Zoeken

Iedere mens, onafhankelijk van zijn afkomst, ras, beperking, geslacht bezit een onvervreemdbare waardigheid, want die mens is geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. Deze centrale boodschap van de christelijke antropologie wordt herhaald, uitgewerkt en onderstreept door de nieuwe Verlaring van het Dicasterie voor de geloofsleer.

Dinsdag 27 februari vond in Hasselt de ontmoeting van de Nederlandse en Vlaamse bisschoppen plaats, die door de Corona-periode sinds 2020 niet meer was geweest. De bisschop van Hasselt, Patrick Hoogmartens, was de (goede) gastheer en het was de eerste keer dat de nieuwe aartsbisschop Luc Terlinden erbij was.

Zondag 21 januari was ik in de Sint Christoforus parochie te Schagen voor de installatie van pastoor-deken Iván Garcia Ferman. Een verlate installatie: de benoeming was in Corona-tijd en in de installatie was toen gedispenseerd, maar de wens was om die toch nog samen te kunnen vieren. Dat hebben we gedaan onder grote belangstelling van de parochianen van de regio. Het evangelie ging over de roeping van de apostelen, een toepasselijke tekst op deze dag...

Zondag 4 juni werd in het sfeervolle heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo de gebedsdag gehouden ter ere van Maria Moeder en Vrouwe van alle Volken, een devotie die ons bijzonder te binnen brengt dat alle mensen van welk ras, taal of afkomst zij ook zijn, tot het grote mensengezin behoren waarover Maria als Moeder van ons allen waakt door haar voorspraak en bemiddeling in dienst van Jezus haar Zoon. Een klein verslag van een mooie en druk bezochte dag.

De continentale fase van het synodaal proces is afgesloten. In oktober zal in Rome de eerste Synode over synodaliteit plaats vinden. Wat wordt er eigenlijk onder Synodaliteit verstaan, wat zijn er de kenmerken van? In februari heb ik over dit thema een lezing gehouden aan de Sant Pacià universiteit in Barcelona. Hieronder vindt U die lezing in een Nederlandse vertaling.

Naar aanleiding van de opening van het zalig verklaringsproces van Carmen Hernandez was ik twee dagen in Madrid voor een kennismaking met de wortels van de Neocatechumenale Weg.

De tweede dag van het Ad Limina bezoek - dinsdag 8 november - werd de Mis gevierd in de Lateraanse basiliek. Nu was er nog minder tijd voor het ontbijt dan gisteren, want we moesten al zeer snel weer bij de Congregatie voor de Bisschoppen zijn en daarna bij de Pauselijke Commissie voor de bescherming van minderjarigen, het dicasterie voor de clerus, het dicasterie voor de wetsteksten en het Dicasterie voor de oosterse kerken. Een vol programma! De dag ervoor bezocht ik nog het vroegere Nederlands college.

Op de eerste dag vierden we de Eucharistie onder in de crypte van de Sint Pieter bij het graf van de apostel Petrus. Na een snel ontbijt begonnen de bezoeken aan de eerste Dicasteries (zoals de Curie-organen sinds juni j.l. heten): het Dicasterie voor de Evangelisatie, het Dicasterie voor de eredienst en de sacramenten en het Dicasterie voor de Instituten van Gewijd Leven en de Sociëteiten van Apostolisch Leven (het curiedepartement voor de religieuzen).

Op 1 november, daags voor Allerzielen, gedenken we alle heiligen; niet alleen degenen die heilig verklaard zijn, maar ook die mensen die misschien in het verborgene een leven hebben geleid naar Gods wil, voilgens de zaligsprekingen die we op deze dag in het evangelie horen.

Donderdagmiddag 27 januari was Daniël Gillissen, adjunct-hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad te gast voor de opname van de podcast Dick en Daniël Geloven het Wel @ndnl. Een gesprek van drie kwartier over allerlei thema’s die de toestand van de kerk en de kerk van de toekomst betreffen en over mijn eigen weg door het leven... Vanaf vrijdagmorgen te beluisteren op spotify of Podcasts | Nederlands Dagblad.

Deze zondag stond ik natuurlijk ook stil bij het gebeuren dat deze week heel Nederland schokte: het misbruik bij The Voice. In de preek (hieronder) en aan het eind van dit bericht ga ik er op in. Zondag 23 januari was ik in Ilpendam voor de viering van het Patroonsfeest (de heilige Sebastianus wordt op 20 januari gevierd maar een patroonsfeest wordt gewoonlijk verplaatst naar de zondag) en voor het uireiken van onderscheidingen.

Zondag 17 oktober was er ’s middags een fraai gezongen Gregoriaanse Vespers in de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam in aanwezigheid van het kathedraal kapittel, de dekens, verantwoordelijken voor de diocesane fase van het Synodaal proces, priesters, diakens, catechisten en seminaristen en andere gelovigen. Wat is de bedoeling van dit Synodaal proces?

Zondag 26 september was de eerste dag dat er in onze kerken weer meer vrijheid is: de gelovigen zijn weer welkom, de pincet bij het communie-uitreiken is facultatief geworden en samenzang is ook weer mogelijk. Het was tegelijk de afsluiting van de Vredesweek en de Werelddag voor Migranten en vluchtelingen waarvoor paus Franciscus de boodschap heeft gegeven, getiteld: "Naar een steeds groter wij". In de kathedraal stonden we er bij stil.

Zaterdag 25 september vond in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam de bijeenkomst van ons bisdom plaats voor de Werelddag voor Migranten en Vluchtelingen onder het thema "Naar een steeds groter 'wij'", dat paus Franciscus dit jaar aan deze dag heeft meegegeven. Hoe gaan we met vluchtelingen en migranten om? De paus heeft daar vier sleutelwoorden voor gegeven.

Zondag 4 juli was ik voor de Eucharistieviering in de Vredeskerk in Amsterdam, waar ze ook kunnen merken dat het kerkelijk leven weer op gang komt. Natuurlijk hopen we dat het steeds die kant mag opgaan naar meer vrijheid. In het evangelie (Mc. 6, 1-6) hoorden we de mensen van Jezus' vaderstad negatief en lelijk over Hem praten. Roddel en kwaadsprekerij... dat gebeurt nog steeds... En er was een vraag naar die Canadese internaten.

Zondag 27 december vieren we in de katholieke kerk de zondag van de H. Familie: Jezus, Maria en Jozef. Het is een dag om bijzonder stil te staan bij de waarde van het gezin. Dat is goed en belangrijk want de waarde van een gezin staat in onze tijd flink onder druk... Dit kerkelijk jaar is door paus Franciscus aan sint Jozef toegewijd. Laten we op zijn voorspraak bidden voor de gezinnen en voor de jongeren opdat zij zich goed mogen kunnen voorbereiden op huwelijk en gezin.

Gisteren is het rapport verschenen met het onderzoek naar het schandalig gedrag van ex-kardinaal Theodore McCarrick en naar wat er mis is gegaan bij de behandeling van klachten daarover. Het is een beschamend dossier, maar het is goed dat de H. Stoel het initiatief heeft genomen dit onderzoek te doen en het uitgebreide rapport (ruim 460 pagina's) te publiceren.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Op woensdag 16 september was ik te gast in de Pletterij, het Haarlems centrum voor cultuur en debat, zeg maar: de Haarlemse Balie in het kader van het programma ‘Een goed gesprek’. Jan Hoekema was de interviewer, die zich zeer goed op het gesprek had voorbereid.

Zondag 13 september is Paul Bindels in Heiloo geïnstalleerd als pastoor van de parochie Bron van Levend Water die met de H. Corneliusparochie te Limmen in een samenwerkingsverband is verbonden. Ondanks alle corona-maatregelen was het een feestelijke viering waarbij nu emeritus pastoor Henk Helsloot met pastoor Bindels concelebreerden en pastoraal werker Henk Hudepohl assisteerde.

Overzicht van publicaties, vertalingen en interviews van Mgr. Hendriks of waaraan hij heeft meegewerkt.

Donderdag 23 april kwamen enkele mensen in de kathedraal om een oproep te doen voor de kinderen zonder ouders of familie in de vluchtelingenkampen van de Griekse eilanden. Erik van Muiswinkel deed de presentatie, mw. Atti Noordhof (CDA) deed een oproep en ik heb de volgende boodschap gegeven. NH Nieuws en de Kathedraal TV zenden het uit.

Zaterdagavond 11 april werd de Paaswake gevierd in de lege kathedraal... Velen hebben die echter on-line gevolgd, meegebeden en meegevierd, misschien sommigen thuis ook met een eigen paaswakekaarsje in de hand. Want daar begint de Paaswake mee: de intocht van de paaskaars, symbool van Christus, het Licht dat alle duisternis verlicht.

Wij missen veel, leven meer geïsoleerd, maar ervaren meer dan ooit hoe belangrijk gemenschap is. We moeten het samen doen! Vrijdagmiddag 27 maart hielden we in de kathedraal een boeteviering met aanbidding ter geestelijke voorbereiding op de gebedswake met de paus en de zegen Urbi et Orbi. We stonden er stil bij ons eigen leven in het gewetensonderzoek (zie onder) en daaraan voorafgaand heb ik een overweging gehouden.

Minister Sander Dekker is opnieuw met plannen gekomen om invloed van religieuze gemeenschappen in het (semi)publieke domein te weren. Dit keer gaat het om ‘de beëindiging van de religieuze verbintenis’ waardoor de ene echtgenoot de andere in vrijheid belet. De burgerlijke rechter zou hier uitkomst moeten gaan bieden. Wat ik van dit plan vind?

Voor allerlei besprekingen en ontmoetingen moesten bisschop Jozef Punt en ik twee dagen in Rome zijn. Zoals de foto's laten zien, was er tussen alle besprekingen, ook tijd voor ontspanning.

Vrijdag 13 september ging een flinke delegatie van de Nederlandse bisschoppen in gesprek met veertien politici van het CDA. De ontmoeting vond plaats in het gebouw van het bisdom Rotterdam. De bisschoppen hadden gelegenheid om over een heel aantal thema's met het CDA in gesprek te gaan. Waar ging het over?

In een volle Haarlemse kathedraal heeft de bisschop van Haarlem-Amsterdam op zaterdag 15 juni Eric Fennis en Maciej Grądzki tot priesters gewijd. Het leven van een priester loopt altijd anders, dan hijzelf had kunnen bedenken, zo getuigde bisschop Punt van zijn veertig jaar ervaring.

In de uitzending van Pauw op Hemelvaartsdag kwamen twee jonge priesters uit ons bisdom aan het woord om te vertellen over hoe zij er toe waren gekomen om in deze tijd priester te worden. Johannes van Voorst - werkzaam in Haarlem - en Alvaro Rodriguez - werkzaam in de omgeving van De Goorn en Nibbixwoud - gaven een getuigenis.

Bij gelegenheid van het afscheid van mr. Jos van Gennip van Socires en van het SSKO, een steunfonds voor katholiek onderwijs, werd in het Sint-Janscentrum een klein symposium gehouden rond het thema: de Encycliek Laudato Si' (over klimaat en milieu) en het katholiek onderwijs, waarbij ik een lezing over dit thema heb gehouden.

Donderdag 9 mei heeft paus Franciscus - na de speciale vergadering van de voorzitters van de bisschoppenconferenties in februari over dit thema - nieuwe, aanvullende maatregelen gepubliceerd over de melding en behandeling van klachten van seksueel misbruik.

Op dinsdag 2 april is de post-synodale apostolische exhortatie Christus vivit! (Christus leeft!) verschenen, bedoeld om jonge mensen “te herinneren aan bepaalde overtuigingen die uit ons geloof voortkomen en om jullie te bemoedigen om te groeien in heiligheid en inzet voor jouw persoonlijke roeping”. Het document wordt ook tot heel de kerk gericht, omdat heel de kerk betrokken is: jongerenpastoraal als synodaal proces.

Zondag 24 februari was ik voor de Mis in de kathedraal. De eerste lezing (1 Sam. 26) en het evangelie (Lc. 6, 27-38) gingen over barmhartigheid, niet oordelen en vergevingsgezindheid. Tegen de achtergrond van de misbruiktop in Rome klonken die woorden misschien wel wat te gemakkelijk... Een homilie en een reflectie. Dit artikel is aangevuld op dinsdag 26 februari

De priesters, diakens, pastoraal werkers en catechisten die werkzaam zijn in de pastoraal van het bisdom Haar­lem-Amsterdam, zijn uitgenodigd voor een bijzondere studiedag in Heiloo op zaterdag 16 februari. Waarom ‘bijzonder’? Onder meer omdat mgr. Dominique Rey komt spreken, bekend van zijn vele initiatieven en boeken op het gebied van evangelisering en revitalisering van parochies.

Op zaterdag 24 november vond alweer de laatste bijeenkomst plaats van de cursus ‘Professioneel beheer en bestuur in de Kerk’. Dit keer lag het accent op ‘Bouwen aan de toekomst’.Want dat is de grote vraag: we hebben de mond vol van ‘missionaire kerk’ maar hoe kan onze lokale kerkgemeenschap nu feitelijk, concreet missionair worden en uitstraling krijgen?

Zaterdag 13 oktober vond in het Diocesaan centrum bij Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo de vrijwilligersdag van het bisdom plaats. De opkomst overtrof de verwach­tingen, waardoor er de nodige aanpassingen hadden moeten plaatsvinden. Een luxe probleem en zulk soort problemen hebben we graag! Het was een geslaagde dag, mede door de inspirerende lezing van Leo Fijen.

Paus Franciscus heeft op het feest van de aartsengelen Michaël, Gabriël en Rafaël aan heel de kerk gevraagd gedurende de oktobermaand (de rozenkransmaand) dagelijks de rozenkrans te bidden om zich als volk van God te verenigen in gemeenschap en boetedoening om God te vragen de kerk te beschermen tegen de listen van de duivel.

Vrijdag 7 september vond tegen de avond in Ons’ Lieve Heer op Solder in Amsterdam een bijzondere gebeurtenis plaats: de presentatie van het nieuwe boek van Antoine Bodar ‘Vervulling in bekering’ begeleid door woorden van Rosita Steenbeek, Willem Jan Otten, Dries van Agt en natuurlijk van Antoine Bodar zelf. Het waren stuk voor stuk inspirerende teksten, al had Excellentie van Agt nog wel een opmerking te maken....

De afgelopen week had ik nog vakantiedagen en heb Annecy bezocht waar de H. Franciscus van Sales en de H. Johanna Francisca De Chantal hebben geleefd. Franciscus van Sales was een milde en wijze bisschop en een groot geestelijk leidsman. Bij zijn graf heb ik de H. Mis gevierd en bijzonder gebeden voor de kerk en de paus in een verwarde en woelige tijd. Een reactie op het nieuws van de laatste week.

De 22e zondag door het jaar (B) was ik voor de Eucharistie in de Sint Bavo kathedraal. Het evangelie ging deze zondag over de Farizeeën en schriftgeleerden die zich mooi voordeden, terwijl hun leven niet beantwoordde aan hun positie. Natuurlijk stond ik ook even stil bij de gebeurtenissen die de katholieke kerk de afgelopen week in stormachtig vaarwater hebben gebracht.

Zaterdag 18 augustus was ik in Zevenhoven voor de jaarlijkse heilige Mis bij de Lourdesgrot ter ere van Maria, ten hemel opgenomen.Vele honderden mensen waren er naar toe gekomen, de organisatoren hadden het over een 700 gelovigen. Een feestelijk gebeuren, opgeluisterd door het koor Revival.

Op Witte Donderdagavond, voorafgaand aan The Passion, werd in de Sint Urbanuskerk in Duivendrecht een jongerenviering gehouden: de Mis van Witte Donderdag met zang van het jongerenkoor Aloud uit Hoogkarspel.

Op donderdagavond 8 maart was ik in 't Lichthuis in Weesp voor een avond over de Encycliek Laudato Si’ van paus Franciscus, georganiseerd door de PKN gemeenten uit Muiden, Muiderberg en Weesp en de parochie van Levend Water (Weesp en Muiden). De focus lag deze avond op klimaatverandering.

Op zondag 4 maart was er weer een familiedag in Heiloo. Heel wat gezinnen met hun kinderen waren bij O.L. Vrouw ter Nood voor bezinning, onderling contact en een heilige Mis.Op deze zondag heb ik een inleiding gehouden over het eerste deel van Amoris Laetitia, het document van paus Franciscus over huwelijk en gezin.

Op zijn veertigste verjaardag werd kerktwitteraar van het jaar dr. Jan-Jaap van Peperstraten in de Heemsteedse Sint Bavokerk geïnstalleerd als pastoor van de parochies van Heemstede, Bennebroek en Vogelenzang (Het Klaverblad).

De Kerstnacht heb ik in de Sint Jansbasiliek in Laren gevierd. De Heilige Mis waarbij de pastoor Jan Vriend concelebreerde en diaken Henk Veldhuis assisteerde, begon om middernacht en het koor van de basiliek zong prachtig onder meer Mozart en Gregoriaans. Er is in de kersttijd tot Maria Lichtmis in de basiliek een prachtig triptiek van Geert Hüsstege tentoongesteld dat de geboorte van Christus voorstelt. Daarnaast is er natuurlijk ook een kerststal. De kerk is als een kerststal waar ieder welkom is, al klinkt daar ook een oproep tot bekering.

Op vrijdagmiddag 22 december werd de kerstviering gehouden voor de bisdom-medewerkers. Voor de eerste keer vond die plaats in het bisschopshuis naast de Haarlemse kathedraal. In de bisschoppelijke sacristie werd een bezinning gehouden, daarna was er een hapje en een drankje in de zaal van het bisschopshuis.

In de bisdomkantoren in Roermond vond op donderdag 23 november een symposium plaats over de toekomst van de Kerk en de relatie van Kerk en overheid met prof. Erik Borgman en Gouverneur Theo Bovens als sprekers. De reden? Mgr. Frans Wiertz en mgr. Martin de Groot namen afscheid van de Bisschoppelijke Commissie voor media en Communicatie (BCCM). De Bisschop liet een testament na...

Woensdagavond 22 november was ik in Heerhugowaard om in het kader van een Alphacursus over de kerk te spreken. Veel mensen hebben het niet zo op de kerk: dat instituut met die regeltjes en dan het misbruik en als je naar de geschiedenis van de kerk kijkt, was het ook niet altijd zo fraai.

Op woensdag 21 juni vond in het parochiecentrum van de O.L. Vrouwekathedraal in Antwerpen een avond plaats over de reden en de achtergronden van het bestaan van canoniek (kerkelijk) recht, georganiseerd door de Vereniging van katholieke juristen van België en Pro Petri Sede. Waarom is er eigenlijk canoniek recht? Moet de kerk geen gemeenschap van liefde zijn in plaats van een kerk van regeltjes?

Op vrijdagavond 7 april vond in de Sint Nicolaasbasiliek in Amsterdam de avond van de martelaren plaats. Deze avond waarop de vele martelaren worden herdacht die in de laatste tijd om hun christen-zijn vermoord zijn zonder dat ze geweld hebben gebruikt, is intussen een mooie traditie. Kerk in Nood organiseerde de avond opnieuw met deelname van vele gelovigen en zeven bisschoppen.

Op de eerste vastenzondag, 5 maart, heb ik ’s middags de heilige Eucharistie gevierd bij de gemeenschap van La Vie in Zeewolde, waar geestelijke begeleiding wordt gegeven. Leden van de RK Gemeenschap ‘Huisgezin van God’ en mensen die met het centrum verbonden zijn waren aanwezig om deze Mis mee te vieren.

Op zondag 25 september werd in de Mozes en Aäronkerk aan het Waterlooplein in Amsterdam de reünie gehouden van de Wereldjongerendagenreis van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Het was leuk iedereen weer te zien en de ontmoeting is natuurlijk een belangrijk onderdeel van zo'n dag. Maar er was ook plaats voor bezinning en natuurlijk voor de heilige Mis.

Op dinsdag 14 juni was de bisschoppenvergadering in Utrecht bijeen voor haar maandelijkse vergadering, de laatste voor het zomerreces. Dit keer was het een bijzondere aflevering: een nieuwe voorzitter en leden van de Permanente Raad werden gekozen en mgr. Antoon Hurkmans nam afscheid van de conferentie.

Een priester of seminarist kan niet volstaan met het aan­vaarden van het celibaat als iets wat er nu een­maal bij hoort. Het is een levens­keuze die nauw samen­hangt met de betekenis van het priester­schap. De Kerk heeft de celibaats­ver­plich­ting van de priesters door de eeuwen heen bewaard.

Het jaarlijkse Verus-Event werd op donderdag 26 mei in Bussum gehouden rond het thema ‘Hoop’. Dat zal ook het thema worden van een speciale week in het najaar en van de Week voor het kathoiek onderwijs. De vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs wil hiermee een eigen geluid laten horen in onderwijs en samenleving: ondanks alle negatieve geluiden en gebeurtenissen: er is wel degelijk hoop!

Op zondag 22 mei werd in het Forum Centre van de Rai in Amsterdam de drukbezochte gebedsdag voor de Vrouwe van alle Volkeren gehouden: de Eucharistieviering met bisschop Jozef Punt, een indrukwekkend getuigenis van de Nigeriaanse bisschop Doeme, een lezing van prof. Mark Miravalle en een Lof ter afsluiting.

Het kerkelijk wetboek stelt dat wie uit schuldige nalatigheid op onwettige wijze een handeling van kerkelijke macht of bediening of taak stelt of nalaat met schade voor een ander, moet worden gestraft. Wie misbruik maakt van een taak of kerkelijke macht, moet eveneens worden gestraft naar gelang de ernst van zijn handelen of nalaten. Dat geldt voor ieder die kerkelijke verantwoordelijkheid draagt, ook voor een diocesane bisschop.

Maandagmiddag 25 april vond in Utrecht een ontmoeting plaats van vertegenwoordigers van de Nederlandse Bisschoppenconferentie met de ChristenUnie, in het kader van de contacten die de bisschoppen hebben met de verschillende politieke partijen.

Onder ‘Artikelen’ is een aantal artikelen toegevoegd over het ‘canoniek recht’. Deze artikelen zijn geruime tijd geleden gepubliceerd in tijdschriften, maar vanwege hun actuele betekenis hier nu opgenomen.

Wanneer een priester, diaken of kerkelijk medewerker wordt beschuldigd van seksueel misbruik of van een ander misdrijf (delict) en die beschuldiging tenminste schijn van waarheid, enige waarschijnlijkheid (“saltem veri similem”) bezit, moeten soms in een vroeg stadium bepaalde maatregelen worden genomen om herhaling of voortzetting van de ernstige, strafbare feiten te voorkomen. Deze maatregelen kunnen worden genomen als voorzorgsmaatregelen in het kader van een kerkelijk strafproces (c. 1722)

Op zondag 14 februari was ik in Heiloo voor de Eucharistieviering en de inzegening van de nieuwe ruimtes van de seminariegemeenschap, die nu in het Julianaklooster, het diocesaan centrum bij het heiligdom van O.L. Vrouw ter Nood, is gevestigd.

In het kader van de herdenking van de 850e sterfdag van Sint Gerlach, de kluizenaar die leefde in een holle eik bij Houthem, heeft het kerkbestuur een gezichtsreconstructie van de heilige laten maken op basis van zijn schedel die al deze eeuwen in Houthem als relikwie wordt bewaard. Aan de reconstructie door een team van geleerden, is financieel bijgedragen onder meer door... de Rolling Stones! Hierover werd een symposium gehouden waarbij ik ook het eerste exemplaar van een nieuwe uitgave van de middeleeuwse levensbeschrijving van de heilige in ontvangst mocht nemen.

Op zaterdag 10 oktober vond in Heiloo een impulsdag plaats voor leden van kerkbesturen en PCI's (Parochiële Caritasinstellingen). Er waren een dertigtal leden aanwezig en daarmee was de opkomst wel iets minder dan verwacht. Deze dag is toch wel belangrijk: het is een inleiding op het werk van de kerkbestuurs- en PCI-leden

la Salette is een bijzondere bede­vaarts­plaats met een actuele bood­schap. Na mijn bede­vaart in Chateauneuf had ik gelegen­heid twee in Nederland iets minder bekende bede­vaarts­plaatsen te bezoeken. De eerste was La Salette.

Op 12 juni eindigde het vierdaagse congres over nieuwe ontwikkelingen in het canoniek recht dat de Pauselijke Universiteit Gregoriana jaarlijks organiseert. Onder de 58 deelnemers waren de kardinalen Velasio De Paolis en de president van de pauselijke raad voor de wetsteksten, kardinaal Francesco Palmerio. Een veelheid aan thema's kwam aan bod, zoals juridische implicaties van de gezinssynode, de behandeling van het seksueel misbruik, de mogelijke wijzigingen in de huwelijksprocessen en andere thema's.

Op de tweede Pinkster­dag viert de Poolse parochie - die aan de heilige Geest is toege­wijd - haar patroons­feest met een bede­vaart naar Heiloo. Daar heb ik de heilige Mis heb gevierd en tevens het heilig vormsel toege­diend aan zo'n vijftig vorme­lingen, afkom­stig uit verschil­lende Poolse parochies in ons land.

In het kader van het jaar van het gewijde leven organiseerden de blauwe zusters (de zusters van het mensgeworden Woord) op zaterdag 11 april in Heiloo een dag voor een groep vrouwelijke religieuzen over de roeping van de religieuzen. Er waren zusters van verschillende communiteiten uit ons bisdom.

Zondag 15 maart was de vierde zondag van de veertigdagentijd, ook “halfvasten” of “zondag Laetare” (Verheugt U) genoemd, omdat de vreugde van het Paasfeest in zicht komt. Deze zondag was ik voor de heilige Mis in de parochiekerk O.L. Vrouw Presentatie van Anna Paulowna.

Donderdagavond 5 februari vond in De Toneelschuur in Haarlem de première plaats van “Kuyper en Wilhelmina”, geschreven door Ton Vorstenbosch met in de hoofdrol Helmert Woudenberg die de grote gereformeerde, Antirevolutionaire voorman en stichter van de Vrije Universiteit Abraham Kuyper op grandioze en herkenbare wijze wist neer te zetten.

Het samenwerken van parochies moet niet leiden tot alleen maar minder, minder, maar tot nieuw elan, vanuit een actief geloof van allen die bij de parochie zijn betrokken. Op zondag 1 februari mocht ik in de parochies van "Het Klaverblad" vicaris Gerard Bruggink, rector van De Tiltenberg, tot pastoor/administrator installeren.

In het afgelopen jaar herdachten we dat honderd jaar geleden de eerste wereldoorlog begon. Wie de vele oorlogsbegrafplaatsen uit die tijd bezoekt, raakt nu nog onder de indruk van de enorme aantallen mensen die gesneuveld, gedood zijn. De Franse president Francois Hollande stelde op 11 november j.l. een monument open op de nationale begraafplaats van Notre Dame de Lorette.

Van harte wens ik U allen een zalig en gezegend kerstfeest toe!

Moge de almachtige God die onder ons wilde verkeren als een klein en weerloos kind, U zegenen, beschermen, bewaren en geleiden en U het mysterie van Zijn weerloosheid helpen verstaan in een wereld vol geweld en grootheidswaan...

Woensdag 17 december was de Redactieraad van het tijdschrijft Recht, Religie en Samenleving dat door uitgeverij Larcier in Brussel wordt uitgebracht. Het tijdschrift dat twee maal per jaar verschijnt, bespreekt allerlei thema's die de verhouding Kerk en Staat raken alsmede nieuwe ontwikkelingen op het gebied van het canoniek recht.

In een tweede deel "overwegingen over de Kerk" staan we stil bij het beeld van de Kerk als lichaam van Christus en bij de zonde in de Kerk (Lumen Gentium 7 en 8). De overweging gaat terug op inleidingen die zijn gehouden tijdens de retraite van priesters en diakens van het bisdom Roermond.

Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op 23 mei j.l. een lange brief (19 pagina’s) geschreven aan de tweede kamer met voor­gestelde maat­regelen in verband met de leerlingen­daling in primair en voortgezet onderwijs. Hij meent dat die leer­lingen­daling om ‘een stevige aanpak’ vraagt en dat hij zo’n aanpak in zijn brief met de juiste prikkels onder­steunt. Hij toont zich daarbij - mijns inziens - een typische vertegen­woordiger van een heel bepaalde onderwijs­opvatting, die ik niet deel.

Zaterdag 17 mei heb ik deelgenomen aan de bisschopwijding van mgr. Bert van Megen, die door paus Franciscus tot titulair Aartsbisschop van Novaliciana en tot Apostolisch Nuntius in Soedan en Eritrea is benoemd.

Na hun maandelijkse vergadering van 13 mei hebben de Nederlandse bisschoppen afscheid genomen van diaken mr. dr. J (Hans) B.M. Nijhuis (66), secretaris-generaal van de bisschoppenconferentie. Hij wordt opgevolgd door mw. mr. P.S.J.M. Daalmans.

De donderdagmiddag werd besteed aan een bezoek aan de congregatie voor de heiligverklaringen en de heilige Mis en een bezoek aan het college Santa Maria dell’ Anima. Met een paar verrassende zaligverklaringsprocedures...

De tweede dag van de Ad limina bezoeken begon met een H. Mis in de sint Jan van Lateranen. Daarna bezochten de bis­schoppen gezamen­lijk de Congre­gatie voor de Katho­lieke Opvoeding en de Congre­gatie voor de geloofs­leer. Sommige bischoppen gingen daarna nog naar Cor Unum, een pauselijke Raad.

Maandagmorgen 2 december was voor de Nederlandse bisschoppen een bijzondere dag: na een ontmoeting op de Congregatie voor de clerus met de nieuwe prefect, aartsbisschop Beniamino Stella, volgde de audientie bij paus Franciscus. De paus trok anderhalf uur uit voor de bisschoppen om op een broederlijke en collegiale manier met hen in gesprek te gaan.

Tijdens de drie catechese-bijeen­komsten van de Wereld­jongeren­dagen - op 24, 25 en 26 juli - mocht ik de tweede catechese verzorgen die ging over: Hoe leerling van Christus zijn? Dit was het thema dat door de organisatie van de wereld­jongeren­dagen aan deze tweede dag was toegewezen. Hieronder volgt die catechese, die begeleid werdt door een beeld­presentatie (de cijfers met de teksten verwijzen naar die presentatie)

Vrijdag 21 juni werd in Heiloo de ontmoetingsdag voor de actieve priesters gehouden. Deze dag die een initiatief is van de priesterraad is, wordt voor de derde keer gehouden en de bedoeling ervan is de priesters gelegenheid te geven met elkaar in gesprek te gaan rond thema's die hen allen bezig houden.

Dinsdag na Pinksteren kwamen de emeriti bijeen in Heiloo: gepensioneerde priesters, diakens en pastoraal werkers. Het was vooral een dag van ontmoeting en gezellig samenzijn, maar aan het begin werden de emeriti ook geïnformeerd...

Na enige aandacht gegeven te hebben aan de verkiezing van paus Franciscus, heb ik deze zondag in De Kwakel de volgende homilie gehouden bij het evangelie van de overspelige vrouw.

Op vrijdag 1 maart, eerste vrijdag en de dag nadat Benedictus XVI afstand deed, hebben we in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem een pontificale heilige Mis gevierd om dank te zeggen voor het pontificaat van paus Benedictus XVI en Gods zegen te vragen over het komend conclaaf. Mgr. J. Punt, die weer terug is van zijn bezinningsperiode in Zuid-Spanje, was hoofdcelebrant.

Voor het einde van deze maand verschijnt bij uitgeverij Larcier het eerste nummer van de nieuwe jaargang van het tijdschrift 'Recht, Religie en Samenleving', dat ingaat op allerlei thema's die kerkelijk en Nederlands/Belgisch recht raken of die op dat grensvlak van kerk en samenleving bijzondere betekenis hebben. Zo heb ik voor deze uitgave een artikel geschreven over de vraag wat een bisschop moet doen als hij een beschuldiging van seksueel misbruik voorgelegd krijgt.

Op de eerste kerstdag in de fraaie St. Urbanuskerk in Nes aan de Amstel heb ik in de hoogmis met het gemengde koor, orgel en trompet (ja, Nes is een kleine gemeenschap, maar heel wat mans!) de volgende homilie gehouden bij het evangelie van de dagmis, de proloog van het Johannesevangelie.

Deze zondag, 21 oktober, heb ik de parochie van de Goede Herder met de Sint Pancratiuskerk in Castricum bezocht. Na de heilige Eucharistieviering, opgeluisterd door het uitstekend dames- en herenkoor van de parochie, was er een ontmoeting voor de parochianen met de gelegenheid om vragen te stellen en in gesprek te gaan. Er kwamen vele vragen...

Op zondag 30 augustus werd in de St. Mariakerk in Bussum een nieuw orgel ingewijd, tenminste: het orgel was nieuw voor de Mariakerk, want het was afkomstig uit een lang geleden gesloten kerk in Hilversum. In een goed verzorgde viering met fraaie zang van het dames- en herenkoor werd het nieuwe orgel gezegend en bewierookt en uitbundig in gebruik genomen.

8 september, feestdag van Maria Geboorte, werd in Heiloo de dag voor de nieuwe katholieken gehouden. Midden op de dag, om 12.00 uur was er een feestelijke Eucharistie­viering in de grote kapel waarvoor honderden mensen waren gekomen. Daarbij heb ik de onder­staande preek gehouden. Een zonnige dag begunstigde de goede sfeer die er toch al heerste... Op de dag voor de nieuwe katholieken hield Anne Commandeur eerst een prachtig getuigenis over haar weg naar de katholieke kerk.

Op de website van het bisdom Haarlem-Amsterdam is in het dossier misbruik een overzicht opgenomen van de maatregelen die door de katholieke kerk zijn genomen om (seksueel) misbruik tegen te gaan (brief van 15 juni).

Op zondag 24 juni werd het hoogfeest van de heilige Johannes de Doper gevierd. In Laren was ik bij de St. Jansprocessie, die met regenachtig weer begon, maar onder de geel-witte parapluies toch gewoon doorging en veel belangstelling kreeg. Voor het eerst was er ook een jongerenprogramma met medewerking van het jongerenkoor "Onderweg" uit Papendrecht. Op de foto ziet U ze in actie met op de achtergrond broedermeesters van de Broederschap van St. Jan. Ook het St. Jorisgilde uit Berlicum was aanwezig en bracht een vendelgroet. Hieronder volgt de preek die ik bij de St. Jansprocessie heb gehouden.

Als we de heilige communie ontvangen, komt de Heer zelf bij ons. Een betere gast kun je niet op bezoek krijgen! Er zijn wellicht momenten in Uw leven geweest dat U dat heel sterk ervaren hebt: Hij is nu bij mij.

Dit is wat we toewensen aan ieder die slachtoffer is geworden van seksueel misbruik, geweld, verwaarlozing of andere innerlijke verwondingen: innerlijke genezing.

Deze schaal met een losse mensenfiguur werd enige tijd geleden in de priesterraad van het bisdom Haarlem-Amsterdam door een slachtoffer van seksueel misbruik aangeboden. De schaal met de mens symboliseert een mens die gekweld en bepaald wordt door een traumatische gebeurtenis, zoals seksueel misbruik dat is.

Het volgende artikel is gepubliceerd in het maart-nummer van "Samen Kerk"

Er is de laatste jaren gelukkig meer aandacht gekomen voor de slachtoffers van seksueel misbruik. De Nederlandse bisschoppen hebben een onafhankelijke commissie Deetman ingesteld om het misbruik in katholieke instellingen te laten onderzoeken. Die commissie heeft in december rapport uitgebracht en gaat nu nog een aanvullend onderzoek doen over misbruik van meisjes en over geweld. Mishandeling en misbruik zijn omvangrijke problemen in kerk en maatschappij. De heer Deetman verzuchtte bij de presentatie van het rapport van de commissie: “Wat is er aan de hand met de Nederlandse samenleving?”

2 maart was ik te gast bij de gemeenschap van Sant'Egidio die op vrijdags om 20.00 uur bijeen komt voor een avondgebed in de Krijtberg in Amsterdam, waarna voedsel wordt uitgedeeld aan dakloze mensen op straat. Zaterdags gaan leden naar bejaarde mensen toe in een verzorginstehuis om dat stukje vriendschap en aandacht te bieden, dat veel mensen moeten missen.

Graag wil ik op deze plaats - ik weet niet goed hoe ik hen anders kan bereiken - mijn meeleven uiten met degenen die te maken hebben gehad met ontoelaatbaar gedrag van een geestelijke. Deze week kwamen drie priesters in het nieuws die minderjarigen seksueel benaderd hebben. Het zijn geen recent gebeurde gevallen. De mensen die erdoor getroffen zijn hebben er vaak al een leven lang de schade van ondervonden.

Deze week kwamen enkele berichten naar buiten over misbruik. Dat maakt treurig en beschaamd, zeker als je je realiseert hoe lang mensen met zo'n geschiedenis van wat hen is aangedaan hebben rondgelopen en wat het heeft aangericht. Gelukkig zijn er daarnaast ook goede berichten over de katholieke kerk te melden, dat zouden we soms bijna vergeten. Een paar mooie dingen uit de afgelopen week.