een nieuw huwelijk aan te gaan. In het Katholiek Nieuwsblad (KN) van deze week (7 februari, of ook op de website van deze krant) had ik gelegenheid tot een reflectie op het ambt van kerkelijk rechter, in een gesprek met Jan Peeters van KN.

De nachtmis heb ik - zoals vorig jaar - in Haarlem-Noord mogen vieren in de Sint Adelbertparochie. Cantorij en organist deden zeer goed hun best (op de foto ziet U het koor lang voor het begin van de Mis al repeteren). Bij die gelegenheid heb ik de volgende homilie gehouden

Op het feest van Christus Koning, 25 november, werd in Westbeemster gevierd dat de Beemsterpolder dit jaar 400 jaar bestaat en dat het vorig jaar 375 jaar geleden was dat de katholieke parochie - toen nog 'statie' geheten - werd opgericht. De feestelijke Eucharistieviering werd opgeluisterd door de Beemsterfanfare en het gemengd koor van de parochie.

Het volgende artikel is gepubliceerd in het maart-nummer van "Samen Kerk"

Er is de laatste jaren gelukkig meer aandacht gekomen voor de slachtoffers van seksueel misbruik. De Nederlandse bisschoppen hebben een onafhankelijke commissie Deetman ingesteld om het misbruik in katholieke instellingen te laten onderzoeken. Die commissie heeft in december rapport uitgebracht en gaat nu nog een aanvullend onderzoek doen over misbruik van meisjes en over geweld. Mishandeling en misbruik zijn omvangrijke problemen in kerk en maatschappij. De heer Deetman verzuchtte bij de presentatie van het rapport van de commissie: “Wat is er aan de hand met de Nederlandse samenleving?”

2 maart was ik te gast bij de gemeenschap van Sant'Egidio die op vrijdags om 20.00 uur bijeen komt voor een avondgebed in de Krijtberg in Amsterdam, waarna voedsel wordt uitgedeeld aan dakloze mensen op straat. Zaterdags gaan leden naar bejaarde mensen toe in een verzorginstehuis om dat stukje vriendschap en aandacht te bieden, dat veel mensen moeten missen.

De Codex Iuris Canonici  is bij verschijnen “het laatste conciliedocument” genoemd, omdat dit wetboek de leer van het tweede Vaticaans concilie heeft “vertaald” naar de praktische regelingen. Het concilie heeft de sacramentaliteit van de Kerk beklemtoond en bevestigd dat door de sacramenten een deelname wordt geschonken aan de zending van Christus en de kerk. Het kerkelijk wetboek heeft op allerlei terreinen van het kerkelijk leven de band tussen het ontvangen sacrament (doopsel, vormsel, wijding) en de uit te oefenen bevoegdheid onderstreept en versterkt, zodat meer tot zijn recht is gekomen dat de kerkelijke taken worden uitgeoefend uit kracht van de sacramenten die men heeft ontvangen.

Het tweede Vaticaans concilie heeft bijzondere aandacht aan het huwelijk besteed, waarbij vooral de dimensie van de persoonlijke relatie van de gehuwden meer in het licht is gesteld. Dit heeft ook voor de kerkelijke rechtspraak gevolgen gehad. Psychische onbekwaamheid en het welzijn van de echtgenoten (“bonum coniugum”) zijn sleutelbegrippen geworden. Hoe heeft de jurisprudentie van de Romeinse Rota zich op deze terreinen ontwikkeld?

Voor allen die in het pastoraal werkzaam zijn en voor hen die met het kerkelijk huwelijksrecht te maken hebben of er in zijn geïnteresseerd.

Paus Benedictus XVI heeft mgr. dr. Johannes Hendriks, rector van De Tiltenberg, benoemd tot hulpbisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Dat heeft de Heilige Stoel vanmiddag om 12.00 uur bekendgemaakt. De wijdingsdatum is vastgesteld op 10 december.