Zoeken

Woensdag 20 november was ik voor een vrij kort bezoek bij het onderwijsfestival van Verus, de vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs.

Woensdag 13 maart bezocht ik de Sint Jozefschool aan de Kalfjeslaan in Amsterdam. De school viert het 150-jarig bestaan en is daarmee waarschijnlijk de oudste basisschool van Amsterdam.

Maandag 8 en dinsdag 9 januari was ik kort in Rome voor verschillende besprekingen rond het Katholiek Onderwijs en de Constantijnse orde. Ook hebben we voorbereidingen getroffen voor een bedevaart vanuit de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam.

In het kader van de Week van het Katholiek Onderwijs 2023 biedt de NKSR in samenwerking met de Vastenactie ook dit jaar weer mooi les- en inspiratiemateriaal aan voor de advents- en kerstperiode.

Op zaterdag 18 november vond in de Kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem de diakenwijding plaats van vier kandidaten, twee voor het permanent diakonaat en twee kandidaten die later ook priester worden gewijd. Het evangelie was uit Johannes 21, 15vv. waar Jezus aan Petrus vraagt: "Hebt gij mij lief?"

Diaken Wim Balk is de nieuwe bisschoppelijk gedelegeerde voor basisonderwijs en Pabo's. Op Vrijdagmorgen 10 november vond in het bisschopshuis het overleg plaats waarin drs. Diederik Wienen zijn taken als gedelegeerde overdroeg.

In Veenendaal werd dit jaar - na lange tijd - weer de Katholieke Jongerendag (KJD) gehouden met een heel divers programma. Op initiatief van mgr. Everard de Jong werd na de Eucharistieviering een Appgroep in het leven geroepen voor katholieke leraren.

Op 6 september vond in Utrecht de eerste vergadering van het nieuwe seizoen van het Officium Educationis plaats. We namen na afloop afscheid van drs. Liesbeth Stalmeier, die namens het bisdom Rotterdam Bisschoppelijk Gedelegeerde voor het Onderwijs was.

Zaterdag 8 juli vierden de zusters Urulinen van Bergen dat hun Congregatie 125 jaar geleden werd opgericht. Honderden zusters hebben zich met name voor het katholiek onderwijs ingezet in heel het oude bisdom Haarlem, dat de provincies Noord- en Zuid-Holland en een groot deel van Zeeland omvatten. Nu zijn er nog zeventien zusters.

In het kader van de Week van het katholiek Onderwijs 2022 biedt de NKSR in samenwerking met de Vastenactie ook dit jaar weer mooi les- en inspiratiemateriaal aan voor de advents- en kerstperiode.

De vierde dag eindigde met een ontmoeting in het College van Santa Maria dell'Anima in de kerk waarvan paus Adrianus VI begraven ligt. Antoine Bodar woont in dit college. Het bezoek besloot een dag met bezoeken aan het Dicasterie voor de Geloofsleer, de Signatura Apostolica en het Dicasterie voor Cultuur en Opvoeding. Andere bisschoppen bezochten nog andere Dicasteries. Maar we kijken ook nog even terug op de middag van de dag ervoor: het bezoek aan het Dicasterie voor communicatie.

Op 25 januari 2022, feestdag van de bekering van de heilige apostel Paulus, werd een document (Instructie) gepubliceerd over ‘De identiteit van de katholieke school’. Daarvan is nu de Nederlandse vertaling verschenen

Het lesmateriaal voor de Week van het Katholiek 2021 staat online en is vanaf nu te downloaden via www.vastenactie.nl/lesmateriaal en www.nksr.nl. Van 13 tot en met 17 december 2021 vieren wij de Week van het Katholiek Onderwijs.

Aan de Nieuwegracht in Utrecht vond op 20 oktober aan het eind van de middag een feeestelijke bijeenkomst plaats: De Vrouwen van Bethanië tekenden een overeenkomst met de Stichting Universiteitsfonds om ten behoeve van de Theologische faculteit de instelling van een bijzondere leerstoel mogelijk te maken en een aantal verwante doelen te realiseren, met bijzondere aandacht voor vrouwen in theologie

Vorige week heb ik al bericht van de korte reis die de voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR), drs. Titus Frankemölle en ik naar Rome maakte voor verschillende besprekingen. Nu zijn ook de foto’s beschikbaar van de audiëntie met paus Franciscus die we bij die gelegenheid hebben gehad, in het kader van de Algemene Audiëntie.

Woensdagmiddag 22 september hielden diaken drs. Titus Frankemölle en ik een werklunch in Casa Santa Marta in Vaticaanstad met de ambassadeur bij de Heilige Stoel, mw. Caroline Weijers. Natuurlijk kwam het komende Ad Limina bezoek ter sprake en de vijfhonderdste sterdag in 2023 en de vijfhonderdste verjaardag van de pauskeuze - volgend jaar - van paus Adrianus VI. Ook mgr. Karel Kasteel was erbij aanwezig.

Woensdag 22 september waren drs. Titus Frankemölle, voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) en ik bij de algemene audiëntie van paus Franciscus. Daarna waren we voor een overleg op de Congregatie voor de Katholieke Opvoeding waar we werden ontvangen door de prefect kardinaal Giuseppe Versaldi en de ondersecretaris pater Friedrich Bechina.

Langzamerhand beginnen we iets te merken van voorzichtige openingen nu de Corona-pandemie minder heftig is. We hopen en bidden dat de situatie zich gunstig zal blijven ontwikkelen. Ook voor mij beginnen langzamerhand weer iets meer 'fysieke ontmoetingen' mogelijk te worden.

Hoewel er dit jaar veel anders was en nog steeds is, kunnen we op de advents- en kersttijd de klok gelukkig gelijkzetten. Daarom hebben we, zoals u van ons gewend bent, gezorgd voor les- en inspiratiemateriaal voor deze sterke tijd. We hebben daarbij rekening gehouden met de digitale aard van het onderwijs dit jaar, dus ook online is het materiaal goed te gebruiken.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Johannes Willibrordus Maria Hendriks wordt geboren te Leidschendam op 17 november 1954 in een katholieke familie als zoon van Wim en Nelly Hendriks-Van Heiningen († 2022). Zijn vader († 2013) is tuinder en veilingbestuurder. Hij volgt het klein-seminarie (later: diocesaan college) Leeuwenhorst te Noordwijkerhout, waaraan hij in 1973 eindexamen gymnasium α doet. Daarna studeert hij aan Katholieke Theologische Hogeschool te Amsterdam, waar hij de propedeuse doet, en aan het Groot-seminarie Rolduc te Kerkrade, waar hij zijn priesterlijke vorming voltooit. Aansluitend doet hij zijn pastorale jaar in de St. Petrusparochie te Leiden.

De onderwijsstakingen beheerste het nieuws van 6 november. Maar Verus, organisatie voor katholiek en christelijk onderwijs had al lang geleden op die dag de identiteitsdag georganiseerd ‘Duurzaam leren, duurzaam leven’, rond thema's van de Encycliek Laudato Si’. Ik heb de dag geopend met een bezinning.

Woensdagmiddag 30 oktober waren Bisschoppelijk gedelegeerde drs. Diederik Wienen en ik in 't Veld voor een ontmoeting met de PLG-identiteit van SARKON. De SARKON-scholen bestaan uit zeventien rooms-katholieke en twee interconfessionele scholen in de kop van Noord-Holland. Een plezierig en goed gesprek over de identiteit van katholiek onderwijs.

Woensdag 2 oktober was ik te gast in de St. Jozefschool in Nederhorst den Berg, waar ik hartelijk werd ontvangen door diaken Wim Balk die in de parochie werkzaam is en door de leraren van de school. in groep zeven en acht heb ik les gegeven over de thema's van de Week van het Katholiek Onderwijs.

Zondag 29 september viert de kerk de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen. Deze dag die als sinds 1914 wordt gehouden, heeft door paus Franciscus een belangrijke stimulans gekregen. De paus zelf zal op deze dag een speciale heilige Mis vieren op het Sint Pietersplein.

‘Duurzaamheid’ is het thema van de Week van het Katholiek Onderwijs dat van 30 september tot en met 4 oktober 2019 wordt gehouden. Een thema dat past bij Franciscus van Assisi, die op 4 oktober - Dierendag zijn feestdag heeft. Aan deze heilige en de grote thema’s van de Encycliek Laudato Si is het thema van de Week gewijd

Woensdag 18 september vond in het Sint Janslyceum van Den Bosch de studiedag van de NKSR (Nederlandse katholieke Schoolraad) over burgerschapsvorming plaats, waaraan ik een bijdrage heb gegeven.

De Onderwijsraad verkent welke betekenis de vrijheid van onderwijs heeft in onze tijd. Door de focus op een probleem bij enkele Islamitische scholen, komt die vrijheid weer onder druk te staan. De Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) heeft een bijdrage geformuleerd aan de verkenning van de Onderwijsraad.

Met regelmaat komen de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs bijeen in het "officium educationis". Ook woensdag 22 mei was het zover. In goede sfeer werd gesproken over onder meer de Week van het Katholiek Onderwijs, die in het najaar wordt gehouden, en de studiedag van de NKSR over burgerschapsvorming die op 18 september wordt gehouden.

Bij gelegenheid van het afscheid van mr. Jos van Gennip van Socires en van het SSKO, een steunfonds voor katholiek onderwijs, werd in het Sint-Janscentrum een klein symposium gehouden rond het thema: de Encycliek Laudato Si' (over klimaat en milieu) en het katholiek onderwijs, waarbij ik een lezing over dit thema heb gehouden.

Op woensdag 3 april was de jaarlijkse ontmoetings- en inspiratiedag van de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (VKLO) in de Thomas More hogeschool in Rotterdam. Na de Algemene Leden Vergadering heb ik samen met de voorzitter, Taeke van de Akker, afspraken getekend rond de verstrekking van de Akte van Bekwaamheid.

De afgelopen week was voor mij heel gevarieerd en ik geef daar graag een klein overzicht van...

De schokkende aanslagen in Nieuw Zeeland doen ons weer realiseren: haat en wraak zijn geen goed antwoord. Maar wat dan wel? Iedere vijf jaar komen vertegenwoordigers van het Europees katholiek onderwijs bijeen. Dit keer in Brussel. Wat kan katholiek onderwijs betekenen in een cultuur die steeds verder van het christendom af staat? Een oproep tot dialoog.

Deze week is de week van het katholiek onderwijs. Het is een week waarin we stil staan bij het belang van goed katholiek onderwijs en alle mensen in Nederland danken die zich willen inzetten voor de katholieke school. Het is voor parochies een goede gelegenheid om contact te leggen met de katholieke school.

Deze week had ik niet zoveel gelegenheid om berichtjes te plaatsen, daarom nu maar een terugblik op wat ik de afgelopen week heb meegemaakt.

Je zou het misschien niet zeggen maar armoede is een probleem in Nederland, ook op school: één op de negen kinderen leeft op of onder de armoedegrens. Die armoede is vaak verborgen, dus voor leraren is het een uitdaging om die te traceren. De Verus identiteitsdag ging hierover en op die dag heb ik de bezinning gehouden die hieronder wordt weergegeven.

Op 7 november werd in Doorn de Verus identiteitsdag Katholiek Onderwijs gehouden, dit jaar met als thema: armoede in de school. Aan het inde van de dag mocht ik de Verus identiteitsprijs uitreiken aan de katholieke basisschool Franciscus van Maarssenbroek.

Op 7 november wordt het hoogfeest van Sint Willibrord gevierd. Er is (bijna) geen mooier plaats om dat feest te vieren dan in de kathedraal van diens opvolger, de aartsbisschop van Utrecht. Samen met andere bisschoppen en priesters heb ik deze mis geconcelebreerd en andere gelovigen heb ik geconcelebreerd. De kardinaal herdacht in zijn preek een markante en heilige priester van het bisdom Haarlem-Amsterdam: pastoor Joris Laan.

In het Adelbertcollege in Wassenaar werd op donderdag 20 september door de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) een studiemiddag gehouden over het thema ‘Interculturele dialoog in het onderwijs’. Schoolleiders zijn er vaak verlegen mee, want: hoever moet je gaan op een katholieke school? Dat gaat ook over allerlei praktische zaken, van douchen tot kerstmis vieren.

Op donderdag 20 september houdt de Nederlandse Katholiek Schoolraad (NKSR) een studiemiddag over interculturele dialoog.

Op 26 juni wordt de feestdag van de heilige Jozefmaria Escrivà gevierd. In het bisdom Haarlem-Amsterdam is dat sinds vorig jaar een vrije gedachtenis. Voor de prelatuur van het Opus Dei is het natuurlijk een hoog­feest omdat het gaat om de stichter. Op deze dag was ik in de O.L. Vrouwekerk in Amsterdam om dit feest met hen en alle andere gelovigen te vieren.

De erkenningsprocedure als katholieke scholen is tot voor kort voor de Nederlandse katholieke Schoolraad (NKSR) en de bisschoppen verricht door de juristen en mede­werkers van de Vereniging van katholiek Onderwijs (VKO) die enkele jaren geleden met de protestantse besturen­raad gefuseerd is tot Verus. Nu daar verandering in gekomen is, was het op woensdag 23 mei zover dat de voorzitter van de NKSR en ik hen hartelijk konden bedanken voor het vele werk.

Op woensdag 8 november vond de jaarlijkse identiteitsdag voor het katholiek onderwijs plaats in Driebergen. Deze dag wordt door Verus georganiseerd. Bij die gelegenheid wordt een prijs ‘In de kijker’ uitgereikt voor bijzondere identiteitsprojecten, die dit jaar naar De Duinsprong in Drunen en Stichting Convent PO in Twente ging.

Op vrijdag 29 september nam dr. Wim Kuiper afscheid als voorzitter van de onderwijsorganisatie Verus, profielorganisatie voor katholiek en christelijk onderwijs. Een nieuwe voorzitter, Loes Ypma, werd tijdens de ledenbijeenkomst officieel aangesteld.

Woerden, 14 september 2017. Cees Akerboom heeft afscheid genomen als voorzitter van Sint Bonaventura en dus was het nu ook zover dat hij afscheid nam als lid van het algemeen bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR), waarin hij namens die organisatie zitting had.

Twee bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs beginnen hun taak in het bisdom Haarlem-Amsterdam: past. Jacques Quadvlieg (voortgezet onderwijs) en drs. Diederik Wienen (basisonderwijs, PABO's en NKSR). Beiden zullen hun taak naast andere taken vervullen. Hieronder de brief waarmee zij aan scholen en parochies zijn voorgesteld.

Op woensdag 26 april was ik aanwezig bij het uitreiken van koninklijke onderscheidingen in de gemeente Zeist. Bij deze gelegenheid werd mr. Dick Wijte bij bevordering Officier in de orde van Oranje Nassau. Van harte feliciteren we hem en natuurlijk ook al die andere gedecoreerden die een lintje hebben ontvangen bij deze Koningsdag.

Donderdag 6 april was ik in Woerden bij de lancering van een community voor wie als ouders betrokken zijn bij katholieke scholen. Dit project vanuit Verus wil het gesprek tussen school en ouders stimuleren want dat is belangrijk voor katholiek onderwijs.

Op 21 maart waren de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs in Zwolle bijeen voor hun vergadering en zij schoven aansluitend aan bij de ontmoetings- en inspiratiedag van de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (VKLO), bij welke gelegenheid ik onderstaande lezing heb gehouden.

Tijdens een tweedaags congres in Utrecht over "Orthodoxie versus Fundamentalisme" werdhet boekje "Geïnspireerde lessen. Vakspecifieke werkvormen voor onderwijs in godsdienst en levensbeschouwing" gepresenteerd. Het biedt werkvormen om leerlingen van diverse religieuze achtergrond of geen religieuze achtergrond met elkaar in dialoog te brengen over de diepere (ook godsdiensitge) waarden van het leven.

De Sint Jan in Den Bosch was op zondag 11 december (zondag ‘Gaudete’) getuige van een bijzonder gebeuren: de Brabantse scholenvereniging Onze Middelbaar Onderwijs (OMO) vierde het honderdjarig bestaan met een speciale Eucharistieviering en een bijeenkomst in het Jheronimus Bosch Art Center. Die bijeenkomst leidde tot een opmerkelijk tafereel.

Op maandag 14 november was er in Het Vaticaan een interessante ontmoeting rond katholiek onderwijs.

Van 7 t/m 11 november wordt de Week van het katholiek Onderwijs gevierd met als thema ‘hoop’. Materialen voor deze week zijn te downloaden via de website van de Nederlandse katholieke SchoolRaad. Op woensdag 9 november hield Verus in Driebergen de jaarlijkse identiteitsdag katholiek onderwijs rond hetzelfde thema: veerkracht en hoop.

In de fraaie ambiance van de schuilkerk Onse Lieve Heer op Solder vierde de Vereeniging tot Weldadigheid van den Allerheiligsten Verlosser op zondag 30 oktober haar 175-jarig bestaan met een Eucharistieviering en een receptie. Een instelling met een rijke, Amsterdamse, katholieke hisotrie.

Het bisdom Haarlem-Amsterdam zal zich met een groep pelgrims aansluiten bij de landelijke bedevaart naar Rome vanwege het Heilig Jaar van de Barmhartigheid. I.s.m. de VNB organiseert het Bisdom van 14 t/m 19 november een reis naar de ‘Eeuwige Stad’.

Op donderdag 28 april nam mw. drs. Martina Meul afscheid als bisschoppelijk gedelegeerde voor het katholiek onderwijs in het bisdom Breda, eerst in de bisdomkantoren, daarna tijdens een etentje van de collega’s uit de andere bisdommen. Daar kreeg zij veel lof en woorden van dank.

Op maandag 18 april werd in het Haarlemse bisschopshuis in kleine kring afscheid genomen van mr. drs. Th. E.M. (Dick) Wijte als waarnemend voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. Hij had deze functie sinds mei 2008 vervuld. Bij deze gelegenheid kreeg de heer Wijte als dank voor zijn vele verdiensten voor het onderwijs de Bavopenning uitgereikt. Daarbij heb ik gesproken over het belang van confessioneel onderwijs in deze tijd.

Op maandag 11 april vond aan de Maliebaan in Utrecht de ontmoeting plaats van een afvaardigiging van de bisschoppenconferentie met kamerleden van de PvdA. Allerlei onderwerpen passeerden de revue in een bijna tweeenhalf uur durend gesprek. Daarbij werd van PvdA kant waardering uitgesproken voor de bisschoppelijke brief over de vluchtelingenproblematiek "Herbergzaam Nederland" die vlak voor kerstmis is verschenen.

Met algemene stemmen is diaken Titus Frankemölle op dinsdag 22 maart tijdens de Algemene Ledenvergadering in Woerden gekozen tot nieuwe voorzitter van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR).

Op 14 januari vergaderden de Bisschoppelijk gedelegeerden voor het Onderwijs in Breda, waar tevens afscheid werd genomen van Jeanne Ketelaars die als Bisschoppelijk gedelegeerde werkzaam is geweest in het bisdom 's Hertogenbosch.

Op vrijdag 8 januari vond de traditionele nieuwjaarsreceptie van de bisschop plaats, dit jaar voor het eerst in de pastorie van de kathedrale basiliek Sint Bavo, die binnenkort het bisschopshuis wordt. Gelukkig wist (vrijwel) iedereen de weg naar de Leidsevaart goed te vinden en was de receptie weer zeker zo druk als andere jaren.

´De Week van het katholiek onderwijs moeten jullie erin houden,´ zegt een directeur van een basisschool. ´Het is voor katholieke scholen een laagdrempelige manier om hun identiteit zichtbaar te maken. Bovendien komt het er niet bij, maar kunnen we het goed inpassen in het lopende programma.´ ‘We zijn het hele jaar een katholieke school, maar het biedt je een goed aanknopingspunt om dat te benadrukken’, zegt ook een docente godsdienst/levensbeschouwing van een middelbare school.

Deze week vieren we voor de tweede keer de Week van het Katholiek Onderwijs. We vieren onder andere dat we ons sterk maken voor dit onderwijs, dat zoveel kinderen en jongeren een goede basis geeft. Zoals een directeur van een basisschool eens zei: ‘We zijn daar trots op! En het idee dat niet alleen wij, maar ook andere scholen in Nederland in dezelfde week daarbij stilstaan, geeft een gevoel van verbondenheid.’

Het is een soort mini College Tour op de vroege vrijdagochtend van 9 oktober. Bisschop Jan Liesen van Breda beantwoordt de vragen van 5 VWO-leerlingen van het Cambreur College in Dongen onder leiding van hun docent levensbeschouwing Peter Kuipers. De twee ontmoetingen vinden plaats als onderdeel van een lessenreeks over het thema ‘Secularisatie en Geloof’ en in het kader van de Week van het katholiek onderwijs (meer info: www.nksr.nl) .

Drs. J.D.J.T. (Diederik) Wienen is door de bisschoppenconferentie benoemd in het bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR). Samen met drs. Liesbeth Stalmeier, bisschoppelijk gedelegeerde voor het onderwijs in het bisdom Rotterdam maakt hij namens de bisschoppen deel uit van dit bestuur.

Op maandag 28 september heb ik deelgenomen aan een ontmoeting van bisschoppen met vertegenwoordigers van de VVD, waaronder de fractievoorzitter drs. Halbe Zijlstra en de kamerleden Foort van Oosten en Jeroen van Wijngaarden. Zes bisschoppen namen deel alsmede de jurist "ad extra" en de perschef.

Van 9 t/m 13 november 2015 heeft voor de tweede keer de Week van het katholiek onderwijs plaats. Het thema is ‘Kiezen voor elkaar’. Wat betekent een waarde als solidariteit voor de vormgeving van goed onderwijs? Het lesmateriaal voor deze week wordt binnenkort naar de scholen gestuurd.

Iedere twee maanden komt het 'Officum educationis' bijeen, de vergadering van bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs. Hoe belangrijk hun werk ook is, het staat door teruglopende financiën nogal onder druk. Dinsdag 16 juni namen we afscheid van twee gedelegeerden die maar gedeeltelijk worden vervangen.

Vlak voor kerstmis heeft de Nederlandse Katholieke Schoolraad het Magazine Week van het katholiek Onderwijs gepubliceerd. Eerder al bleek uit een door de NKSR gehouden enquete dat veel scholen hebben meegedaan met de Week van het Katholiek Onderwijs die van 6-10 oktober voor het eerst werd gehouden. Dat is natuurlijk verheugend. In het Magazine wordt terug geblikt op de Week met verhalen uit allerlei scholen.

In Nijmegen werd op 12 november de jaarlijkse Identiteitsdag gehouden van de VKO - Centrum voor katholiek onderwijs. Zo'n tweehonderd bestuurders en leraren waren gekomen om zich een dag lang te bezinnen op katholieke identiteit.

Op dinsdag 28 oktober kwamen de leden van de Nedelrnadse Katholieke Schoolraad in Utrecht bijeen in het gebouw van de ‘neutrale’ Algemene Onderwijsbond (AOB). Vroeger zou dat vloeken in de Kerk zijn geweest, maar sinds een flink aantal jaren is de katholieke bond ‘Sint Bonaventura’ een zelfstandig onderdeel van de AOB. De leden hoorden met instemming een eerste verslag van het verloop van de Week van het Katholiek Onderwijs.

Dinsdag 7 oktober bracht ik een bezoek aan de koorschool Sint Bavo vanwege de week voor het katholiek onderwijs, die op deze dag van start ging.Omdat het ook de kinderboekenweek was bestond een van de activiteiten daar: voorlezen (zie foto). Van het bezoek aan deze bijzondere school is een You Tube fimpje gemaakt door Ivar Lingen in opdracht van VKO en NKSR.

Aanstaande maandag 6 oktober begint de week van het katholiek onderwijs. Dit is een initiatief van de leden­vergadering van de Nederlandse Katholieke School­raad, waarin school­besturen, onderwijs­gevenden, school­leiders, ouders en anderen bij het onderwijs betrokkenen, vertegen­woordigd zijn. Scholen zijn van te voren uitge­nodigd om tijdens deze week uitdruk­ke­lijker aandacht te besteden aan hun katholieke identiteit en aan het thema “Feest vieren”, waarover een speciale lesbrief is uitgegeven.

De lesbrieven “Feest vieren!” voor de week van het katholiek onderwijs (van 6-10 oktober) zijn naar alle katholieke scholen verzonden. De lesbrieven ondersteunen het thema van deze week die dit jaar voor de eerste keer wordt gehouden. Het thema sluit aan bij dat van de kinderboekenweek, die in diezelfde week valt. Afgelopen woensdag kwamen de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs bij elkaar voor hun eerste vergadering van het nieuwe schooljaar.

Op woensdag 3 september organiseerde de stichting Mijnplein, die 22 scholen voor primair onderwijs in Salland bestuurt, een avond over krimp en identiteit in het PKN-kerkje in het centrum van Heino. Mw. Petra van Haren, voorzitter van de Algemene Vereniging Schoolleiders, de hr. Ger de Vos, bestuurder COG Drenthe en ikzelf lichtten het thema toe vanuit verschillende invalshoeken. Hieronder vindt U de lezing die ik op deze avond heb gehouden.

Van 6 t/m 10 oktober wordt de week van het katholiek onderwijs gehouden, een initiatief van de Nederlandse Katholieke Schoolraad. In dit kader is lesbrief ‘Feest vieren’ gemaakt. Het thema sluit aan bij het motto ‘Feest!’ van de Kinder­boeken­week, die in dezelfde periode zal plaats­vinden. Zo kunnen scholen beide evenementen met elkaar verbinden.

Vrijdagmiddag 13 juni vond in het centrum van de Raad van kerken in Amersfoort een overleg plaats waarin vertegenwoordigers van protestants-christelijk en katholiek onderwijs met vertegenwoordigers van verschillende Kerkelijke stromingen spraken over de ruimte die er in de huidige samenleving, in het openbare leven en bijzonder in het onderwijs is voor spiritualiteit.

Donderdag 12 juni namen de ‘bisschop­pelijk gedele­geerden’ voor het onderwijs afscheid van twee collega’s die jarenlang hun sporen hebben verdiend door school en kerk te verbinden: dr. August Habets de gedele­geerde van het aartsbisdom Utrecht gaat met pensioen, drs. Stefan Mangnus, die namens de bisschop van Groningen-Leeuwarden verant­woordelijk was voor Onderwijs en catechese, treedt in bij de Orde van de Predikheren (Dominicanen).

De identiteitsbegeleiders van Arcade hebben hun basis in Amsterdam, bij de iPabo, waar ik hen op 25 maart een bezoek bracht en geïnformeerd werd over hun werkzaamheden. Zij begeleiden de leraren in het basisonderwijs bij de methodes godsdienst/levensbeschouwing en geestelijke stromingen. Enthousiast vertelden zij over de projecten waar zij mee bezig zijn. Eén van die projecten is “Met een bzijonder kompas”,

Maandagavond 24 maart was ik op uitnodiging van Lars Gerfen te gast bij radio Maria. Dit radiostation op AM 675 heeft op maandag­avond een gevarieerd jongeren­programma met wisselende studio­gasten. Radio Maria bestaat in veel landen van de wereld en geeft momenten van gebed, de dagelijkse Eucharistie­viering, bezinning en verdieping, katholiek nieuws en gesprek over actuele thema's.

De tweede dag van de Ad limina bezoeken begon met een H. Mis in de sint Jan van Lateranen. Daarna bezochten de bis­schoppen gezamen­lijk de Congre­gatie voor de Katho­lieke Opvoeding en de Congre­gatie voor de geloofs­leer. Sommige bischoppen gingen daarna nog naar Cor Unum, een pauselijke Raad.

Op 14 november kwamen in Utrecht de Rooms-Katholieke GVO-docenten samen. GVO staat voor Gods­dienstig vormings­onderwijs. Sinds een tiental jaren is het mogelijk voor ouders die hun kind op een openbare school hebben te vragen om katholiek gods­dienstig vormings­onderwijs (zoals dat ook mogelijk is voor ander gods­dienstig of humanis­tisch onder­wijs). Gelukkig is de subsidie voor deze vorm van onder­wijs bij de bezuini­gingen onlangs gehandhaafd.

In Nijmegen werd op woensdag 13 november de jaar­lijkse identi­teits­dag van de VKO - Centrum voor katholiek onderwijs - gehouden. Een gedeelte ervan kon ik mee­maken. Het is een dag om school­bestuur­ders, identi­teits­bege­leiders en school­leiders te inspireren om de katholieke identiteit van hun school vorm te kunnen geven, of - zoals keynote-spreker prof. dr. Bert Roebben het verwoordde -: de identi­teit van katholieke onderwijs houdt in: “soulfood” geven...

In 2010 verscheen het rapport ‘School en kerk verbinden’ van de commissie Van der Donk. Deze door de Nederlandse Katholieke Schoolraad en de Bisschoppen­conferentie ingestelde verkennings­commissie kwam met een aantal aanbevelingen om de katholieke school en de kerk meer bij elkaar te betrekken en het Algemeen Reglement voor het Katholiek Onderwijs (ARKO) te herzien.

Op het hoogfeest van St. Johannes de Doper, zijn patroonheilige, is de vroegere bisschop van Roermond, mgr. dr. J.M. Gijsen, op 80 jarige leeftijd overleden. Ruim twintig jaar was hij bisschop van Limburg en daarna - na een rustperiode - nog vele jaren bisschop van Reykjavik in IJsland.

Op maandag 3 juni was het bestuur van de Nederlandse Katholieke Schoolraad in Brussel voor een ontmoeting met de vertegenwoordigers van de verschillende diensten van het Vlaams Secretariaat voor het Katholiek Onderwijs in Brussel. Natuurlijk werden de problemen besproken waar het katholiek onderwijs in België en Nederland op stuit en werd stilgestaan bij de eigen visie op onderwijs en opvoeding en de katholieke identiteit van het onderwijs. Ik was daarbij aanwezig als bisschop-referent voor het onderwijs en lid van het dagelijks bestuur van de NKSR.

Maandag 13 mei was ik als bisschop referent voor het onderwijs bijeen met de bisschoppelijk gedelegeerden, het “officium educationis”. Tijdens deze bijeenkomst moesten we afscheid nemen van drs. Clara Roes die deze zomer haar werkzaamheden als gedelegeerde in het bisdom Den Bosch zal beëindigen.

De afgelopen week mocht ik weer veel mensen ontmoeten. Twee ontmoetingen wil ik er nog even uitlichten: de bijeenkomst van de KSCV en de ontmoeting met het bestuur van de VPW.

Ook in Amsterdam is het katholiek basisonderwijs goed vertegenwoordigd met een heel aantal scholen van de ASKO (Amsterdamse Stichtingen voor Katholiek Onderwijs) die bij elkaar zo'n 9200 leerlingen tellen. Donderdagmiddag 1 november nam de heer Joop Overmars afascheid na ruim twaalf jaar directeur en lid van het college van bestuur van ASKO te zijn geweest.

Tijdens de "SAKSdag" - een feestelijke bijeenkomst van alle leraren die werkzaam zijn binnen de scholen van de bloeiende Stichting Alkmaarse Katholieke Scholen (SAKS) op 28 september, mocht ik in het bijzijn van zo'n 350 leraren een pauselijke onderscheiding uitreiken aan mr. G. Botman die onder meer ruim twintig jaar bestuursvoorzitter is geweest en intussen is opgevolgd door mw. Helma van der Hoorn.

De bisschoppenconferentie heeft mij gevraagd referent voor het onderwijs te zijn. Dat wil zeggen dat ik namens de Nederlandse bisschoppen contact houd met het (katholiek) onderwijs. Dit is een taak die wel veel tijd vraagt maar ook allerlei kansen biedt.

Op 26 maart nam mgr. E. de Jong met een receptie bij de NKSR in Woerden (zie foto), afscheid als bisschop-referent van het katholiek onderwijs, een taak die hij ruim tien jaar heeft vervuld. Er werd met veel waardering over hem gesproken en het blijkt me steeds weer dat hij veel contacten op dit terrein heeft onderhouden. Nu is het aan mij om dat stokje van hem over te nemen. Ik weet niet of ik erin zal slagen daar evenveel tijd aan te geven, maar ik zie dat het veel goeds heeft teweeg gebracht.

Afgelopen maandag heb ik de vergadering van de programmaraad van het IKO (Instituut Katholiek Onderwijs) bijgewoond, een kenniscentrum opgezet door de besturenbonden van het basisonderwijs en gevestigd aan de Radbouduniversiteit in Nijmegen. Bij die gelegenheid werd ook afscheid genomen van mgr. E. de Jong...

De Codex Iuris Canonici  is bij verschijnen “het laatste conciliedocument” genoemd, omdat dit wetboek de leer van het tweede Vaticaans concilie heeft “vertaald” naar de praktische regelingen. Het concilie heeft de sacramentaliteit van de Kerk beklemtoond en bevestigd dat door de sacramenten een deelname wordt geschonken aan de zending van Christus en de kerk. Het kerkelijk wetboek heeft op allerlei terreinen van het kerkelijk leven de band tussen het ontvangen sacrament (doopsel, vormsel, wijding) en de uit te oefenen bevoegdheid onderstreept en versterkt, zodat meer tot zijn recht is gekomen dat de kerkelijke taken worden uitgeoefend uit kracht van de sacramenten die men heeft ontvangen.

Het is algemeen bekend dat de dienaar Gods paus Johannes Paulus II een grote liefde en verering voor de maagd Maria had. Dat blijkt uit de wapenspreuk “Totus tuus” (“Geheel de uwe”) die hij gekozen had en waarvan de woorden het begin vormen van een akte van totale toewijding aan de moeder van God . Dat blijkt ook uit de geschiedenis van zijn priesterroeping waarover deze paus terugblikkend bij gelegenheid van zijn gouden priesterjubileum, schreef.